Dostęp do nowych technologii, partnerstwa publiczno-prywatne i programy wspierające są kluczowymi czynnikami wpływającymi na poprawę bezpieczeństwa żywnościowego. Trwały wzrost gospodarczy w krajach rozwijających się, który miał miejsce w ciągu ostatnich pięciu lat, pozwolił rządom skupić się na poprawie struktury krajowych systemów bezpieczeństwa żywnościowego, co zwiększyło dostęp do lepszej jakościowo żywności. Wyznaczenie priorytetów dla sektora rolnego oraz inwestycje w kluczowe struktury wspierające bezpieczeństwo żywnościowe, miały największy wpływ na osiągnięcie lepszych wyników w tym okresie. Z jednej strony wciąż zbyt wielu ludzi na świecie głoduje, jednak z drugiej poczyniono znaczne postępy w dziedzinach, które bezpośrednio przyczyniają się do poprawy wydajności krajowych systemów żywnościowych w zakresie zapewnienia powszechnego dostępu do wartościowej żywności.
Nie tylko wzrost inwestycji prywatnych w biznesie rolniczym przyczynia się do zwiększenia produkcji rolnej. Istnieje wiele innych narzędzi, które pomagają rozwiązać problemy związane z wyżywieniem świata, o których warto pamiętać.
Światowy Indeks Bezpieczeństwa Żywnościowego (Global Food Security Index), sponsorowany przez firmę DuPont, mierzy roczny poziom krajowego, regionalnego i globalnego bezpieczeństwa żywnościowego. Główny wiosek, który nasuwa się w wyniku analizowania pięcioletniego trendu jest taki, że inwestycje w kluczowe struktury bezpieczeństwa żywnościowego są najbardziej istotnym czynnikiem mającym wpływ na poprawę efektywności i wydajności krajowych systemów żywnościowych.
Inne najważniejsze wnioski od momentu powstania Indeksu to:
• Kluczowe obszary inwestycyjne obejmują infrastrukturę, programy ochrony jednostek przed niedoborami żywności, źródła finansowania dla rolników oraz nowe technologie rolne. Lepsza infrastruktura transporotowa (drogowa i morska) i magazynowa (większe zdolności do przechowywania żywności) bezpośrednio wpływają zarówno na większy dostęp do żywności jak i ograniczenie jej strat, w okresie pomiędzy zbiorami a sprzedażą.
• Poprawa filarów bezpieczeństwa żywnościowego wymaga wieloaspektowej pomocy. Inwestycje rządowe, prowadzone ze wsparciem sektora prywatnego, doprowadziły zarówno do zwiększenia przystępności cenowej jak i dostępu do żywności. Na przykład w ramach Publicznego Programu Inwestycyjnego w Algierii, realizowanego w latach 2010–2014, na rozwój rolnictwa i infrastruktury przeznaczono 7bilionów dinarów. Kluczowe inicjatywy zostały ukierunkowane na wykorzystanie sprzętu służącego do oszczędzania wody podczas nawadniania, wzrost produkcji nasion, rozwój agrobiznesu oraz zaangażowanie sieci małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) w świadczenie usług dla rolnictwa.
• Rozwój infrastruktury jest najważniejszym czynnikiem w dostępie rynkowym i systemowym żywności. Budowa i rozrost niezbędnej infrastruktury transportowej będzie kontynuowany, jeśli państwa rozwijające się utrzymają nacisk na rozwój rolnictwa. Przykładem najlepszych praktyk w tym zakresie jest Etiopski Plan Wzrostu i Transformacji, który przewiduje budowę prawie 5 tys. kilometrów torów wzdłuż ośmiu głównych szlaków, w celu utworzenia państwowej sieci kolejowej, zwiększenia wymiany handlowej i zacieśnienia ekonomicznych więzi z państwami sąsiadującymi. Długoterminowe plany rządu w Republice Wybrzeża Kości Słoniowej obejmują polepszenie krajowych i transgranicznych połączeń transportowych. Istnieją także plany znacznego zwiększenia możliwości przepustowych portu lotniczego w Abidżanie do 2021 roku, w celu odciążenia rosnącego przeludnienia oraz zagwarantowania roli miasta, jako kluczowego punktu tranzytowego dla importu i eksportu z Afryki Zachodniej.
Na co zwrócić uwagę w 2016 roku
Demografia. Naukowcy szacują, że do 2050 roku liczba ludności na świecie wzrośnie o 20 procent. Równocześnie potrzeby konsumpcji produktów zbożowych, zwłaszcza pszenicy, wzrosną o 60 procent. Tymczasem uprawy zbóż na świecie są zagrożone z powodu wzrostu temperatur i zmniejszającej się powierzchni gruntów ornych. Ceny żywności pozostają podatne na wahania, zwłaszcza te spowodowane niebezpiecznymi zjawiskami pogodowymi, mającymi znaczny wpływ na produkcję żywności.
