W kolejnych tysiącleciach, ogrodnicy i rolnicy uprawiali rośliny dla własnych potrzeb a do dalszej reprodukcji wybierali te o najkorzystniejszych cechach. W ten sposób z rolników stali się hodowcami, którzy w świadomie dobierają do dalszej uprawy osobniki o najlepszych cechach. Proces ulepszania gatunków roślin uprawnych trwa nadal, a firmy zajmujące się hodowlą nowych odmian, jak Vitalis, będą to robić w przyszłości, aby przekazać powstałe odmiany kolejnym pokoleniom, jako dziedzictwo kulturowe.
Z tego punktu widzenia nasiona i odmiany to znacznie więcej niż tylko podstawowy materiał do produkcji żywności. Mają one również wielką wartość kulturową dla ludzkości. Mając to na względzie, Vitalis promuje zrównoważone metody hodowli i odrzuca wszelkie formy modyfikacji genetycznych.
Vitalis Biologische Zaden to firma założona w 1994 roku przez Jana Velema, która stała się jedną z wiodących na świecie firm, zajmujących się ekologiczną produkcją nasion i hodowlą nowych odmian. Vitalis hoduje nowe ekologiczne odmiany, a także produkuje ekologiczne nasiona tych odmian, podążając za specyficznymi wymaganiami zarówno konsumentów, jak i producentów warzyw ekologicznych. Aby nadążyć za światowym, rosnącym zapotrzebowaniem na produkty ekologiczne, hodowcy odpowiedzialni za tworzenie nowych odmian, krzyżują i selekcjonują coraz więcej odmian mieszańcowych, aby testować je w całej Europie. W 1998 roku firma Vitalis dołączył do Grupy Enza Zaden, działając nadal jako niezależna spółka w ramach grupy. To pozwoliło firmie poszerzyć asortyment o najlepsze odmiany Enza Zaden. Na drodze testów ustalono, które z nich nadają się do uprawy ekologicznej i tylko te, które spełniają surowe kryteria Vitalis, zostały dodane do już szerokiej gamy nasion i produktów ekologicznych. Dzięki temu firma może zapewnić wysoką jakość nasion każdemu profesjonalnemu producentowi warzyw ekologicznych.
Historia firmy Vitalis to nie tylko Europa. Od wejścia na rynki USA i Kanady w 2007 roku, Vitalis stał się głównym, zaufanym dostawcą ekologicznych nasion warzyw i ziół również w Ameryce Północnej. Za Atlantykiem firma zlokalizowana jest w mieście Salinas w stanie Kalifornia, skąd bezpośrednio zaspokaja potrzeby lokalnych plantatorów sałaty w Dolinie Salinas. W pozostałych regionach Vitalis działa za pośrednictwem regionalnych reprezentantów firmy, blisko współpracujących z wybranymi regionalnymi dealerami nasion ekologicznych. W ten sposób firma jest w stanie zaspokoić potrzeby plantatorów zajmujących się uprawą w otwartym gruncie, w wysokich tunelach, a także ogrzewanych szklarniach, na terytorium całej Ameryki Północnej.
Firma Vitalis, będąca pionierem i jednym z głównych innowatorów w ekologicznej hodowli nasion, jest zaangażowana we wspieranie rolnictwa ekologicznego, dbałość o bezpieczeństwo i najwyższą jakość oferowanych odmian i nasion. Firma postrzega proces produkcji warzyw ekologicznych jako cykl, zaczynający się od najwyższej jakości ekologicznych nasion, wolnych od zanieczyszczeń i dostosowanych do potrzeb zróżnicowanych agroekologicznych warunków klimatycznych. Na całym świecie Vitalis oferuje prawie 500 certyfikowanych odmian ekologicznych dystrybuowanych w ponad 35 krajach, zapewniając dopasowanie odmian do lokalnych warunków środowiskowych. Badania na wczesnym etapie odbywają się w 12. lokalnych stacjach badawczych na całym świecie. Naukowcy pracujący w stacjach badawczych należących do Vitalis, współpracują z lokalnymi producentami warzyw, ekspertami rynkowymi, aby zapewnić najbardziej zróżnicowany i najwyższej jakości, certyfikowany, ekologiczny asortyment nasion warzyw i ziół.
Produkcja nasion
Podobnie jak w ogrodnictwie ekologicznym, ekologiczna produkcja nasion odrzuca stosowanie sztucznych nawozów i środków ochrony roślin. Aby zapobiegać szkodnikom i chorobom, stosuje się płodozmian i korzysta się z naturalnych wrogów szkodników – organizmów pożytecznych. Optymalny mikroklimat w odniesieniu do zdrowotności roślin zapewnia ostrożne zarządzanie uprawą z uwzględnieniem takich elementów, jak odległość między roślinami czy usuwanie liści. Gospodarstwa produkujące nasiona ekologiczne zlokalizowane są na terenach o sprzyjających warunkach pod względem rozwoju roślin i nasion oraz znikomej presji chorób. Ponieważ różne uprawy wymagają różnych warunków, nasiona produkowane są zarówno w szklarniach, jak i w uprawach gruntowych w Holandii, ale także w Europie Południowej. Jakość i zdolność kiełkowania wyprodukowanych nasion są dokładnie sprawdzane. Dopiero po pozytywnym przejściu szczegółowych testów, nasiona mogą trafić do handlu.
