Towarzystwo Rozwoju Sadów Karłowych prezentuje swoją trzecią wstępną prognozę 8 gatunków owoców opracowaną w oparciu o informacje autora i 7 niezależnych ekspertów uzyskane od około 400 sadowników posiadających większe i dobrze pielęgnowane sady i plantacje owoców jagodowych.
W lipcu pogoda była nietypowa. Występowały silne gradobicia (dawno nie notowane w naszym kraju) oraz bardzo wysokie temperatury powietrza. Miało to istotny wpływ na wielkość zbiorów i jakość owoców, zwłaszcza jabłek, wiśni, malin i porzeczki czarnej. Jak zawsze, w wielkości zapowiadających się zbiorów są duże różnice pomiędzy naszymi rejonami sadowniczymi. Niższe zbiory spodziewane są na Mazowszu, a wyższe na Kujawach, w Wielkopolsce i Małopolsce.
Jabłka. Niekorzystne warunki pogodowe nie będą miały większego wpływu na wielkość zbiorów. Mimo szkód gradowych mogą one być wyższe, niż się spodziewano w czerwcu. Ze względu na szkody gradobicia i przymrozkowe (ordzawienia) wyższy będzie udział jabłek przemysłowych, mniej natomiast owoców na eksport. O tym szczegółowiej będzie mowa na międzynarodowej konferencji 28 listopada na Uniwersytecie Przyrodniczym w Lublinie. W tym roku, spośród wszystkich krajów Unii Europejskiej, tylko w Polsce mogą być wyższe zbiory niż w roku ubiegłym. Mniejsze mogą być na Ukrainie, a zwłaszcza na Mołdawii i Białorusi, podobne jak w 2011 r. w Rosji i Turcji, a wyższe w Iranie.
Wiśnie. Lipcowa pogoda miała wpływ na wielkość owoców w rejonach, w których przy tych upałach było mało opadów, na przykład na Lubelszczyźnie. Z innych powodów, niższe zbiory będą na Mazowszu. Dobre zbiory zapowiadają się na Kujawach w Wielkopolsce oraz na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie. Z powodu uszkodzeń gradowych niższa jest jakość owoców. Ceny skupu za owoce dobrej jakości powyżej 3,0 zł/kg można uznać za atrakcyjne z ekonomicznego punktu widzenia. Ceny skupu za owoce wiśni w innych krajach wynosiły (w eur/kg): Turcja 0,82;Niemcy 0,80-1,00; Węgry, Ukraina i Rosja 1,00-1,20.
Śliwki, gruszki, czereśnie i truskawki. Zbiory niższe niż w roku ubiegłym.
Maliny. Owoce, a także rośliny letnich odmian ucierpiały od upałów, co miało wpływ na wielkość zbiorów, zwłaszcza na Lubelszczyźnie, która jest największym producentem tych owoców w Polsce. Jak na razie w dobrym stanie są rośliny jesiennych odmian. Na skutek długotrwałych upałów w Serbii zbiory zmniejszyły się tam o około 50%. Cena skupu owoców przekraczała 1,2 eur/kg.
Porzeczki czarne. Także ten gatunek ucierpiał od lipcowych upałów. W górnej partii krzewów owoce były drobne i pomarszczone. Dla mnie niezrozumiałe było wstrzymanie przez niektóre zakłady produkujące soki zagęszczone skupu owoców do 10 lipca oraz duże różnice cen skupu między rokiem ubiegłym a bieżącym. To wymaga dyskusji i wyjaśnień. Ceny skupu loco zakład wynosiły (w eur/kg): Dania 0,45-0,50; Niemcy 0,50-0,60; Węgry, Ukraina i Rosja 0,9-1,1.
Lublin, 24 lipca 2012 rok
Prof. dr hab. Eberhard Makosz
