Omawiając sytuację na rynkach rolnych Ardanowski podkreślił, że obecny rok był bardzo trudny dla polskich rolników z powodu wystąpienia suszy, która dotknęła nie tylko producentów upraw rolnych, ale także gospodarstwa zajmujące się produkcją zwierzęcą. Skierowana pomoc dla rolników pochodzi m.in. z instrumentu pomocy państwa, w tym pomocy de minimis.
Minister Ardanowski zaapelował do komisarza Hogana o pilne zwiększenie limitów krajowych na pomoc de minimis, by można było zrealizować wsparcie dla rolników w niezbędnym zakresie.
W odpowiedzi na ten wniosek, który został poparty przez Łotwę, komisarz Hogan poinformował, że Komisja Europejska finalizuje prace nad propozycją w zakresie tej pomocy i będzie ona niedługo przedłożona Radzie.
Ardanowski zwrócił również uwagę na fakt, że obecna sytuacja na rynku owoców i warzyw, w szczególności na rynku jabłek jest bardzo trudna i wymaga podjęcia szybkich działań ze strony Komisji. Aktualnie ceny jabłek do przetwórstwa są o 88% niższe, a jabłek deserowych o 62% niższe w porównaniu do analogicznego okresu z ubiegłego roku. Sprzyjająca pogoda spowodowała rekordowe zbiory tych owoców, które mogą być o 37% wyższe w stosunku do roku ubiegłego.
Na problem niskich cen na rynku jabłek w UE zwrócili uwagę także inni ministrowie wskazując Komisji, że nadal jest nieuregulowany eksport jabłek i gruszek z UE do USA.
W wystąpieniu dotyczącym przyszłego modelu WPR minister Ardanowski wskazał, że chociaż Polska popiera większą subsydiarność w nowym modelu wdrażania WPR to wskazuje na zbyt duże obciążenia administracyjne oraz niepewność finansową zawartą w propozycji KE.
Polska krytycznie ocenia wyznaczanie rocznych celów pośrednich i powiązanie rozliczania rocznego wydatków z realizacją tych celów.
Odnosząc się do propozycji rezerwy rolnej na wypadek kryzysów, minister podkreślił, że w sytuacji polskich, rozdrobnionych gospodarstw rolnych, otrzymujących niesatysfakcjonujący poziom dopłat bezpośrednich, trudno godzić się na stosowanie dyscypliny finansowej w stosunku do gospodarstw otrzymujących poniżej 2 tys. euro rocznie i zabierać im, i tak niewielkie pieniądze.
W zakresie wsparcia rynków rolnych po 2020 r. minister podkreślił potrzebę utrzymania instrumentów siatki bezpieczeństwa w przyszłej WPR.
– Istotne jest, aby w przyszłości zastosowanie dostępnych instrumentów w przypadku kryzysów na rynku było szybkie i efektywne. Możliwość uruchamiania instrumentów rynkowych powinna wynikać wprost z przepisów prawa, a nie uznaniowości KE – powiedział minister Ardanowski .
Konieczne są też działania wzmacniające siłę przetargową rolników, ale także przeciwdziałające nieuczciwym praktykom w łańcuchu żywnościowym. Należy zwiększyć zachęty do tworzenia grup i organizacji producentów oraz spółdzielni.
