Niniejszy artykuł powstał w głównej mierze we współpracy z przedstawicielami głównych firm hodowlanych – Mateuszem Musiałowiczem (reprezentującym firmy Lex+ i Terra Nigra), Zbigniewem Brzozowskim (Rosen Tantau KG), Janem Wójcikiem (Kordes Rosen) oraz Isabelle Poesse (de Ruiter Innovations BV). Wytypowali oni najbardziej przyszłościowe, ich zdaniem, wielkokwiatowe odmiany róż szklarniowych, które mają szansę na karierę w Polsce. Kreacje te są nowe (zostały wprowadzone na rynek nie wcześniej niż 2 lata temu), przy czym obecnie niektóre z nich są już uprawiane przez polskich producentów. W opisie odmian uwzględniono podstawowe cechy – wygląd pąka i kwiatu oraz liści, trwałość, długość pędu, plenność oraz odporność na niektóre choroby grzybowe.
Almas+ (Lex+*). Sport odmiany Miss Piggy+, o średniej wielkości kwiatach w kolorze kremowożółtym. Hodowca określa ich trwałość na 8–14 dni. Pąk kwiatowy jest średniej wielkości. Pędy kwiatowe są dość długie (50–80 cm), o umiarkowanej liczbie kolców. Odmianę wyróżnia wysoka plenność (z 1 m2 można uzyskać 250–300 kwiatów**). Do jej wad należy zaliczyć wrażliwość na mączniaka prawdziwego.
Armando!® (Schreurs). Pąk kwiatowy jest duży, szlachetnego kształtu. Kwiaty są okazałe, bardzo dobrze wypełnione (składają się z 50–55 płatków), mają barwę lawendową. Po ścięciu pozostają dekoracyjne przez 10– 12 dni. Zaletą tej odmiany są prawie pozbawione kolców pędy, które osiągają długość 60–80 cm.
Avalanche Candy+ (Lex+). Wywodzi się od odmiany Avalanche+, ma białe kwiaty z fioletowymi przebarwieniami (o zmniejszającej się intensywności od środka do zewnątrz, fot. 1). Pąki są okazałe, dobrze wypełnione. Kwiaty po ścięciu pozostają dekoracyjne przez 14 dni. Pędy kwiatowe są długie (65– 90 cm), o umiarkowanej liczbie kolców. Jest to odmiana bardzo plenna (z 1 m2 można uzyskać 200–400 pędów kwiatowych), ma być średnio odporna wobec mączniaka prawdziwego i rzekomego.
Bandleader® (Rosen Tantau KG). Odmiana o ciemnoczerwonych, aksamitnych kwiatach z ładnym połyskiem wewnątrz płatków (fot. 2). Pąk kształtny, wolno się rozwija. Kwiaty po ścięciu są bardzo trwałe (14–16 dni). Liście są atrakcyjne, ciemnozielone. Warto zwrócić uwagę na dobrze wykształcony górny liść, dzięki czemu u odmiany tej nie ma efektu „gołej szyjki”. Pędy kwiatowe mają długość 70–100 cm (długie pędy można uzyskać nawet latem, podczas upałów), są prawie pozbawione kolców. Plenność tej odmiany jest wysoka – z 1 m2 można uzyskać 200 szt. kwiatów. Przez cały sezon tworzy dużo pędów nasadowych – może być uprawiana na więcej cykli wegetacyjnych niż przeciętne odmiany. Hodowca poleca tę odmianę do całorocznej uprawy szklarniowej oraz do produkcji w szklarniach lub tunelach z przerwą zimową.
Fot. 2. Bandleader®, fot.Rosen Tantau KG
[NEW_PAGE]Belcanto!® (Schreurs). Odmiana o bardzo atrakcyjnych, jasnoczerwonych, dużych i dobrze wypełnionych kwiatach, które wyróżniają się dobrą trwałością po ścięciu (10–14 dni). Osadzone są na długich pędach (ok. 60–90 cm) ze średnią liczbą kolców. Plenność tej odmiany jest dobra, wynosi 200–240 pędów kwiatowych/m2.
‘Charmant’ (Kordes Rosen). Pąk kwiatowy eleganckiego kształtu, rozwija się w bardzo ładny, duży, dobrze wypełniony kwiat koloru kremoworóżowego. Zaleca się ścinanie pędów kwiatowych (mają długość 50–65 cm), gdy kwiaty są już trochę rozwinięte – wówczas nie zwiędną przed całkowitym rozwinięciem i zachowają trwałość ok. 16 dni. Plenność tej odmiany jest dobra, wynosi 200–240 pędów kwiatowych/ m2.
Chiri® (deRuiter). Ma ładny, wydłużony pąk, czerwony z różowobiałym zabarwieniem zewnętrznych płatków (fot. 3). Kwiaty są trwałe – po ścięciu pozostają dekoracyjne przez 12–14 dni. Pędy (długości 50–80 cm) mają małą liczbę kolców. Jest to odmiana dość plenna (można uzyskać 200–240 pędów kwiatowych z 1 m2).
Fot. 3. Chiri® fot. deRuiter Innovations BV
[NEW_PAGE]Club-Nikka® (Terra Nigra). Odmiana o ciemnoczerwonych kwiatach, które są trwałe po ścięciu przez 10–14 dni. Pąk kwiatowy jest bardzo ładny, kształtny. Pędy, o długości 60– 80 cm, są czerwono nabiegłe, pokryte niewielką liczbą kolców. Odmiana plenna – z 1 m2 ma dawać 200–210 pędów kwiatowych. Jak podaje hodowca, zewnętrzne płatki kwiatów nie czernieją ani nie przybierają rdzawego zabarwienia w warunkach niedoboru światła.
