W Wiśle (woj. śląskie) trwa jubileuszowe, dwudzieste Międzynarodowe Sympozjum Krajowej Unii Producentów Soków. Sama organizacja skupiająca branżowych producentów powstała wcześniej, w 1993 roku, zaś międzynarodowa ranga tych spotkań datuje się od III Sympozjum, które miało miejsce w 1999 r. w Rytrze. Okrągła rocznica dorocznych spotkań ludzi i firm sektora przetwórczego jest okazją do przypomnienia obrazu rynku soków sprzed dwudziestu lat i próbą zinterpretowania bieżącej na nim sytuacji.
Rozwojowi produkcji soków w Polsce poświęcił kilka chwil prezes KUPS Julian Pawlak przypominając, że w 1993 roku średnie spożycie tych produktów na mieszkańca Polski wynosiło około 3 litrów. W najlepszym zaś roku 2009 przekroczyło 35 litrów, spadając w ubiegłym do 30 l/osobę. Bardzo dynamicznie zmieniało się w tym czasie grono producentów soków. W tymże 1993 r. największym graczem na rynku był Hortex z 37% udziałem, na drugim miejscu plasował się Agros-Fortuna (26%), trzeci był Don Traking Donald Duck (20%), na pozostałych przypadało 17%.
Prezes KUPS Julian Pawlak przypomina drogi rozwoju branży soków w ostatnim dwudziestoleciu: w konsumpcji osiągnęliśmy poziom europejskiej średniej.
Pięć lat później Hortex nadal pozostawał liderem, ale już tylko z 20% udziałem w rynku, Agros-Fortuna miał jeszcze 9%, Donald Duck zachował już tylko 4%. Pojawiły się Alima Gerber (6%), Tymbark (6%), Kubuś (6%), Helena (5%), Sonda (5%), Cappy (3%). W latach następnych na polskim rynku pojawiały się „gwiazdy jednego sezonu”, o których dzisiaj nawet konsumenci nie pamiętają – Och!, Scan, Kesz, DiM, Bick Black, Comindex, Milejów, Zagłoba, Sanquick, Baritpol, Martex, Robinson, Patrick. W 2001 roku silnie zaznaczył już swoją obecność Maspex (Tymbark, Kubuś – 22%)), Hortex pozostawał z 16%, Sonda urosła do 13%, Alima Gerber zachowała 6%. Pojawiły się Aronia (4%), dr Witt 3%.
Obecnie struktura udziałów jest jeszcze inna – Maspex ma 39% udział, ale marki prywatne (private labels) stanowią już 30% rynku, Hortex ma około 14,5%, Polmlek 3,7%, Colian 1,7%, pozostali wytwórcy (ich liczbę szacuje się na około 200 firm, głównie produkujących soki NFC) – 11,1%.
Osobliwością polskiego rynku jest sok marchwiowy. To trzeci co do popularności smak wybierany przez Polaków (17,1% rynku). Najbardziej lubimy smak pomarańczy (24,5%) oraz jabłek (23,1%).
Rynek przetwórstwa owocowo-warzywnego jest poważnym uczestnikiem sektora przetwórstwa rolniczego. Przed dekada lat zagospodarowywał 1,8 mln ton owoców (62% produkcji ogrodniczej), obecnie jest to już 3,1 mln t (72%). Dla warzyw jest to odpowiednio 1,5 mln t (27,5%) i 1,8 mln t (32%). Największą pozycję w produkcji stanowią soki zagęszczone (65%), przetwory owocowe (42%), przetwory warzywne (31%), soki, nektary i napoje z owoców i warzyw (12%). Najważniejszym surowcem pozostaje dla naszego przemysłu jabłko – ponad 2 mln ton jest przerabianych na ZSJ (zagęszczony sok jabłkowy) – to 87,7% zużycia surowca. Na soki NFC (no from concentrate) przeznacza się już 195 tys. t jabłek (8,4% skupowanego surowca).
Do merytorycznych wątków poruszanych podczas obrad XX Międzynarodowego Sympozjum KUPS będziemy wracać na łamach naszych portali.
pg
