Kontynuujemy przegląd wczorajszych (4 czerwca) wystąpień na IV MIędzynartodowej Konferencji Porzeczkowej, która obradowała w Białowieży.
Maciej Sroczyński (fot. 1) z Timac Agro Polska omówił odżywianie porzeczki czarnej nawozami z dodatkiem substancji biostymulujących pochodzących w wyciągu z alg morskich. W ofercie firmy są nawozy granulowane i płynne.
Physiomax 975 to doglebowy nawóz wapniowy, zawierający węglan wapnia (Mezocalc) pochodzący ze zwapniałych alg morskich, który charakteryzuje się znaczną porowatością i wysoką reaktywnością. Kompleks Physio+ zawiera aminopurynę z alg morskich, która dobrze wpływa na regenerację korzeni, rozwój systemu korzeniowego, polepsza ukorzenianie się roślin nowoposadzonych i stymuluje rozwój strefy włośnikowej oraz pobieranie fosforu i potasu z gleby. Physio+ i Mezoclac korzystnie oddziałują na glebę poprzez poprawę jej struktury oraz stwarzając korzystne warunki do rozwoju mikroorganizmów (poprawa pH gleby i dostarczenie składników pokarmowych (głównie odżywczego wapnia).
Fot. 1. Maciej Sroczyński
Kolejnym kompleksem wykorzystywanym w nawozach Timac Agro jest N Pro znajdujący się m.in. w bezchlorkowym nawozie NPK Eurofertil 33 N Pro, zawierającym także azot w dwóch formach: amonowej i amidowej oraz P, K, Ca, Mg, S, B i Zn. Kompleks N Pro to związek pochodzący z alg morskich, który ułatwia roślinom pobieranie i przetwarzanie azotu.
Kompleks Seactiv®, na który składają się glicyna-betaina – najsilniejszy dla roślin kompleks antystresowy, IPA – izopentyl adeniny – roślinny hormon wzrostu, który przyspiesza transport w roślinie. Kompleks ten jest składnikiem nawozów Ferileader® (Leos, Gold BMo, Axis, Magnum, Vital 954, Elie). Ułatwiają one pobieranie składników pokarmowych zawartych w nawozie i wykazują działanie biostymulujące. Każdy z nawozów z serii jest dedykowany w innym okresie sezonu wegetacyjnego, gdyż zawiera składniki konieczne roślinom właśnie w danej fazie. Doradcy Timac Agro, zanim wydadzą zalecenia, sprawdzają zawartość składników pokarmowych w liściach wykonując fluorymetrię.
Fertiactyl Starter (zawiera kompleks Fertiactyl®) można wykorzystać do podlewania drzewek po posadzeniu (zawiera m.in. kwasy humusowe i fulwowe), jako antystresant (ze względu na zawartość glicyny-betainy), ukorzeniacz (zeatyna) i nawóz dolistny (stymuluje wzrost i wigor roślin).
Rex Brennan (fot. 2) z James Hutton Institute w Dundee w Szkocji przedstawił historię hodowli odmian porzeczki czarnej w tym Instytucie, która została rozpoczęta w latach 60 ub.w. Obecnie prace hodowlane ukierunkowane są na uzyskanie odmian dla przetwórstwa i na świeży rynek. W roku 1986 wyhodowano 4 odmiany czarnej porzeczki, a największą popularnością cieszyła się i tak stara odmiana ‘Baldwin’. W 2000 r. instytut miał na koncie 5 głównych odmian, a najszerzej uprawianą była ‘Ben Lomond’ (wyhodowana w 1974 r.), w 2004 r. – 6 odmian, a zainteresowanie plantatorów budził ‘Ben Alder’. W 2010 r. odmian było już 10 i zainteresowaniem cieszyła się ‘Ben Hope, w 2014 nadal bardzo popularna.