Deep Water® (Rosen Tantau KG). Ma piękne, duże kwiaty o atrakcyjnej, różowofioletowej barwie (zewnętrzne płatki są ciemniejsze, fot. 4). Odmiana trwała, w wazonie zachowuje walory dedekoracyjne przez 12–15 dni. Pędy kwiatowe mają długość 60–80 cm, są pozbawione kolców. Liście są ciemnozielone, błyszczące, ładnie pokrywają pędy. Hodowca określa tę różę jako bardzo plenną – z 1 m2 można otrzymać ponad 250 kwiatów ciętych. W przypadku uprawy zimowej z doświetlaniem konieczne jest utrzymanie średniej dobowej temperatury 19°C – nie może ona spadać poniżej tej wartości, gdyż kwiaty mogą się źle rozwijać i być mniej trwałe. Produkcja w tunelach powinna mieć miejsce pod folią stabilizowaną na działanie promieni UV, co zapobiegnie zmianom w kolorze kwiatów.
Fot. 4. Deep Water®, fot. Rosen Tantau KG
Ebony!® (Schreurs). Ma okazały, ładnej budowy pąk kwiatowy, który rozwija się w bardzo ładny, duży, wiśniowoczerwony, dość dobrze wypełniony (ok. 40 płatków) kwiat. Trwałość kwiatów po ścięciu jest dobra, wynosi 10–12 dni. Pędy kwiatowe mają długość 60–80 cm i niewielką liczbę kolców. Wadą tej odmiany jest przeciętna plenność – z 1 m2 można otrzymać 140–180 pędów kwiatowych.
‘Eliza’ (Kordes Rosen). Godny uznania jest kolor kwiatów tej odmiany – intensywnie różowy, bez odcienia barwy łososiowej (fot. 5). Pąk kwiatowy jest duży, ma ładny kształt, rozwija się w okazały, bardzo trwały kwiat (dekoracyjność kwiatów tej odmiany po ścięciu określa się na 16 dni), który nie traci swojej atrakcyjnej barwy w czasie rozwoju. Pędy kwiatowe osiągają długość 60–70 cm. Hodowca określa plenność tej odmiany jako dobrą – z 1 m2 można uzyskać 180– 240 pędów kwiatowych. Kwiaty tej odmiany są od niedawna dostępne na rynku holenderskim i zostały pozytywnie przyjęte przez konsumentów.
Fot. 5. ‘Eliza’, fot. Kordes Rosen
Enya® (deRuiter). Cechuje się atrakcyjnymi, dość dużymi, pomarańczowymi kwiatami (fot. 6). Są one dobrze wypełnione (składają się z ok. 50 płatków) i trwałe po ścięciu przez 12–14 dni. Pędy kwiatowe ma długie (60–90 cm), z nielicznymi kolcami. Jest odmianą plenną (200–220 pędów kwiatowych/m2).
Fot. 6. Enya®, fot. deRuiter Innovations BV
Golden Ambition® (deRuiter). Pąk kwiatowy ma elegancki kształt, kwiaty są stosunkowo duże, trwałe (12–14 dni), o bardzo ładnej, złotożółtej barwie (fot. 7). Pędy kwiatowe mają długość 50–80 cm, z niewielką liczbą kolców. Plenność tej odmiany wynosi 180–200 kwiatów/m2.
Fot. 7. Golden Ambition®, fot. deRuiter Innovations BV
Hot Spot® (Rosen Tantau KG). Kwiaty o wyjątkowej, fioletowej barwie (fot. 8), dość duże, pełne. Pędy kwiatowe mają długość ok. 60 cm, z niewielką liczbą kolców. Liście z połyskiem. Jest to bardzo plenna odmiana (ok. 300 pędów kwiatowych/m2). Krzewy rosną zdrowo, są przydatne zarówno do produkcji całorocznej, jak i z przerwą zimową.
Fot. 8. Hot Spot®, fot.Rosen Tantau KG
[NEW_PAGE]Ivory Talea+ (Lex+). Jest to sport odmiany Talea+, która ma już ugruntowaną pozycję na rynku. Pąk kwiatowy jest bardzo kształtny, rozwija się w niezwykle efektowny sposób. Kwiaty są eleganckie, w kolorze kości słoniowej (fot. 9). Ich trwałość jest zbliżona do kreacji, z której powstała – wynosi 10–14 dni. Liście są intensywnie zielone, gęsto osadzone na pędach o długości 60– 90 cm, o umiarkowanej liczbie kolców. Odmiana plenna, ma dawać 220– 240 kwiatów z 1 m2.
W porównaniu z różą Talea+, ta ma być bardziej odporna na wysoką temperaturę – kwiaty nie drobnieją w takich warunkach produkcji. W przypadku doświetlania uprawy skłonność do krzywienia pędów jest nieznaczna.
Fot. 9. Ivory Talea+, fot. M. Musiałowicz
Julischka® (Rosen Tantau KG). Interesująca odmiana o dobrze wypełnionych, pomarańczowych, bardzo trwałych kwiatach. Pędy kwiatowe, o długości 50–70 cm, są pokryte ładnymi, ciemnozielonymi liśćmi i średnią liczbą kolców. Plenność tej odmiany wynosi ok. 200 kwiatów/m2. Krzewy te dobrze znoszą upał. W warunkach niedoboru światła liście na przygiętych pędach mogą być trudne do utrzymania – wówczas zaleca się wyższe cięcie kwiatów. Od czasu pojawienia się na rynku odmiany Julischka® w 2010 r., wzbudza ona zainteresowanie i jej kwiaty są chętnie kupowane.
Opracowała Ilona Sprzączka
* nazwa hodowcy
** dane odnośnie do plonu, podane przez hodowców, dotyczą upraw całorocznych z doświetlaniem, w podłożu z wełny mineralnej.