Pomidory pod szkłem dyfuzyjnym

Optymalne warunki
W gospodarstwie w Głuchowie obiekty uprawowe mają wysokość 5 m. Wyposażone są w wentylatory i pojedyncze kurtyny energooszczędne. Zdaniem ogrodników, taka wysokość jest wystarczająca. Z tego względu, że w pierwszych miesiącach uprawy pomidorów starają się oni maksymalnie wykorzystać dostępne światło i w związku z tym kurtyny używane są w niewielkim zakresie i wyłącznie nocą, łatwiej jest ogrzać obiekt o wysokości 5 m niż wyższy. Jak twierdził D. Chrzan, na energii cieplnej nie można oszczędzać, gdyż rośliny powinny mieć stworzone optymalne warunki. Podstawą gospodarstwa szklarniowego jest więc sprawny system ogrzewania. W gospodarstwie w Głuchowie pracuje nowoczesna kotłownia miałowa (dwa kotły o mocy po 5 MW), która dzięki zainstalowanym filtrom workowym, spełnia unijne normy dotyczące emisji spalin – obecne, oraz te które mają obowiązywać wkrótce.

Uprawa prowadzona jest na rynnach uprawowych (fot. 3) w podłożu z wełny mineralnej Grotop Master firmy Grodan. Rośliny są dokarmiane dwutlenkiem węgla. Klimatem i nawadnianiem steruje komputer Priva Connex, dostarczony wraz z urządzeniami do nawadniania (fot. 4) przez firmę Netafim. Woda przeznaczona do podlewania roślin (fot. 5) przed wykorzystaniem jest trzykrotnie filtrowana – w systemie odżelaziaczy oraz w filtrach – piaskowych i dyskowych.

Fot. 2. Nowy obiekt o wysokości 5 m

Fot. 3. Uprawa prowadzona jest na rynnach w podłożu z wełny mineralnej

Fot. 4. Dozowniki nawozów

Fot. 5. Zbiornik na wodę do nawadniania upraw

[NEW_PAGE]Pożywka jest komponowana z wielkoskładnikowych nawozów firmy Yara. Przez cały sezon produkcji roślinom podawany jest ponadto preparat Resistim. 

Światło rozproszone
W tym roku po raz pierwszy prowadzona jest produkcja w nowym obiekcie o powierzchni 3 ha, pokrytym szkłem dyfuzyjnym (fot. 6). Producentem szklarni jest holenderski koncern Prins Group, reprezentowany w Polsce przez firmę Venlo. Obiekt jest podzielony na dwa bloki, w których można utrzymywać odrębne warunki klimatu oraz stosować różne programy nawadniania. Rozmieszczenie rzędów z roślinami jest standardowe, z tym że są one stosunkowo krótkie – mają 54 m długości. Pojedynczy blok szklarni ma kształt zbliżony do kwadratu, z chodnikiem pośrodku i krótkimi zagonami.

Obiekt zaprojektowano w ten sposób, aby stworzyć roślinom jak najbardziej jednorodne warunki wzrostu i rozwoju. Krótkie rzędy umożliwiają szybkie i sprawne działanie systemu ogrzewania, dzięki czemu klimat w obiekcie uprawowym jest bardzo wyrównany. Jak przekazał D. Chrzan, dokonywane w kilkunastu punktach w szklarni pomiary wykazały, że różnice temperatury wynoszą maksymalnie 0,4–0,5°C.

Fot. 6. Dach nowej szklarni pokrytej szkłem dyfuzyjnym…

… oraz obiektu z tradycyjnym szkłem

Nowa szklarnia jest pokryta szkłem dyfuzyjnym o właściwościach rozpraszania promieniowania świetlnego (fot. 7). Niskożelazowe, hartowane szkło ma ponadto powłokę antyrefleksyjną, która dodatkowo zwiększa przepuszczalność światła (do 98%).

Fot. 7. Efekt rozpraszania światła widoczny w postaci cienia roślin na posadzce szklarni – w nowej szklarni ze szkłem dyfuzyjnym…

… oraz w starszym obiekcie

Ogrodnicy postanowili zainwestować w szkło dyfuzyjne, aby zoptymalizować warunki świetlne w obiekcie uprawowym, ponieważ według nich światło jest bardzo ważnym czynnikiem plonotwórczym. Badania prowadzone w Polsce i w Holandii wykazały, że światło rozproszone, padające na rośliny pod różnymi kątami, lepiej dociera także do ich dolnych partii. Ponadto latem, w czasie intensywnego nasłonecznienia, rośliny nie są narażone na bezpośrednie działanie promieniowania świetlnego.

