„Chrzan znad Środkowej Warty w laskach” od 2007 roku jest na Liście Produktów Tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Rok później na tę listę trafił także „chrzan nadwarciański po staropolsku”.
Jak poinformowała rzeczniczka marszałka woj. łódzkiego Joanna Blewąska, obecnie chrzan w powiatach pajęczańskim i wieluńskim uprawia kilkuset rolników na powierzchni ponad 700 ha. Uprawy znajdują się na terenie czterech gmin: Kiełczygłów, Siemkowice, Osjaków i Rusiec. Na terenie gminy Działoszyn działają natomiast liczne przetwórnie chrzanu. Szacuje się, że chrzan nadwarciański stanowi ok. 70 proc. chrzanu uprawianego w Polsce.
Producenci i przetwórcy chrzanu, aby zwiększyć sprzedaż swoich produktów, rozważają starania o zarejestrowanie nazwy i uzyskanie wpisu przez Komisję Europejską do rejestru Chronionych Nazw Pochodzenia i Chronionych Oznaczeń Geograficznych. – Uzyskanie wpisu, posługiwanie się odpowiednim znakiem i ochrona nazwy mogą pomóc w otwarciu rynku europejskiego i światowego oraz wpłynąć na wzrost ceny zbytu. Posiadanie certyfikowanego produktu ułatwić może także walkę o krajowego klienta – uważa marszałek woj. łódzkiego Witold Stępień.
Jednak żeby przygotować wniosek do KE, producenci chrzanu muszą się zrzeszyć, wypracować wspólną specyfikację produkcji oraz ponieść koszty uzyskania dokumentacji potwierdzającej wyjątkowość produktu i koszty przygotowania wniosku. Po uzyskaniu wpisu będą musieli także poddawać się na własny koszt kontrolom.
W ub. roku w Domu Łódzkim w Brukseli odbyło się spotkanie z przedstawicielem Komisji Europejskiej dotyczące produktów regionalnych i ewentualnej możliwości zgłoszenia chrzanu. Ostatnio w Osjakowie zorganizowano seminarium, podczas którego m.in. zaprezentowano producentom chrzanu zasady i korzyści wynikające z uzyskania Chronionego Oznaczenia Geograficznego i Chronionej Nazwy Pochodzenia, a także zasady tworzenia grup producentów chrzanu i innych warzyw.
– Gdyby udało się producentom chrzanu uzyskać wpis, byłby to pierwszy produkt regionalny z województwa łódzkiego – dodała Blewąska.
Tradycja uprawy chrzanu w południowo-zachodniej części województwa łódzkiego w regionie Środkowej Warty sięga okresu międzywojennego. Pierwsze sadzonki sprowadził z Niemiec Oskar Paszchke (Paszke) – ówczesny właściciel Beresi Małych, niewielkiego majątku ziemskiego. Wraz z nimi otrzymał instrukcję uprawy. Sadzonki,
zgodnie z umową, mógł uprawiać wyłącznie na własnej ziemi, a korzeń miał odsyłać do Niemiec. Nie mógł się dzielić ani sadzonkami ani informacjami dotyczącymi uprawy. Dopiero po II wojnie światowej i rozparcelowaniu majątku, chrzan trafił do okolicznych wsi. Z czasem stał się podstawą egzystencji wielu rolników.
Według Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi, Polska ma obecnie 36 produktów zarejestrowanych, czyli wpisanych przez Komisję Europejską do Rejestru Chronionych Nazw Pochodzenia i Chronionych Oznaczeń Geograficznych lub do Rejestru Gwarantowanych Tradycyjnych Specjalności.
Wśród chronionych produktów są m.in. bryndza podhalańska, oscypek, miód wrzosowy z Borów Dolnośląskich czy Rogal Świętomarciński.
Źródło:
