Jak już informowaliśmy, we włoskim Merano trwa kongres Prognosfruit. To pierwsza okazja, by zapoznać się ze wstępnymi prognozami zbiorów jabłek i gruszek nie tylko w Europie, ale także w innych liczących się regionach produkcji tych owoców. Poniżej proponujemy krótki przegląd sytuacji na najbliższych nam rynkach – u dużych producentów jabłek w Unii Europejskiej.
Zacznijmy od lidera,
czyli od własnego podwórka. Szacunki mówią o zbiorach na ubiegłorocznym poziomie 3,750 mln ton jabłek. Letnie odmiany zapełnia rynek około połowy sierpnia, ‘Gala’ zacznie być zbierana około 10 września. Będziemy jej mieli około 310 tysięcy ton. Trochę więcej ma być ‘G. Deliciousa’ (350 tys. t, ubiegłoroczny poziom produkcji), znacznie więcej Šampiona (470 tys. t, też constans), pierwsze miejsce utrzyma ‘Idared’ (750 tys. t), choć ubędzie z rynku około 5% jego jabłek. W polskich sadach trwa odnowa –przybywa sportów ‘R. Deliciousa’ (‘Red Prince’ itp.- o 33%, ale produkcja jeszcze niewielka – 40 tys. t), ‘Pinovy’(też 33%, 40 tys. t). Problemem nadal będzie rosyjskie embargo.
W ubiegłym roku zagospodarowanie jabłek miało następującą strukturę (za AMI): przetwórstwo – 1,8 mln t, eksport – 0,85mln t, rynek wewnętrzny – 0,72 mln t, wycofanie z rynku (subwencje UE) 0,285 mln t, rezygnacja ze zbiorów – 0,05 mln t. Eksport polskich jabłek rozłożył się następująco: Europa wschodnia – 780 tys. t, Europa zachodnia – 140 tys. t, Europa południowo-wschodnia – 58 tys. t, kraje bałtyckie – 27 tys. t, Afryka 6 tys. t.
U naszych głównych konkurentów
W Niemczech sytuacja jest dość zróżnicowana – w sumie produkcja będzie mniejsza o 21%.W Brandenburgii (wschód) zbiory jabłek będą niższe o około 7%. Dalej, na północnym zachodzie (Szlezwik-Holstein, Dolna Saksonia) –spadek o 34%. Na zachodzie Niemiec (Nadrenia-Palatynat) lekki wzrost o 9%, a na południowym zachodzie (Badenia-Wirtembergia) spadek o 25%. Wśród uprawianych w Niemczech odmian tylko ‘Gala’ utrzymuje swój poziom produkcji (70 tys. t), wszystkie inne notowane odmiany tracą – najwięcej ‘Boskoop’ (-37%, spadek do produkcji 24 tys. t), ‘Jonagored’ (-37%, do 78 tys. t), ‘Jonagold’ (-30%, 91 tys. t),‘Gloster’ (-25%, do 12 tys. t), ‘Elstar’ (-24%, do 164 tys. t),
Do Włoch tegoroczna wiosna zawitała o dekadę później, ale później warunki pogodowe (z wyjątkiem lokalnych szkód (rejon Trentino) były już sprzyjające. Italia spodziewa się zebrać w bieżącym roku 2,328 mln ton jabłek, o 5% mniej, niż w roku ubiegłym.Zbiory rozpoczęła już prowincja Emilia Romagna (północna, część kraju), w połowie sierpnia zaczną się one w Tyrolu (Trentino). Podstawową włoską odmianą pozostaje ‘Golden Delicious’, ale i on notuje spadek zbiorów o 5% do 986 tys. t. O taki sam procent spadnie między innymi ‘Granny Smith’ (do 165 tys. t) i ‘Fuji’ (do 189 tys. t). Z włoskich sadów praktycznie znikną ‘Jonatan’, ‘Gloster’ i ‘Elstar’.