Bieżąca produkcja
Producenci z Głuchowa na całej powierzchni uprawiają pomidory odmiany Admiro F1 (fot. 8). Nieszczepioną rozsadę, zamówioną w Grupie Producentów Rozsad Krasoń, dostarczono do gospodarstwa w trzech terminach. W starszej szklarni rośliny ustawiano na matach obok otworów 11 stycznia br., zaś w nowym obiekcie – 28 stycznia i 8 lutego. Początkowe zagęszczenie roślin wynosiło 2,5 wierzchołka/m2. W starszym obiekcie uprawę zagęszczono do 3,2 roślin/m2, a w szklarni ze szkłem dyfuzyjnym – do 3,8 rośliny/m2 (za drugim gronem wypuszczono po 2 dodatkowe pędy na każdej macie uprawowej). W produkcji jest stosowana ochrona biologiczna oraz trzmiele.

Fot. 8. Na całej powierzchni uprawiana jest odmiana Admiro F1

Specjalnie przeszkolony pracownik monitoruje uprawę pod kątem występowania chorób i szkodników oraz nadzoruje ochronę biologiczną. Owoce nie są regulowane w gronach (fot. 9). W tym sezonie zbiory rozpoczęły się pod koniec marca (z nasadzeń z 11 stycznia) i na początku kwietnia (z późniejszych nasadzeń). W połowie czerwca zbierano owoce z 12. i 13. grona. Na roślinach utrzymywano ok. 18 liści. Owoce (fot. 10) zbierane są do plastikowych skrzynek i sortowane na linii firmy Greefa (fot. 11). Sprzedawane są we własnych punktach detalicznych i hurtowych oraz odbierane przez hurtowników z gospodarstwa. Trafiają głównie na rynek lokalny.

Fot. 9. Grona owocowe nie są regulowane, ponieważ producenci mają zbyt na niewielkie owoce

Fot. 10. Pomidory z gospodarstwa w Głuchowie cieszą się dużym uznaniem lokalnych odbiorców

Fot. 11. Owoce są sortowane mechanicznie

[NEW_PAGE]W lepszej kondycji
Z tego względu, że terminy nasadzeń w tym sezonie były różne, gdyż w nowym obiekcie na początku br. trwały jeszcze prace wykończeniowe, w tym sezonie trudno będzie ocenić wpływ zastosowania szkła dyfuzyjnego na zwiększenie plonów. Ogrodnicy już po kilku miesiącach uprawy zauważyli jednak wyraźne różnice dotyczące kondycji roślin. – Generalnie w nowym obiekcie, pokrytym szkłem dyfuzyjnym panuje zupełnie inny klimat, który jest korzystniejszy dla uprawy. Rośliny mają dużo lepszy wigor niż te rosnące w starszej szklarni – mówił D. Chrzan.

– W nowym obiekcie przy większym zagęszczeniu roślin są w lepszej kondycji (fot. 12), regularnie i w szybkim tempie zawiązują owoce (fot. 13), które są ponadto większe niż w drugiej szklarni– kontynuował ogrodnik. Jak zaznaczył, prowadzenie strategii klimatu oraz nawadniania pod szkłem dyfuzyjnym jest inne niż w tradycyjnej szklarni i trzeba się tego nauczyć, że wszystkie standardowe działania wykonuje się w odmienny sposób, np. o innych porach. – W czasie cieplejszych dni w szklarni ze szkłem dyfuzyjnym temperatura była nawet o 2°C niższa. Ponadto wartość współczynnika deficytu wilgotności pary wodnej (HD) utrzymuje się na optymalnym poziomie 6–7, również przy wyższej temperaturze, co jest bardzo korzystne dla roślin – informowali producenci.

Fot. 12. Wyrównana na całej długości średnica pędu

Fot. 13. Regularne i szybkie tworzenie gron owocowych

Anna Maciejuk, fot. 1-13 A. Maciejuk

Artykuł pochodzi z numeru 8/2013 „Hasła Ogrodniczego”