'P 22' jest wyhodowaną w Polsce podkładką dla jabłoni, otrzymaną ze skrzyżowania 'Antonówki' z 'M 9'. Odznacza się słabą siłą wzrostu, pod tym względem klasyfikuje się ją pomiędzy 'M 9' a 'M 27', przy czym jest od nich znacznie odporniejsza na mróz. Ta ostatnia cecha czyni ją szczególnie przydatną do warunków dosyć surowego klimatu Europy Środkowowschodniej.
| ’P 22′ nadaje się dla silnie rosnących odmian i na żyzne stanowiska. Niektórzy sadownicy bardzo chwalą tę podkładkę, jednak większość producentów ma obawy co do jej użycia, głównie z powodu panującej opinii o drobnieniu owoców oraz zamieraniu jabłoni po wysadzeniu do sadu. To pierwsze zastrzeżenie oparte jest na wynikach niektórych doświadczeń, natomiast podawane przypadki zamierania drzew po wysadzeniu do sadu pochodziły z pojedynczych obserwacji i mają sporadyczny charakter. Istnieją jednocześnie rezultaty wielu badań, nie potwierdzające zastrzeżeń stawianych podkładce 'P 22′. | |||||
| Bardzo plonotwórcza | |||||
W Sadowniczym Zakładzie Doświadczalnym w Brzeznej pierwsze nasadzenia na 'P 22′ założono wiosną 1986 r. W badaniach tych znalazły się trzy odmiany: 'Jonagold’, 'Gloster’ i 'Melrose’. Nie stwierdzono wtedy negatywnego wpływu 'P 22′ na wielkość owoców. W kolejnym doświadczeniu, założonym wiosną 1988 r., znalazł się 'Gloster’ na podkładkach: 'P 22′ 'M 9′, 'M 26′, 'B 9′ i 'P 2′. Drzewa posadzono na glinie średniej w dolinie Dunajca, po usunięciu starego sadu jabłoniowego. Plon z jednej jabłoni na 'P 22′ za okres 1991–97 wyniósł średnio (przy dwóch rozstawach w rzędzie — 1,5 m oraz 1,75 m) 81,5 kg, podczas gdy z drzew na 'M 9′, które pochodziły z tej samej szkółki, uzys-kano średnio 69,7 kg; z jabłoni na 'M 9′ zakupionych w Holandii zebrano 67,4 kg/drzewo. Poza tym pomiędzy drzewami na 'P 22′ i 'M 9′ nie stwierdzono istotnej różnicy w wielkości owoców (tab. 1) i ich wybarwieniu. Na 'M 26′ uzyskano największe jabłka, ale słabiej wybarwione, równocześnie zanotowano mniejszy plon. Również w doświadczeniu z odmianą 'Elstar’ otrzymano wyższy plon z drzew na 'P 22′ niż na 'M 9′ czy 'M 26′.
| |||||
| Wymaga niskiej okulizacji | |||||
Wyniki licznych doświadczeń, które prezentowano podczas międzynarodowej konferencji pt. „Apple rootstocks for intensive orchards” („Podkładki jabłoni do intensywnych sadów”), zorganizowanej w SGGW w Warszawie w sierpniu 1999 r. (czyt. też „Szkółkarstwo” 4/99 — red.), dały sporo nowych informacji na temat przydatności 'P 22′ dla różnych odmian jabłoni. We wszystkich przypadkach przy niskiej okulizacji dobrze owocowały na tej podkładce: 'Jonagold’, 'Ligol’, 'Gloster’, 'Cortland’, 'Lobo’, a nawet 'Idared’ (tab. 2). W większości opracowań brak było jednak danych na temat wpływu 'P 22′ na wielkość owoców. W dwóch doświadczeniach dotyczących odmiany 'Jonagold’ jabłka z drzew na 'P 22′ były nieco mniejsze niż z jabłoni na 'M 9′, ale i tak dostatecznie duże, by kwalifikowały się do handlu. W związku z mniejszymi rozmiarami tych pierwszych drzew ich współczynnik plenności prawie we wszystkich przypadkach był wyższy niż jabłoni na 'M 9′, z wyjątkiem odmian 'Cortland’ i 'Lobo’, gdzie był podobny na obu podkładkach.
