Jeżówki – warunki uprawy

jeżówki
fot. I. Sprzączka
Wbrew powszechnym opiniom nie wszystkie jeżówki są gatunkami preriowymi, stąd znajomość naturalnych siedlisk i preferencje poszczególnych gatunków rodzicielskich to cenna wiedza przyczyniająca się do odniesienia sukcesu w ich uprawie.

Błędna jest opinia, że wszystkie jeżówki są gatunkami preriowymi. W naturze jeżówki występują na trzech typach siedlisk.
Widne, liściaste lasy mieszane, dębowo-orzesznikowe i trawiaste zarośla typu sawanna, utworzone na wapiennych, przepuszczalnych glebach zasiedla jeżówka purpurowa (E. purpurea). To gatunek odmienny siedliskowo, który preferuje lekkie zacienienie, gleby świeże, latem ciepłe i umiarkowanie suche oraz łagodne zimy (klimat do uprawy winorośli). Ma opinię byliny krótkowiecznej. W uprawie ogrodowej rozwija się jednak korzystnie i rośnie na jednym stanowisku nawet ponad 10 lat, ale tylko wtedy, gdy nie ma silnej konkurencji innych roślin oraz gdy jest chroniona przed ślimakami i gryzoniami.

Jeżówka purpurowa, fot. H. Grzeszczak-Nowak
Jeżówka purpurowa, fot. H. Grzeszczak-Nowak

Ciepłe i suche polany, także południowo-zachodnie obrzeża lasów liściastych na glebach utworzonych z wapieni i dolomitów bogatych w magnez, rzadziej na piaskowcu. Na tego typu siedliskach rozwijają się jeżówki: żółta (E. paradoxa), tennesyjska (E. tennesseensis), gładka (E. laevigata), falista (E. simulata) i krwista (E. sanguinea).

Jeżówka żółta
Jeżówka żółta, fot. H.Grzeszczak-Nowak

Suche prerie, z wysokimi trawami i wieloma innymi gatunkami łąkowymi, utworzone głównie na glebach wapiennych, gliniasto-piaszczystych, rzadko żwirowych czy lessowych. Stanowiska takie preferuje najwcześniej (bo już w maju) kwitnąca jeżówka preriowa (E. atrorubens), ceniona w USA przez florystów oraz lubiana w Polsce jeżówka blada (E. pallida) i wąskolistna (E. angustifolia), najbardziej mrozoodporna.

Jeżówka blada
Jeżówka blada, fot. H. Grzeszczak-Nowak
Jeżówka tenessyjska
Jeżówka tennesyjska, fot. T. Nowak

Jeżówki tworzą rozety liściowe, złożone z liści lancetowatych do owalnych. Wykształcają też palowy system korzeniowy, dlatego źle znoszą przesadzanie oraz rozmnażanie przez podział. Wyjątkiem jest E. purpurea, która jako jedyna ma wiązkowy system korzeniowy i rozgałęzione pędy kwiatostanowe. Preferuje też lekko zacienione stanowiska, natomiast pozostałe gatunki (i ich mieszańce) wolą miejsca słoneczne.
Pierwsze pędy kwiatowe, o wysokości 30–180 cm (najwyższe to mieszańce E. purpurea) pojawiają się u jeżówek pod koniec czerwca. Główne kwitnienie przypada na lipiec i może trwać aż do wczesnej jesieni. Potem rośliny długo jeszcze pozostają dekoracyjne z uwagi na trwałe, kolczaste koszyczki kwiatostanowe przypominające „jeże”.
Wszystkie jeżówki wymagają gleb przepuszczalnych, dobrze zdrenowanych, od lekkich do średniociężkich, obojętnych lub zasadowych (6,5–7,2). Mogą rosnąć też na piaszczystych, jednak wzbogaconych w kompost. Źle rosną i źle zimują na glebach mokrych i gliniastych. Latem lubią umiarkowanie wilgotne podłoże, tolerują suszę. Wskazane jest ściółkowanie gleby. Aby zapobiec chorobom grzybowym, nie należy zraszać ich liści.

Jest to fragment artykułu mgr. inż. Tomasza Dymnego i mgr inż. Hanny Grzeszczak-Nowak z Arboretum Wojsławice, opublikowanego w „Szkółkarstwie” 3/2021. Zachęcamy do zapoznania się z całym tekstem https://www.plantpress.pl/produkt/szkolkarstwo-3-2021/

Related Posts

None found

Poprzedni artykułPlantatorzy borówki rozpoczęli sezon 2021
Następny artykułMiędzynarodowy Rok Owoców i Warzyw na półmetku

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Wpisz treść komentarza
Wpisz swoje imię

ZGODA NA PRZETWARZANIE DANYCH OSOBOWYCH *

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany, podajesz go wyłącznie do wiadomości redakcji. Nie udostępnimy go osobom trzecim. Nie wysyłamy spamu. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem*.