W produkcji ekologicznej nasion, podobnie jak w produkcji warzyw, istotna jest ekonomika i opłacalność. Dlatego w czasie hodowli i selekcji odmian hodowcy z firmy Vitalis zwracają baczną uwagę na takie cechy jak efektywność wykorzystania składników odżywczych przez rośliny, czy odporność na szkodniki i choroby. Ponadto hodowcy starają się, aby warzywa i owoce uzyskiwane z odmian firmy Vitalis cechowały się wyjątkowym smakiem, który dla wielu konsumentów jest kluczową cechą przy wyborze produktu.
Nasiona konwencjonalne a ekologiczne
Zgodnie z obowiązującymi przepisami producenci warzyw ekologicznych są zobowiązani do stosowania na swoich plantacjach nasion wyprodukowanych w sposób ekologiczny lub jeśli takie nie są dostępne, mogą starać się o uzyskanie zgody na zastosowanie nasion konwencjonalnych. Nasiona konwencjonalne nie mogą jednak być zaprawiane zarówno przeciwko szkodnikom, jak i chorobom. Na potrzeby takiej uprawy firmy nasienne udostępniają producentom warzyw konwencjonalne nasiona niezaprawiane. Należy jednak pamiętać, że pomimo niestosowania zaprawy nasiennej, nasiona konwencjonalne nie są nasionami ekologicznymi. Nie uzyskano ich bowiem na plantacjach ekologicznych, na których na żadnym etapie uprawy nie stosuje środków ochrony roślin i sztucznych nawozów. Takie dopuszczone nasiona konwencjonalne mogą zawierać pozostałości środków chemicznych używanych w czasie uprawy roślin do momentu ich zbioru. Jeszcze ważniejszym jest jednak kwestia selekcji osobników, z których pozyskuje się nasiona. W ekologicznej produkcji nasion na skutek naturalnej selekcji przeżywają tylko te organizmy, które mają najwyższy poziom odporności na patogeny i największą zdolność dostosowawczą do warunków środowiska. Dzięki temu nasiona ekologiczne, które kupuje producent, pochodzą od najsilniejszych osobników w populacji. W ten sposób producent warzyw ekologicznych może mieć pewność, że nasiona które użyje w swojej produkcji są silne, wyrównane, możliwie najbardziej tolerancyjne na warunki abiotyczne i biotyczne. Dzięki temu ogrodnik maksymalizuje swój zysk. Tymczasem w przypadku nasion konwencjonalnych przeżywają i wydają nasiona również osobniki słabsze, które dzięki wspomaganiu sztucznymi nawozami i środkami ochrony roślin mogły przetrwać. Tak więc, do producenta kupującego niezaprawiane nasiona konwencjonalne trafia populacja znacznie bardziej zróżnicowana pod względem jakości, pochodząca nie tylko od najsilniejszych roślin co w efekcie może powodować większą podatność takiej uprawy na choroby czy efekty stresu fizjologicznego.
Podsumowanie
Powodzenie produkcji warzyw w systemie ekologicznym zaczyna się od wysokiej jakości nasion. Ponieważ produkty Vitalis są dokładnie testowane zarówno we własnych gospodarstwach, jak i w laboratoriach Vitalis i Enza Zaden, firma może zagwarantować wysoką zdrowotność nasion i doskonałe ich kiełkowanie. Jednak nie tylko kiełkowanie i zdrowotność się liczą. Ważna jest także odporność na choroby i tolerancja na stres wywołany czynnikami środowiskowymi. Dlatego specjaliści Vitalis hodują i wybierają tylko te odmiany, które mają najwyższy poziom odporności. Należy też dodać, że wszystkie odmiany firmy Vitals są optymalnie dostosowane do ekologicznych systemów uprawy. Ostatnim lecz może najważniejszym elementem cyklu produkcji warzyw ekologicznych jest konsument. To on wybiera odmiany ekologiczne kierując się wyróżniającym je smakiem, bezpieczeństwem związanym z niestosowaniem sztucznych nawozów i środków ochrony roślin, czy też życiową postawą nakierowaną na pozostawienie jak najmniejszego wpływu na środowisko naturalne.
Firma Vitalis bardzo mocno zwraca uwagę na potrzeby konsumenta i dostosowuje programy hodowlane właśnie do jego potrzeb. Dzięki temu konsumenci mogą cieszyć się zdrowymi, bezpiecznymi warzywami i owocami oraz świadomością nikłego wpływu na przyrodę. Z kolei producenci warzyw mają ułatwione zadanie oferując wyprodukowane przez siebie produkty całkowicie spełniające oczekiwania ich klientów. Firma Vitalis wierzy, że zadowolenie wszystkich elementów łańcucha biznesowego, czyli producenta, pośrednika i konsumenta jest warunkiem koniecznym do zrównoważonego i stabilnego rozwoju produkcji ekologicznej na świecie. I temu właśnie celowi podporządkowuje wszelkie swoje działania.
Jacek Malinowski
Więcej informacji na: https://www.enzazaden.com/pl/news-and-events/aktualnosci/nasiona-ekologiczne-nowy-katalog
