Z nasion
Wisienkę kosmatą można rozmnażać z nasion stratyfikowanych metodą ciepło-chłodną, przez 120 dni. Wiosną, kiedy łupiny nasienne zaczynają pękać, wysiewa się nasiona do gruntu w rozstawie 40 x 2–3 cm. Nasiona wisienki kosmatej kiełkowały słabiej (48,6%), w porównaniu z ałyczą (66,5%), stanowiącą kontrolę w tym doświadczeniu.
Siewki wisienki kosmatej cechowały się istotnie mniejszą siłą wzrostu niż siewki ałyczy (tab. 1). Wyróżniały się jednak dwukrotnie dłuższą w porównaniu z ałyczą szyjką korzeniową, do pierwszego rozgałęzienia bocznego. Fakt ten ułatwiał przygotowanie podkładek do okulizacji (fot. 1). Wisienka kosmata miała znacznie mniej pędów bocznych (1,7) niż ałycza (8,1), natomiast większa liczba korzeni szkieletowych u wisienki kos-matej ułatwiała przyjmowanie się podkładek po posadzeniu do szkółki (tab. 2).
Tabela 1. Wzrost i ukorzenienie siewek dwóch podkładek dla śliwy
* oznaczenie wartości różnymi literami wskazuje na istotne różnice statystyczne między liczbami
Fot. 1. Wisienka kosmata po okulizacji w szkółce
Tabela 2. Wydajność w szkółce dwóch odmian śliwy okulizowanych na ałyczy i wisience kosmatej
* wartości oznaczone tymi samymi literami nie różnią się statystycznie między sobą
Wzrost okulantów w szkółce
Badania okulantów w szkółce prowadzono w latach 1998–2002, w trzech cyklach szkółkarskich, porównując wisienkę kosmatą z ałyczą. Podkładki uszlachetniano dwiema odmianami śliwy (’Cacańska Najbolja’ i 'Valor’), przy zastosowaniu dwóch metod okulizacji — w literę T i na przystawkę. Zabieg wykonywano w ostatnich dniach lipca, zakładając oczka na wysokości 5–7 cm od powierzchni gruntu. Okulanty wyprowadzono metodą bezczopową. Kiedy z przezimowanych oczek zaczynały wyrastać młode pędy, ustalano procent przyjęć (tab. 2), który zależał bardziej od odmiany niż od podkładki. Udział przyjętych oczek łącznie dla obu odmian śliwy był większy na wisience kosmatej niż na ałyczy. Jesienią określano udział uzyskanych okulantów każdej z odmian w stosunku do liczby podkładek zaokulizowanych. Udział ten w porównaniu z procentem przyjętych oczek był wysoki (67,4–75,7%), a wpływ podkładki i odmiany okazał się podobny, jak przy ocenie przyjmowania się oczek (tab. 2).
Wisienka kosmata (fot. 2) osłabiła istotnie wzrost okulantów śliw w porównaniu z ałyczą (tab. 3, fot. 3). Genetyczne uwarunkowania wzrostu odmiany 'Valor’ spowodowały, że jej okulanty były wyższe (171,7 cm) od okulantów odmiany 'Cacanska Najbolja’ (157,7 cm). Stwierdzono dodatni wpływ okulizacji na przystawkę na grubość okulantów na ałyczy, uzyskując okulanty o średnicy o ponad 2 mm większej niż po okulizacji w literę T. Jednoroczne okulanty na ałyczy były silniej rozgałęzione niż drzewka na wisience kosmatej. Podkładki i odmiany wpłynęły również na sumę długości długopędów. Większą sumę długości długopędów miały drzewka na ałyczy niż na wisience kosmatej. Okulizacja na przystawkę zwiększała liczbę długopędów u obu odmian rosnących na ałyczy średnio o 2,5. Po wykopaniu okulantów liczono korzenie szkieletowe i oceniano jakość systemu korzeniowego drzewek. Według przyjętej skali, drzewka na wisience kosmatej (fot. 4) miały lepszy stopień ukorzenienia niż na ałyczy (tab. 3, fot. 5).
Fot. 2. Okulanty odmiany 'Valor’ uszlachetnione na wisience kosmatej
Fot. 3. Okulanty odmiany 'Valor’ na ałyczy
Fot. 4. System korzeniowy okulantu na wisience kosmatej
Fot. 5. System korzeniowy okulantu na ałyczy
Tabela 3. Cechy jakościowe jednorocznych okulantów dwóch odmian śliwy
* Skala 1–5: 1 — 1–3 korzenie, 2 — 4–6 korzeni, 3 — 7–9 korzeni, 4 — 10–12 korzeni,
5 — >12 korzeni szkieletowych
Następnie oceniano jakość materiału szkółkarskiego. Na wisience kosmatej uzyskano mniejsze drzewka niż na ałyczy. Wyniki dotyczące wzrostu siewek wisienki kosmatej i okulantów na niej uzyskanych w szkółce potwierdzają, że jest to potencjalna podkładka osłabiająca wzrost drzew śliwy.