Fot. 2. Rex Brennan
W obecnych czasach nie wystarczy mieć ciekawą odmianę, ale potrzebna jest jakość owoców i inne cechy ułatwiające produkcję. Poza tym, jak informował R. Brennan, konsument decyduje ostatecznie o tym, czy odmiana przyjmie się w uprawie, czy nie. Odmiany uprawiane kilkadziesiąt, czy kilkanaście lat temu były podatne na choroby i chętnie zasiedlane przez szkodniki, dlatego producenci oczekują innych, które by jeszcze dobrze plonowały.
W hodowli uwzględniane jest kilka cech: odpowiedni poziom antocjanów w soku, odpowiedni kolor soku, zawartość witaminy C, wielkość jagód (na rynku świeżym zainteresowanie budzą tylko duże jagody, natomiast dla przemysłu lepsze są średnie), odporność na przymrozki, plonowanie na poziomie 6 t/ha.
Smak to pojęcie względne, gdyż często inaczej smakują owoce z krzewu, a inaczej po przetworzeniu. Jeżeli chodzi o plonowanie, ważne jest aby odmiana corocznie i wysoko plonowała, aby była odporna na porażenie przez choroby i zasiedlenie przez szkodniki, wówczas ochrona będzie tańsza – mówił R. Brennan.
Zanim w instytucie przystąpi się do krzyżowania odmian najpierw wybierani są rodzice o określonych, pożądanych cechach. Jednak podczas krzyżowania nie zawsze uzyskuje się odmianę o zakładanych cechach i efekty krzyżowania należy obserwować. Zawartość antocjanów w soku, jak informował R. Brennan dziedziczona jest po żeńskim rodzicu. Termin dojrzewania owoców i ich zbioru musi wynikać z potrzeb rynku. Instytut posiada obszerna bazę danych dotyczącą genotypów i spośród nich dobierane są te, które użyte będą w krzyżowaniu zgodnie z potrzebnymi cechami odmiany końcowej – mówił prelegent.
‘Ben Starav’ to nowa odmiana chrakteryzująca się wysoką produktywnością, dużą zawartością antocjanów w soku, jagodami o średniej wielkości i plonowaniem na poziomie 10 t/ha. ‘Ben Klibreck’, także ma sok zawierający dużo antocjanów, witaminy C, plonuje wysoko a owoce ma średniej wielkości.
‘Ben Lawers’ jest nową odmianą wydajniejszą od odmiany ‘Ben Lomond’, ale odporniejszą na chłody i mniej chętnie zasiedlaną przez szkodniki, owoce zawierają dużo antocjanów i witaminy C.
‘Ben Klibreck’ może w niedalekiej przyszłości zastąpić odmianę ‘Ben Tirran’, gdyż podobnie jak ona dojrzewa pod koniec sezonu, nie jest też odporna na szkodniki, ale pozostałe cechy są prawiodłowe.
Nowy szczep 00-54-21 dojrzewa pod koniec sezonu, owoce są duże. U szczepu 00-54-30 wielkość owoców i termin dojrzewania są podobne. Dlatego jeszcze nie wiadomo, który z nich będzie poddane dalszym badaniom.
‘Ben Finly’ to odmiana odporna na szkodniki, sok zawiera dużo antocjanów i witaminy C i jest zarejestrowana w UE.
P8-5-24 to odmiana, której owoce można kierować na rynek świeży, można ją przechowywać. Owoce ma duże (1,29 g).
‘Ben Maia’ silne szypułki, owoce duże, łatwo się je zbiera kombajnem.
Owoce JHI 00-50-1 nadają się do długiego przechowywania i długo zachowują dobrą formę po zbiorze.
Na przyszłość planowana jest hodowla odmian o owocach z dużą zawartością soku, odpornych na szkodniki.
Trzeciego dnia wysłuchano też wystąpień sponsorów konferencji – New Hollnad, Weremczuk FM i Timac Agro. Jednak z uwagi na zaplanowane przez nie pokazy praktyczne następnego dnia na plantacji porzeczki czarnej, będą one zaprezentowane w późniejszym terminie.
Tekst i zdjęcia: Anita Łukawska
