– Pomysł zrodził się ponad rok temu, a patronował mu Stanisław Bogdał (fot.1), właściciel firmy StanFlex – informowała Agnieszka Antas z tejże firmy. Głównym celem przedsięwzięcia jest wybranie najlepszych odmiany i technologii produkcji w nowoczesnych systemach uprawy, co przełoży się na uzyskanie wysokiej jakości owoców deserowych truskawki.
– Wiedzę tą osiągać będziemy poprzez doświadczenia prowadzone wspólnie z UR, a badaniom poddane zostaną różne odmiany, podłoża, sposoby nawadniania, składy pożywki, programy ochrona i obróbka pozbiorcza – uzupełniała dr hab. inż. Monika Bieniasz (fot. 2) koordynator projektu z ramienia UR.
Dr hab. inż. Monika Bieniasz koordynuje projekt z ramienia UR
Wyniki pozwolą na wyodrębnienie najlepszych odmian truskawki (pod względem plonotwórczym i zdrowotnym, dodatkowo spełniających oczekiwania konsumenta), oraz technologii produkcji, w czego efekcie uzyskane owoce będą się wyróżniały długą trwałością rozbiorczą.
Za stronę techniczną przedsięwzięcia odpowiada firma StanFlex, w osobie założyciela – Stanisława Bogdała, za stronę merytoryczną natomiast Katedra Sadownictwa Wydziału Biotechnologii i Ogrodnictwa UR w Krakowie – M. Bieniasz, towarzyszyć jej będą niezależnie specjaliści m.in. w dziedzinach nawożenia (dr hab. inż. Iwona Kowalska), ochrony (dr hab. inż. Jacek Nawrocki), przechowalnictwa (dr hab. inż. Jan Błaszczyk).
Nowopowstały obiekt badawczy składa się z 6 rynien uprawowych o długości 14 m, umieszczonych na stelażach wysokości 1,3 m,. Dwie rynny boczne to są obsiewy i wraz z krańcowymi metrami rynien nie będą brane pod uwagę w głownych badaniach. Stelaże uprawowe będą zadaszone, a osłonę stanowić ma folia rozpraszająca, produkcji greckiej, o podwyższonej trwałości, wzmacniana, długosezonowa; na najstarszej, funkcjonującej w Polsce tego typu konstrukcji, opracowanej i zaprojektowanej przez S. Bogdała (czyli 6-letniej) jeszcze nie była zmieniana i wciąż jej przepuszczalność świetlna jest nienaganna. – Uważam, że w uprawach zadaszonych uzyskuje się zdecydowanie lepsze jakościowo plony niż w tunelach foliowych. Jest to związane z samoczynnym przewietrzaniem plantacji, szczególnie przy silnym nasłonecznieniu, co optymalizuje warunki mikroklimatyczne w obrębie roślin – uzasadniał decyzję S. Bogdał. Osłona w postaci daszków pozwala na odizolowanie owoców od nasiąkania wodą opadową. Obie te funkcje wpływają na znaczne ograniczenie nasilenia odpowiednio mączniaka prawdziwego i szarej pleśni – chorób bardzo groźnych w uprawie truskawki, ograniczających plonowanie, jakość i trwałość owoców.
Do pionierskiego doświadczenia wybrano odmiany – ‘San Andreas’ i ‘Amandine’, przy czym w „obsiewach” posadzone zostaną odmiany testowe, spośród których może zostać wybrana najlepsza do kolejnego doświadczenia. Wszystkie są powtarzającymi owocowanie odmianami.
Ogółem to dwuletnie doświadczenie obejmie więc:
- 3 podłoża (na bazie perlitu – czysty perlit, perlit z 20% domieszką torfu wysokiego, składu trzeciego nie chciano jeszcze dzisiaj zdradzać);
- 2 odmiany;
- 4 powtórzenia.
Instytut Truskwaki Deserowej (ITD) ma być przeznaczony dla polskich producentów tych owoców. Chodzi o przekazywanie im wiarygodnych wyników i prezentowanie efektów doświadczeń, uzyskanych przez profesjonalistów wysokiej klasy. W ramach Instytutu prowadzone będą także szkolenia oraz działania pomocne w pozyskaniu środków unijnych na zakładanie plantacji tego typu (wydaje się bowiem, że rok 2017 będzie przełomowym w zdobyciu pokaźnego wsparcia z budżetu UE na takie przedsięwzięcia).
– Tworzeniem, projektowaniem, produkcją i montażem najnowszych systemów do uprawy truskawki oraz doradztwem zajmujemy się od 6 lat. Zdobyta w tym czasie wiedza z własnych doświadczeń produkcyjnych, uzupełniona tą od ogrodników, którzy wykorzystali w praktyce nasze technologie w różnych rejonach Polski, dowodzi, że jest to opłacalna inwestycja. Przykładowo, w ubiegłym roku jeden z ogrodników w rejonie Lublina założył plantację na 25 arach. Koszt wyniósł 125 tys. (konstrukcja, kompletny system fertygacji, nawozy, maty podłożowe, sadzonki, osłona na konstrukcję, ochrona). Za sprzedane owoce truskawki uzyskał 115 tys. W pierwszym roku można więc osiągnąć zwrot kosztów, pod warunkiem, że włoży się w to serce i czas – informował S. Bogdał.
Firma StanFlex opracowała i przygotowała inwestycję w Garlicy Murowanej – wszystkie wchodzące w jej skład moduły zostały opracowane, udoskonalone i przetestowane w praktyce, włącznie z systemem dozowania pożywki, opracowaniem mat uprawowych (to przy współpracy firmy podłożowej). Obiekt z czasem zostanie doposażony w wagi monitorujące wilgotność podłoża.
Inauguracja zbiegła się z terminem sadzenia truskawek (opóźnionym co prawda, gdyż optymalny czas na tę pracę przypada między 15 a 30 marca, ale przyczyny były niezależne od pomysłodawców). Sadzonki typu frigo umieszczano w matach (zalanych pożywką przed 24 godzinami). W jednej macie znajduje się miejsce dla 12 roślin, do której doprowadzana jest pożywka trzema kapilarami. Na razie system fertygacyjny jest otwarty. Przelew będzie zbierany i badany. Docelowo planuje się uprawę w obiegu zamkniętym.
O wynikach tego projektu będziemy informowali na łamach portalu oraz dokładniej – miesięcznika „Truskawka, malina, jagody”.
Już dzisiaj natomiast patroni projektu zapraszają zainteresowanych tego typu uprawą ogrodników na Święto „Kwitnącej Truskawki”, które odbędzie się pod koniec maja w ITD., w Garlicy Murowanej. Poruszone zostaną zagadnienia podstaw biologii tytułowej rośliny, nawożenia, ochrony, nawadniania oraz opłacalności produkcji, obróbki rozbiorczej i przygotowania do sprzedaży. O dokładnej dacie poinformujemy na łamach naszego portalu.
Stanisław Bogdał i studenci pierwszego roku studiów magisterskich, kierunek Ogrodnictwo
Katarzyna Kupczak
Fot. K. Kupczak
Więcej zdjęć w galerii.
