28 lipca firmy Rijk Zwaan i Yara Poland zaprosiły plantatorów ogórków gruntowych na spotkanie poświęcone ich nowoczesnej uprawie i nawożeniu do GPW Chrobry, będącej znaczącym producentem i przetwórcą tego warzywa. Zdaniem prezesa GPW Chrobry Krzysztofa Kłosina podstawy sukcesu wielkopolskiej grupy to: stosowanie wysokowydajnej, ale jednocześnie wysokonakładowej technologii uprawy w połączeniu z wiedzą i doświadczeniem plantatorów znających swoje pola i „czujących” produkcję oraz oferowanie odbiorcom dużych partii towaru dobrze przygotowanych do sprzedaży – precyzyjne posortowanych, schłodzonych i spakowanych.
Na polach Marka, Grażyny i Mateusza Garbatowskich porównywano plonowanie ogórków nawożonych według programu firmy Yara Poland i standardowego programu GPW Chrobry
Ogórki partenokarpiczne plonują dłużej
Podczas części wykładowej spotkania Marcin Pawlak – przedstawiciel firmy Rijk Zwaan – przybliżył producentom ogórka sytuację na europejskim rynku tego warzywa. Zdaniem prelegenta obserwuje się na nim spadek areału uprawy pomimo niedostatecznej ilości surowca dla zakładów przetwórczych. Jest to spowodowane głównie rosnącymi kosztami produkcji i trudnościami uprawowymi w niesprzyjających ciepłolubnym ogórkom warunkach pogodowych w znacznej części Starego Kontynentu. Marcin Pawlak podkreślał również, że we wszystkich liczących się pod względem produkcji ogórków krajach na świecie dominują obecnie odmiany partenokarpiczne. Wyjątkiem są Polska i Stany Zjednoczone, gdzie w uprawie towarowej nadal większość stanowią odmiany o przewadze kwiatów żeńskich.
Prelegent przekonywał, że zwiększenie udziału odmian partenokarpicznych na krajowym rynku to sposób na znaczne wydłużenie okresu podaży ogórków gruntowych, gdyż dzięki większym zdolnościom regeneracyjnym odmiany te przy stosowaniu odpowiedniej ochrony owocują aż do pierwszych przymrozków, czyli do połowy a w sprzyjających latach nawet do końca września.
– Oprócz wydłużonego okresu zbioru odmiany partenokarpiczne odznaczają się również stabilnością plonowania w czasie całego sezonu, oznacza to ograniczenie tzw. wysypów, co jest szczególnie korzystne w drugiej połowie lipca i na początku sierpnia, gdy przypada pełnia plonowania ogórków o przewadze kwiatów żeńskich i cena surowca zazwyczaj spada. Odmiany partenokarpiczne to również wyższy plon i łatwiejszy zbiór dzięki mniejszym liściom i otwartemu pokrojowi roślin. Ich istotną zaletą jest również możliwość dłuższego przetrzymania agrowłókniny (do ok. 2 tygodni przed zbiorem), gdyż odmiany te nie wymagają zapylenia przez pszczoły; w przypadku odmian o przewadze kwiatów żeńskich konieczne jest zdjęcie okrycia z roślin już w momencie pojawienia się pierwszych kwiatów. Z kolei dla przetwórców korzyścią z zakupu odmian partenokarpicznych są proste, wyrównane owoce o korzystnej proporcji długości do średnicy (3–3,1 : 1) dzięki czemu łatwo układa się je w słoikach oraz brak nasion i mniejszy rdzeń, które sprawiają, że ogórki po przetworzeniu nie zapadają się i zachowują odpowiednią chrupkość – mówił Marcin Pawlak.
O zaletach partenokarpicznych odmian ogórków mówił Marcin Pawlak z firmy Rijk Zwaan
W nawożeniu chodzi o pieniądze
Efektywność nawożenia ogórków była tematem wystąpienia Wojciecha Kopeć z firmy Yara Poland. Prelegent przekonywał, że aby doprowadzić do jej zwiększenia przy jednoczesnym ograniczeniu kosztów należy zacząć od optymalizacji odczynu gleby, aby zapewnić dobrą przyswajalność dostarczanych do niej składników pokarmowych. Kolejnym krokiem jest ustalanie dawek nawozów na podstawie analizy ogrodniczej gleby i liczb granicznych dla uprawianego gatunku.
Bardzo istotne jest też uzupełnianie zasobności gleby nie tylko w NPK, ale również składniki drugorzędne, jak magnez, siarka, wapń i mikroskładniki, gdyż ich deficyt w glebie może ograniczać prawidłowy wzrost i rozwój przy dostatecznej ilości podstawowych makroskładników. Przedstawiciel firmy Yara Poland mówił również, że opłaca się stosować łatwo przyswajalne formy składników pokarmowych w terminach dobranych do dynamiki wzrostu i fizjologii roślin i dokarmiać rośliny dolistnie właściwie dobranymi nawozami.