Wzrostu produkcji oczekują Francuzi – o 10%, do 1,594 mln ton. Powierzchnia francuskich sadów jabłoniowych spada, ale rośnie ich produktywność. Wśród głównych ich odmian wymieniana jest ‘Gala’, Jonagold’, ‘Cripps Pink’, ‘Golden Delicious’. Francuskie klubowe odmiany w ubiegłym sezonie radziły sobie na rynku lepiej niż międzynarodowe standardy. Sady Francji doświadczyły w lipcu fali upałów, ale z tym poradzono sobie dzięki nawadnianiu. Jest w nich w tym roku trochę parcha i ordzawień, a – głównie na południowym zachodzie – ‘Gala’ ma kłopoty z wybarwieniem. Zbiory w tym kraju rozpoczną się w normalnym terminie, około połowy sierpnia, od ‘Gali’.
Spadków zbiorów jabłek oczekują w Beneluksie. Holendrzy swoje szacują na 7% (zbiorą 330 tys. t), Belgowie – na 21% (258 tys. t.).
Niezagrożonym liderem wśród uprawianych w Europie odmian jest ciągle ‘Golden Delicious’. Tegoroczna produkcja jabłek tej odmiany ma w Europie sięgnąć 2,546 mln ton, o 4% mniej niż roku ubiegłym. Druga na pudle jest ‘Gala’ z wynikiem 1,331 mln t (+1%), trzeci – ‘Idared’ (1,111 mln t, -7%). Największe spadki dotyczą regionalnych odmian – ‘Bramley’ traci 36%, ale cała jego produkcja to 53 tys. ton, zaś ‘Staymen’ – 14% przy produkcji 12 tys. ton. Wśród standardów najwięcej tracą ‘Jonatan’ (-17%, produkcja 161 tys.t), ‘Elstar’ (-13%, 373 tys. t), (‘Jonagored’ (-13%, 430 tys. t), ‘Glaster’ (-12%, 177 tys.t), ‘Jonagoldy’ (-11%, 575 tys. t), ‘Idared’ (-7%, 1,111 tys. t). Cieszące się u nas rosnącym zainteresowaniem odmiany z grupy Red Deliciousa w Europie tracą: sam ‘Red Delicious’ 4%, produkcja 644 tys. t, ‘Red Jonaprince’ notuje spadek o 5%, do 94 tys. t.
Rzut oka na kraje spoza Unii Europejskiej
Wyliczankę w tej kategorii rozpoczynają Chiny – w tym roku spodziewane są tam zbiory 37,625 mln ton jabłek. To o 8% więcej, niż w roku ubiegłym.
USA oszacowały swoje zbiory na 4,943 mln t (-4%). Więcej zbierze się jabłek 'Honeycrisp’ (+4%, do 113 tys. t). Najgłębiej ze standardów nurkują ‘Idared’ (-11%, do 92 tys. t), ‘Jonatan’ (-11%, do 72 tys. t), Mcintosh (-7%, do 201 tys. t).
Turcja spodziewa się 2,541 mln t (+20%), Rosja – 1,775 mln t (+4), Ukraina – 1,254 mln t (+16%). Na Ukrainie sadzi się teraz głównie ‘Spartana’ (+19%, produkcja szacowana na 19 tys. t), ‘R. Deliciousa’ (+18%, 13 tys. t), ‘G. Deliciousa’ (+16%, 225 tys. t), ‘Jonatana’ (+16%, 123 tys. t).
Ważne ze względu na przynależność do krajów nieobjętych embargiem – Serbia zbierze 350 tys. t (+10%), Szwajcaria 136 tys. t (-4%), Mołdawia – 250 tys. t (-40%), Białoruś 155 tys. t (-3%).
Szanse dla polskich stwarza spadek produkcji w Kanadzie o 26% (do poziomu 302 tys. t). tutaj liderami są ‘Gala’ (spadek o 8%, zbiory w tym roku – 40 tys. t) i ‘Cortland’, (spadek o 2%, zbiory szacowane na 21 tys. t). Największe spadki dotknęły ‘Jonagolda’ (-55%, do 1 tys. t), ‘Red Deliciousa’ (-42%, do 11 tys. t), ‘Idareda (-38%, do 7 tys. t).
za: WAPA
pg