wapń

Póki, co wydaje się, że sezon 2016 pod kątem przebiegu warunków atmosferycznych – ilość opadów, przebieg temperatury, jest podobny do sezonu 2015. Obserwujemy już pierwsze objawy suszy, aczkolwiek w tym sezonie Pan Bóg dość nierówno traktuje rolników. Na południu i wschodzie Polski dał trochę więcej opadów. W centrum i na zachodzie Polski znacznie mniej.

W sezonie 2014/2015 r. zużycie nawozów wapniowych na 1 ha użytków rolnych obniżyło się w stosunku do poprzedniego roku (o 18,6%) i wyniosło 39,0 kg.

Z danych literaturowych wynika, że ponad 60% gleb w Polsce jest kwaśnych lub bardzo kwaśnych. W kategorii gleb lekko kwaśnych mieści się dodatkowe 25%. Dlatego też większość z nich wymaga zabiegów podnoszących ich odczyn do poziomu określonego przez wymagania uprawianych gatunków. Gleby w naszych największych regionach sadowniczych należą niestety do gleb silnie zakwaszonych. Jest nie najlepiej, a może być jeszcze gorzej – odczyn gleby jest bowiem jednym z warunków jej żyzności. Proces zakwaszania się gleb jest zjawiskiem naturalnym i niestety w naszej strefie klimatycznej również nieuchronnym.

Wapń jest bardzo ważnym składnikiem dla roślin. Pierwiastek ten wchodzi w skład ścian komórkowych (wzmacnia je i pogrubia), a także decyduje o jędrności i trwałości roślin. Jest odpowiedzialny za stabilność strukturalną tkanek. Decyduje o tolerancji warzyw na czynniki zewnętrzne oraz stresowe.

Bardzo ważnym parametrem nawozu wapniowego jest jego aktywność rozumiana jako zdolność zawartych w nawozie związków wapnia do wchodzenia w reakcje chemiczne w glebie pod wpływem wody.  W przypadku nawozów wapniowych wybór konkretnego produktu ma podstawowe znaczenie dla końcowego efektu, którym jest zmiana pH gleby.

Jesień nie jest typowym terminem stosowania nawozów mineralnych, są jednak przesłanki, które przemawiają za tym, aby je czasami stosować. Po pierwsze na większości pól wykonuje się głęboką orkę przedzimową, co jest doskonałą okazją do wymieszania nawozu z całą warstwą orną. Jest to szczególnie ważne na glebach bardzo ubogich, gdzie istnieje konieczność stosowania dużych dawek nawozów np. potasowych, co wiosną może powodować nadmierne zasolenie. Jesienią można stosować składniki pokarmowe, które są sorbowane wymiennie lub trudno wymywane.

Pobieranie, praktycznie każdego, składnika mineralnego z gleby przez rośliny podlega wielu ograniczeniom. Głównym ograniczeniem na jakie napotykają rośliny w przypadku wapnia jest wilgotność gleby.

Podczas konferencji towarzyszącej Międzynarodowym Targom Agrotechniki Sadowniczej (23–24 stycznia br.) jedna z wygłoszonych prelekcji dotyczyła dokarmiania jabłoni wapniem. Koncentracja tego pierwiastka w miąższu owocu, obok cech genetycznych odmiany, oraz stosunek wapnia do potasu w dużym stopniu decydują o przydatności owoców do długiego przechowywania. Nie bez znaczenia jest czas, w jakim wapń jest dostarczany owocom, i forma jego podania. O szczegóły dotyczące form wapnia i momentu dokarmiania drzew zapytałam Rene Verdaasdonka, przedstawiciela firmy Lebosol (Niemcy).

Zabiegi nawożenia dolistnego wykonywane po kwitnieniu jabłoni i gruszy mają istotny wpływ na wykorzystanie potencjału plonowania drzew w danym sezonie. Mogą bowiem wspomóc rośliny w chwilach newralgicznych – podziały komórek w pierwszych tygodniach po zapłodnieniu kwiatów, a później podczas ich wzrostu, co przekłada się na wielkość owoców.