Na dzień 30 kwietnia 2013 r. liczba wstępnie uznanych grup producentów owoców i warzyw (GP) wyniosła 215, natomiast liczna uznanych organizacji producentów owoców i warzyw – 100.
17 maja w Przysieku k. Torunia z inicjatywy Stowarzyszenia Producentów Owoców i Warzyw „Cuiavia”, pod hasłem „Poprawa jakości świeżych owoców i warzyw w grupach producentów województwa kujawsko-pomorskiego” odbyło się spotkanie podczas którego poruszano wiele zagadnień, m.in. aktualne problemy w funkcjonowaniu grup producentów owoców i warzyw w kontekście nowelizacji przepisów krajowych. Podczas spotkania zaprezentowane zostały dane obrazujące, jak na przestrzeni ostatnich lat postępowało organizowanie się producentów warzyw i owoców w grupy.
I tak w roku 2004, kiedy to wstąpiliśmy do UE, w naszym kraju działały 24 GP oraz 8 OP owoców i warzyw. W kolejnych latach ich liczba ulegała zmianom, przy czym do roku 2008 tworzyło się wiele GP (2005 – 45, 2006 – 64, 2007 – 83, 2008 – 114), natomiast ubywało OP (w roku 2005 było ich 7, 2006 – 6, 2007 – 5, 2008 – 5). W latach następnych przybywało zarówno jednych, jak i drugich (wykres 1).
Wykres 1. Liczba wstępnie uznanych grup producentów (GP) oraz uznanych organizacji producentów owoców i warzyw (OP) w Polsce, w poszczególnych latach (dane narastająco według stanu na 31 grudnia każdego roku).
Do 31 kwietnia br. w Polsce działało aż 215 GP oraz 100 OP, które w sumie zrzeszały 6883 producentów, w tym GP – 2861, a OP – 4022 osoby. Najwięcej, bo aż 72 GP utworzono w woj. mazowieckim, a najmniej (po 2) w woj.: warmińsko-mazurskim, podlaskim oraz zachodniopomorskim. Ponadto w woj. mazowieckim zarejestrowane jest najwięcej uznanych OP – 23, ale dużo tychże organizacji jest także w woj.: kujawsko-pomorskim, lubelskim i wielkopolskim (odpowiednio: 18, 17 i 15).
Według stanu na dzień 30 kwietnia 2013 r. wśród form prawnych funkcjonujących wstępnie uznanych GP dominowały spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (206 GP). Pozostałe z funkcjonujących wstępnie uznanych GP działały jako spółdzielnie (7) lub zrzeszenia (2). W formach prawnych uznanych OP także sp. z o.o. były chętniej wybierane (57-krotnie) niż zrzeszenia (19-krotnie), spółdzielnie (17-krotnie) i stowarzyszenia (7-krotnie).
Gotówka na rozwój
Z informacji jakie przedstawił Roman Paluszczak – naczelnik wydziału Grup i Organizacji Producentów w Departamencie Działań Społecznych i Środowiskowych ARiMR w Warszawie, pomoc finansowa udzielona w ramach organizacji rynku warzyw i owoców od 1 maja 2004 r. do 30 kwietnia 2013 r. wstępnie uznanym GP wyniosła 4259,3 mln zł.
Z czego na pokrycie kosztów związanych z utworzeniem grupy producentów i prowadzeniem działalności administracyjnej przeznaczono 206,2 mln zł, a na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania – 4053,1 mln zł. Poza tym uznanym OP owoców i warzyw na dofinansowanie funduszu operacyjnego przekazano 10,1 mln zł. Najwięcej środków pomocy finansowej wypłacono w 2012 r. (wykres 2). Skorzystało z niej w tym okresie 206 wstępnie uznanych GP.
GP wstępnie uznane po 5 kwietnia 2012
Po ustaleniu przez KE współczynników przydziału, zgodnie z RK (UE) Nr 780/2012, finansowanie pomocy na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w planie dochodzenia do uznania (PDU) na lata 2012–2017 dla GP, które uzyskały wstępne zatwierdzenie PDU przed dniem 1 lipca 2012 przedstawia się następująco:
dla inwestycji realizowanych w 2012 r., zgodnie ze współczynnikiem przydziału – 87,52%; wysokość pomocy finansowej wyniosła 68,76% poniesionych przez grupę kosztów inwestycji ujętych w planie;
dla inwestycji realizowanych przez GP w 2013 r, zgodnie ze współczynnikiem przydziału – 45,01%, wysokość pomocy finansowej wynosi 47,505% poniesionych przez grupę kosztów inwestycji ujętych w PDU;
dla inwestycji realizowanych przez GP w latach 2014–2017, zgodnie ze współczynnikiem przydziału – 100%, wysokość pomocy finansowej wynosi 75% poniesionych przez grupę kosztów inwestycji ujętych w planie.
Tym samym w roku 2012 GP zobowiązane były do pokrycia 31,24% kosztów inwestycji ujętych w palnie na ten rok, 52,495% kosztów inwestycji ujętych w planie na 2013 r oraz 25% kosztów inwestycji ujętych w planie na lata 2014–2017 – mówił R. Paluszczak.
Wykres 2. Kwoty pomocy finansowej wypłacone wstępnie uznanym grupom producentów owoców i warzyw w poszczególnych latach (w zł)
Stowarzyszenie Producentów Owoców i Warzyw „Cuiavia”
Zostało założone w czerwcu 2012 r. z inicjatywy członków grup producentów owoców i warzyw z województwa kujawsko-pomorskiego. Zrzesza ono największe grupy producentów owoców i warzyw, głównie z terenu województwa kujawsko-pomorskiego oraz kilka spoza województwa.
Obecnie członkami Stowarzyszenia są 32 uznane i wstępnie uznane grupy producentów owoców i warzyw. Główną ideą Stowarzyszenia jest stworzenie innowacyjnej gospodarki rynkowej owoców i warzyw. Celem podjętej inicjatywy jest promocja sektora owocowo-warzywnego przez wymianę informacji rynkowej, wspieranie idei współpracy, budowanie partnerstwa oraz konsolidację grup producentów owoców i warzyw. Stowarzyszenie pragnie również budować świadomość zaufania i szacunku do środowiska wiejskiego, ekologii i zdrowego stylu życia. W dalekosiężnych planach jest także pomysł utworzenia wspólnego biura handlowego. Prezesem Zarządu Stowarzyszenia Producentów Owoców i Warzyw „Cuiavia” jest Michał Groblewski.
Artykuł pochodzi z numeru 7/2013 miesięcznika „Warzywa”
