Po spotkaniu KSPCP: powodów do radości nie ma

Szacunki a realia
Aby raz jeszcze uświadomić zgromadzonym na spotkaniu członkom KSPCP, jaki potencjał produkcyjny drzemie w krajowych plantacjach porzeczki czarnej dr Piotr Baryła, wiceprezes KSPCP, porównał dane przedstawione podczas międzynarodowej konferencji porzeczkowej w Wilnie (Litwa) w czerwcu ub.r., dane GUS oraz wyliczenia wynikające z wielkości pomocy de minimis udzielonej w 2015 r. producentom czarnych porzeczek. Stowarzyszenie przygotowało dla IBA i uczestników konferencji dane szacujące powierzchnię nasadzeń w Polsce na 32 tysiące ha, a plony na 98 tys. ton. Jak podkreślił P. Baryła, szacowanie wielkości zbiorów przed zakończeniem sezonu to zawsze zadanie bardzo trudne i niejednokrotnie wskazana wielkość okazuje się nietrafiona.

Swoje przedwynikowe szacunki zbiorów owoców w Polsce pod koniec lipca ogłosił także GUS. Wynikało z nich, że powierzchnia plantacji porzeczki czarnej wynosi w 2015 r. 36 tys. ha (przy czym były to dane powielone z 2014 r.), natomiast plony szacowane przez GUS na koniec lipca były na poziomie 120 tys. ton (cała produkcja w kraju, włączając w to ogrody przydomowe). Doktor Baryła wspomniał, iż z powodu niskich cen skupu surowca oraz niekorzystnej aury nie wszystkie owoce zostały zebrane.

Trzecim punktem odniesienia, który wskazuje na dużo wyższy areał uprawy porzeczki czarnej w Polsce, jest podsumowanie wartości wniosków złożonych do ARiMR w listopadzie 2015 r. w związku z przyznawaniem plantatorom porzeczki czarnej pomocy de minimis. W sumie do Agencji wpłynęło 14,1 tys. wniosków, a wartość wypłaconej pomocy wniosła 24,1 mln złotych. Prelegent podkreślił, iż pomoc została wypłacona tylko i wyłącznie do każdego hektara plantacji owocujących. Proste przeliczenie wartości dopłaty w wysokości 600 zł do 1 ha wskazuje, że powierzchnia plantacji owocujących porzeczki czarnej w 2015 r. wyniosła 40166,7 ha (przy średniej powierzchni gospodarstwa 2,84 ha). Są to dane uzyskane na podstawie tylko tych plantacji, których właściciele złożyli stosowne wnioski (część producentów nie złożyła wniosków, inni – wyczerpali już przysługujący im limit).

Na zadane retoryczne pytanie − Jaka jest zatem skala produkcji w Polsce? – Piotr Baryła odpowiedział – co najmniej 45 tys. ha. Z tej powierzchni realne plonowanie sięga nawet 180 tys. ton owoców. Sama powierzchnia nie oddaje w pełni potencjału plonotwórczego krzewów, gdyż na towarowych plantacjach nie brakuje obecnie odmian plennych, dostarczających więcej niż średnie plony w Polsce.

W trakcie wystąpienia Piotra Baryły

Współpraca
W 2016 r. w ramach współpracy z firmą Bayer KSPCP włączy się aktywnie w organizację Ogólnopolskiego Spotkania Producentów Czarnej Porzeczki – 12 marca 2016 r. w Wojciechowie k. Lublina. W planach jest także zorganizowanie warsztatów terenowych “Porzeczkowy Zawrót Głowy” w gospodarstwie P. Baryły w Piotrowicach Wielkich (kolejna edycja spotkania, w którego organizację włącza się co roku także firma Timac Agro Polska). Jak informował P. Baryła, system wspomagania Vademecum będzie w tym roku obejmował takie działania, jak: ▪ włączenie do systemu meteo kolejnej, trzeciej stacji zakupionej przez BCS (prawdopodobna lokalizacja – Tarnogród, woj. lubelskie); ▪ dostarczanie przez BCS pułapek feromonowych (do monitoringu zwójek i przeziernika porzeczkowca); ▪ wysyłanie komunikatów jagodowych dla członków KSPCP o zagrożeniach na plantacjach (choroby, szkodniki); ▪ kwietne łąki (dostarczanie nasion przez Bayer); ▪ kontynuacja programu lojalnościowego „Kometa”. Projekt Vademecum, w który włączyło się KSPCP, to pierwszy w skali Europy program food-chain dotyczący porzeczki czarnej. Będzie on promowany  na stoisku Bayer podczas targów Fruit Logistica w Berlinie w 2016 r.

W Ashford
Jak poinformował P. Baryła, 5. Międzynarodowa Konferencja Porzeczkowa odbędzie się 14−16 czerwca 2016 r. w Ashford (W. Brytania). W programie konferencji są nie tylko obrady, lecz także wycieczka do gospodarstw hodowców odmian porzeczki czarnej. Koszty konferencji są dość wysokie (informacja na stronie: http://www.blackcurrant-iba.com/).

Novum podczas przyszłorocznej konferencji jest konkurs na innowacyjne produkty z czarnych porzeczek w trzech kategoriach: drink (cassis, syropy i soki), produkty spożywcze (przetwory owocowe, słodycze), żywność funkcjonalna (nutraceutyczne produkty, które dają sprawdzone korzyści zdrowotne, wytworzone z owoców porzeczki czarnej). P.Baryła zaproponował, aby Polska także zgłosiła do konkursu produkty wytwarzane w krajowych gospodarstwach z jagód porzeczki czarnej.

Ruszył także nabór wniosków o uczestnictwo w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014−2020 “Wsparcie na przystępowanie do systemów jakości” (wnioski o przyznanie pomocy można składać od 1 grudnia 2015 r. do 29 stycznia 2016 r. w Agencji Rynku Rolnego). Wysokość pomocy wynosi od 1470 zł do 3200 zł i zależy od tego, który z systemów gospodarstwo zdecyduje się wdrożyć.

Aktualna sytuacja na rynku
Z informacji uzyskanych przez KSPCP wynika, że cena koncentratu wynosi obecnie (12 grudnia br.) 1,16 euro/l, podczas gdy cena mrożonych owoców w I klasie jakościowej wynosi 43−48 eurocentów/kg. W zakładach przetwórczych nadal są niesprzedane zapasy z poprzedniego roku (2014 r.).

Nowa strona internetowa IBA: http://www.blackcurrant-iba.com/

Tekst i fot. Dorota Łabanowska-Bury