Na to pytanie odpowiedzieli naukowcy z Uniwersytetu w Oregonie (USA). W gniazdach pszczoły miodnej trudno znaleźć zapasy pyłku (w postaci pierzgi) z borówki. Najczęściej korzysta ona z nektaru borówki. Często wykorzystuje kwiaty, których korona została wcześniej uszkodzona wskutek „włamań” trzmieli krótkojęzyczkowych.
Włamania do kwiatów, fot. J. Klepacz-Baniak
Ze względu na swoją budowę kwiaty borówki są trudno dostępne dla pszczoły miodnej. Zrośnięte płatki tworzą jajowatokubkowatą koronę, a nektarnik w postaci tarczki okala 8–10 pręcików. Wydajność miodowa tej rośliny (szczególnie jeśli porównuje się ją do wydajności miodowej innych roślin sadowniczych) jest jednak wysoka i wynosi ok. 100 kg z ha (w wypadku jabłoni wartość ta wynosi 6–20 kg/ha, gruszy – 6 kg/ha, śliwy – 10–60 kg/ha, czereśni – 35 kg/ha).
Trzmiel ziemny odwiedza kwiaty borówki, fot. J. Klepacz-BaniakPszczoła miodna nie dysponuje oprócz tego mechanizmem zapylania wibracyjnego, który charakterystyczny jest dla trzmieli. Nie dochodzi więc do sprawnego osypywania się pyłku z mikroporów w pylnikach na ciało tego owada.
Trzmiel kamiennik na kwiatach borówki, fot. J. Klepacz-BaniakA jednak: pszczoła miodna ma znaczenie
Jak twierdzi ekolog dr George Hoffman (z wyżej wymienionej jednostki naukowej), plantatorzy borówki wysokiej wprowadzają na swoje uprawy rodziny pszczele, a zabieg ten skutkuje zwyżką plonu, co potwierdzają producenci.
Robotnica pszczoły miodnej pracująca na kwiatach borówki, fot. J Klepacz-BaniakDo tej pory uważano, że do zapylenia dochodzi w sytuacji, gdy pszczoła wsuwa głowę do kwiatu: ma w ten sposób kontakt ze znamieniem słupka, na który przyczepiają się ziarna pyłku. Badania wykazały jednak, że na ciele pszczoły wiele ziaren pyłku borówki znajduje się szczególnie na stopach i pazurkach. Według badacza do kontaktu tych elementów odnóża pszczoły ze znamieniem słupka dochodziło w 67% odwiedzin kwiatów przez owada. Odkrycie tego „mechanizmu” odwiedzin kwiatów wyjaśnia wysoką skuteczność pszczoły w zapylaniu borówki.
Joanna Klepacz-Baniak
Na podstawie Science News