Do stosowania przedsiewnie w uprawie ogórków Wojciech Kopeć polecał bezchlorkowy nawóz granulowany o dobrej rozpuszczalności w wodzie – YaraMila Complex (12% N, 11% P2O5 i 18% K2O). – Nawóz ten zawiera dwie formy azotu co zapewnia równomierne uwalnianie tego składnika podczas wegetacji i części fosforu w aktywnej formie polifosforanów, które nie są silnie wiązane przez glebę, ponadto zawiera magnez, siarkę, bor, żelazo, mangan i cynk. Wapń ma zasadnicze znaczenie dla jakości owoców ogórka, jednak warto pamiętać, że wysokie pH gleby nie musi oznaczać jej dużej zasobności w wapń. Ogórek potrzebuje od 1500 do 2000 mg Ca/dm3 podłoża, niedobór tego składnika można szybko uzupełnić nawozami z serii YaraLiva. Są to saletry wapniowe będące źródłem w pełni rozpuszczalnego w wodzie wapnia łatwo dostępnego dla roślin w zależności od formy przeznaczone do nawożenia posypowego (YaraLiva Tropicote, YaraLiva Nitrabor) lub fertygacji (YaraLiva Calcinit). Z kolei do nawożenia pogłównego w celu szybkiego zaopatrzenia roślin w azot, potas i wapń można wykorzystać granulowaną saletrę Unika Calcium (14,2% N, 24% K2O i 12% CaO) – mówił Wojciech Kopeć.
Wojciech Kopeć z firmy Yara Poland podkreślał rolę efektywnego żywienia ogórków
[NEW_PAGE]Do fertygacji
W ofercie firmy Yara Poland dostępne są również nawozy do fertygacji ogórka. Efekty ich stosowania można było zobaczyć na plantacji państwa Garbatowskich – członków GPW Chrobry, na którą zaproszono uczestników spotkania po części wykładowej.
Na 2-hektarowym polu w tym sezonie wprowadzono indywidualny program nawożenia opracowany na podstawie wyników z analizy gleby i wody. Przedsiewnie zastosowano tam 300 kg/ha nawozu YaraMila Complex i 150 kg/ha YaraLiva Nitrabor, natomiast z fertygację rozpoczęto od 15 czerwca. W 15-tygodniowym programie planowane było podanie roślinom łącznie 250 kg Calcinitu (15,5% N i 26,6% CaO), 325 kg Superby Zielonej (NPK 8–11–35 + mikroskładniki), 225 kg Superby Brązowej (NPK 14–9–25 + mikroskładniki), 112 kg Superby Czerwonej (NPK 7–9–25 + mikroskładniki) i 85 kg nawozu saletry amonowej (34%N). Plony z pola testowego porównywane są z uzyskiwanymi na pozostałej 4-hektarowej części plantacji nawożonej zgodnie z praktyką GPW Chrobry, w której przedsiewnie stosuje się: 160 kg N, 120 kg P2O5 i 300 kg K2O/ha, natomiast z fertygacją łącznie w trakcie sezonu dostarcza się ok. 266 kg N, 91 kg P2O5, 345 kg K2O i 227 kg CaO/ha.
Jak informował Mateusz Garbatowski, koszt programu nawożenia firmy Yara z uwagi na znacznie mniejsze dawki nawozów jest niższy, a uzyskiwane do 28 lipca szacunkowe plony w przypadku obydwu programów nie odbiegały od siebie znacząco, jednak na szczegółowe wyniki co do wielkości plonu i kalibrażu owoców, który decyduje o wartości zebranych ogórków będzie trzeba poczekać do końca sezonu.
Uczestnicy spotkania oprócz oceny programów nawożenia na polach państwa Garbatowskich mogli przyjrzeć się bliżej, uprawianej w bawarskiej technologii, partenokarpicznej odmianie Liszt RZ F1, która wytworzyła wyrównane, smukłe owoce o ciemnozielonej skórce i grubych brodawkach.
Owoce partenokarpicznej odmiany Liszt RZ F1.
Dużym zainteresowaniem cieszył się również pokaz zbioru tej odmiany w systemie samolotowym, a także wizyta w sortowni ogórków w siedzibie GPW Chrobry w Kłecku.
Zbiór owoców w systemie samolotowym pozwala na ograniczenie uszkodzeń mechanicznych pędów
Dr inż. Aleksandra Czerwińska-Nowak
Fot. A. Czerwińska-Nowak
Artykuł pochodzi z numeru 10/2015 miesięcznika „Warzywa”