Urbanizacja. Ponad połowa ludzi na świecie żyje w miastach, a w nadchodzących dekadach można się spodziewać wzrostu tej liczby do dwóch trzecich. Urbanizacja będzie miała znaczny wpływ na państwowe i lokalne systemy dystrybucji żywności. Wzrost demograficzny już teraz ma negatywny wpływ na życie wielu społeczności, a postępująca urbanizacja stanowi krytyczny punkt dla bezpieczeństwa żywnościowego państw o niskim dochodzie, gdzie zarówno finansowy jak i fizyczny dostęp do żywności już jest ograniczony. Rozwój miast ma również wpływ na zasoby wody i energii.
Makroekonomia. Ceny ropy mają wpływ na koszty związane z produkcją żywności, zwłaszcza na koszty transportu. Obecnie ceny ropy mają tendencję do spadków, a wysokie i wciąż rosnące zapasy tego surowca, uwydatnione dodatkowo przez zniesienie wprowadzonych przez Stany Zjednoczone sankcji na Iran, zniżyły cenę baryłki do 30 dolarów. Pomimo że nieznaczny wzrost ceny jest przewidywany w 2016 roku, prognozy nie zapowiadają wysokiej średniej ceny. Perspektywy dla kluczowych produktów żywnościowych pozostają pozytywne. Przewiduje się, że konsumpcja pszenicy wzrośnie o 1,5 proc. do 717 mln ton na przełomie lat 2015 i 2016, chociaż zapasy tego zboża wciąż są spore, a światowa podaż pszenicy jest większa od popytu na nią. Obecne fundamenty rynkowe takie jak silny dolar, względnie silna amerykańska gospodarka oraz ekonomiczna niepewność większości importerów, takich jak Chiny, wskazują na kontynuację trendu związanego z dalszym spadkiem cen żywności na większości rynków (przynajmniej w najbliższej przyszłości).
Innowacja. Tak jak cyfrowa technologia zrewolucjonizowała dostęp do usług finansowych dla osób niezamożnych, tak rosnący dostęp do telefonii komórkowej oraz wykorzystanie połączeń szerokopasmowych znacząco poszerzają dostęp do informacji rynkowej oraz usług w zakresie doradztwa rolniczego. Dostęp do nowych technologii na obszarach wiejskich pomaga rolnikom w zrozumieniu zasad rynkowych. Mogą się oni również zapoznać z technologiami rolnictwa precyzyjnego, dzięki czemu uczą się w zrównoważony sposób zużywać wodę i nawozy w celu zwiększenia plonów.
Wnioski
Trendy makroekonomiczne i innowacyjny postęp technologiczny, w połączeniu z inwestycjami sektora prywatnego oraz państwowymi inicjatywami w zakresie polityki publicznej, które w ostatnich latach przyczyniły się do wyraźnego wzmocnienia bezpieczeństwa żywnościowego w państwach rozwijających się, powinny wspierać jego dalszą poprawę w perspektywie krótkoterminowej.
Tym niemniej, wzrost demograficzny, niedobory zasobów i zmiana klimatu stanowią bardzo duże ryzyko dla światowego bezpieczeństwa żywnościowego w perspektywie długoterminowej. Rządy, organizacje pozarządowe i sektor prywatny wspólnie starają się osiągnąć najnowsze cele Zrównoważonego Rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych, ukierunkowane na zlikwidowanie głodu na świecie, równomiernie zwiększanie produkcji oraz ochronę zasobów naturalnych. Równolegle powinien być kontynuowany nacisk na inwestycje. Ukierunkowanie na innowacyjne zwiększanie potencjału produkcyjnego zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym sprawi, że świat będzie w stanie wyżywić się w przyszłości.
O Światowym Indeksie Bezpieczeństwa Żywnościowego (GFSI)
Światowy Indeks Bezpieczeństwa Żywnościowego (Global Food Security Index) jest dynamicznym ilościowo i jakościowo modelem złożonym z ponad 28 wskaźników, pozwalających zmierzyć czynniki decydujące o bezpieczeństwie żywnościowym na świecie. Narzędzie bada na bieżąco osiągalność cenową, dostęp do żywności oraz jej jakość i bezpieczeństwo w 109 krajach rozwiniętych i rozwijających się. Wykorzystuje do tego dane m.in. z ONZ, MFW, FAO, Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) oraz Banku Światowego. Bezpieczeństwo żywnościowe jest definiowane jako stan, w którym ludzie, niezależnie od ich statusu materialnego, społecznego i ekonomicznego, mają dostęp do wystarczającej ilości pełnowartościowej żywności, która zaspokoi ich potrzeby żywieniowe, niezbędne do aktywnego i zdrowego życia (według definicji ustalonej w 1996 roku podczas World Food Summit). Indeks został opracowany na zlecenie firmy DuPont przez Economist Intelligence Unit (EIU) w 2012 roku.
za: mat. firmowe DuPont
pg
pg
