Rok 2013 okazał się kolejnym, kiedy ceny gruntów rolnych sprzedawanych przez Agencję Nieruchomości Rolnych rosły. Średnia cena 1 ha wyniosła 21 813 zł, i w porównaniu ze średnią ceną za rok 2012 (19 288 zł za 1 ha) była wyższa o 13%.
W ubiegłym roku wzrost cen był minimalnie wyższy niż w 2012 r., gdy wzrost średniej ceny za 1 ha gruntów rok do roku wyniósł 12%. Ceny gruntów sprzedawanych przez Agencję rosną nieustannie od 2004 r., czyli od wejścia Polski do Unii Europejskiej.
Ze względu na położenie, w Polsce mamy do czynienia z dużym, regionalnym zróżnicowaniem cen nieruchomości rolnych. Ceny w najdroższych województwach, czyli opolskim, śląskim i mazowieckim osiągnęły poziom ponad 30 tys. zł/ha, natomiast na terenie województw lubelskiego i małopolskiego były ponad dwukrotnie niższe i nie przekroczyły 15 tys. zł/ha. Na stosunkowo niskim poziomie nadal utrzymują się średnie ceny w województwach: podlaskim, podkarpackim i lubuskim.
Warto odnotować, że najwyższe średnie ceny uzyskiwano w grupie obszarowej dla nieruchomości o powierzchni 100-300 ha – 22,9 tys. zł/ha, oraz dla nieruchomości do 1 ha – 22,2 zł/ha, natomiast najniższe w grupie obszarowej od 1 do 10 ha – 19,4 tys. zł/ha, i dla nieruchomości o powierzchni 10-100 ha – 22 tys. ha.
Na wzrost cen w ubiegłym roku miała wpływ stosunkowo dobra sytuacja ekonomiczna w rolnictwie, funkcjonujący system dopłat bezpośrednich i innych form wsparcia w ramach wspólnej polityki rolnej, wsparcie nabywania ziemi przez rolników przez państwo za pośrednictwem dopłat ARiMR do oprocentowania kredytów i rozkładanie przez ANR ceny sprzedaży na raty. Ponadto wzrost cen stymulowany był poprzez sprzedaż na przetargach ograniczonych dla rolników indywidualnych gruntów z wyłączeń 30% na powiększenie lub tworzenie nowych gospodarstw rodzinnych. Należy dodać, że do końca 2013 roku kupno ziemi rolnej od Agencji Nieruchomości Rolnych było możliwe – zgodnie z ustaleniami z UE – na niskooprocentowane (2%) raty. Od 1 stycznia br. utrzymano preferencje (m.in. rozkładanie na raty i zabezpieczenia) w nabywaniu gruntów, natomiast oprocentowanie rat wynosi 3,75% w skali roku.
Warto również odnotować, że oferta Agencji ulega systematycznemu zmniejszeniu, ponieważ co rok sprzedawane jest ponad 100 tys. ha gruntów. W 2013 r. Agencja sprzedała rekordową powierzchnię gruntów – prawie 148 tys. ha, czyli 12% więcej niż rok wcześniej. Najwięcej sprzedano w województwach: zachodniopomorskim (27,3 tys. ha), warmińsko-mazurskim (23,5 tys. ha), wielkopolskim (16 tys. ha) oraz dolnośląskim i lubuskim (po 15,2 tys. ha). Natomiast najmniej ziemi zakupiono na terenach województw: małopolskiego, łódzkiego, świętokrzyskiego i śląskiego.
Ceny sprzedaży gruntów rolnych określono na podstawie ponad 14 tys. umów zawartych w całym 2013 r. Najwięcej umów zawarto dla grupy obszarowej 1-10 ha – 5,6 tys. transakcji, i w przedziale do 1 ha – 4,9 tys. transakcji. Najmniej umów zawarto na powierzchnie powyżej 300 ha – 20 umów.
Według stanu na koniec 2013 r. w Zasobie WRSP pozostawało niewiele ponad 1,63 mln ha, z czego ponad 1,18 mln ha (72% powierzchni Zasobu) stanowiły grunty wydzierżawione. Największe powierzchnie w dzierżawie znajdują się na obszarze województw: zachodniopomorskiego – 230,8 tys. ha, wielkopolskiego – 184 tys. ha, dolnośląskiego – 174,3 tys. ha, i warmińsko-mazurskiego – 136,3 tys. ha, a najmniej na terenie województw: świętokrzyskiego – 5,9 tys. ha, i małopolskiego – 8,2 tys. ha.
Za: ANR
pg