Na wspomnianej konferencji zaprezentowano również wyniki doświadczeń, w których skarlenie drzew na 'P 22′ (i związane z tym niskie plony oraz drobnienie owoców) było znaczące w porównaniu z wynikami uzyskanymi w innych kombinacjach, w tym również na podkładce 'M 9′ (tab. 3).
Było to jednak związane ze zbyt wysoką okulizacją lub szczepieniem odmiany uprawnej na 'P 22′, co zwykle jest równoznaczne z wysokim położeniem miejsca uszlachetnienia nad powierzchnią ziemi po wysadzeniu w sadzie (fot.).
W doświadczeniach tych okulizowano tak wysoko, wzorem krajów zachodnioeuropejskich, gdzie ma to zastosowanie w odniesieniu do podkładek półkarłowych czy bardzo tam popularnej 'M 9′. Tymczasem wiadomo, że im bardziej karłowa podkładka i wyższe miejsce uszlachetnienia, tym większy jest efekt skarlający. Wskazują na to również wyniki badań przeprowadzonych na Akademii Rolniczej we Wrocławiu, gdzie sprawdzono wpływ trzech różnych wysokości okulizacji na plonowanie, wzrost drzew i jakość owoców. W doświadczeniu tym drzewa na 'P 22′, uszlachetnione 5 cm nad powierzchnią gleby, wydały zadowalające plony. W miarę podnoszenia miejsca okulizacji następowało bardzo silne ograniczenie wzrostu i owocowania jabłoni, co uwidoczniło się już przy uszlachetnieniu na wysokości 15 cm, a jeszcze bardziej — 25 cm nad ziemią (tab. 4).
Wysoko okulizowane drzewka na podkładce 'P 22′ spotyka się w wielu sadach w Polsce. W takich przypadkach, zwłaszcza na słabych glebach, trudno spodziewać się dobrych wyników. Wiedzą o tym sadownicy z krajów Europy Zachodniej i dlatego podkreślają konieczność niskiej okulizacji drzew na 'P 22′. Dotyczy to zresztą nie tylko tej, ale i innych superkarłowych podkładek, do których należy zaliczyć również 'P 59′. | |||||
| Nie wolno przesuszać korzeni | |||||
| ’P 22′ jest wrażliwa na przesuszenie korzeni. Informacje te potwierdza także Harry Shrama z Holandii, nabywca licencji na rozmnażanie 'P 22′ w Europie Zachodniej. Po wykopaniu podkładek czy drzewek system korzeniowy musi być zatem w możliwie krótkim czasie zabezpieczony przed wysychaniem. 'P 22′ źle znosi także składowanie „z nagimi korzeniami” w pryzmach w chłodni. Podkładki czy drzewka przeznaczone do dłuższego przechowywania należy więc koniecznie umieścić w wilgotnym podłożu. Bardzo dużo uwagi trzeba również poświęcić warunkom transportu jabłoni uszlachetnionych na 'P 22′ oraz zabezpieczeniu roślin do momentu wysadzenia. Jeśli nie spełni się tych wymagań, to drzewka mogą zamierać po wysadzeniu do sadu. W SZD Brzezna nigdy nie mieliśmy przypadku złego przyjmowania się jabłoni na tej podkładce. | |||||
| Dobra dla silnie rosnących odmian i na żyzne gleby | |||||
| W podsumowaniu można stwierdzić, że 'P 22′ jest dobrą podkładką na żyzne gleby oraz na nowe stanowiska, na których może być szczególnie przydatna dla silnie rosnących, wielkoowocowych odmian, jak: 'Gloster’, 'Boskoop’, 'Melrose’, 'Rubin’ czy 'Jonagold’. Poleca się ją głównie tam, gdzie pojawiają się problemy ze zbyt silnym wzrostem drzew na 'M 9′. Zaletą sadzenia jabłoni na 'P 22′ jest nie tylko łatwiejsze ich formowanie, ale także — jak wynika z doświadczeń przeprowadzonych w SGGW w Warszawie — lepsza jędrność owoców oraz wyższa w nich zawartość wapnia (co związane jest z ograniczeniem występowania chorób fizjologicznych) w porównaniu do jabłek z drzew na 'M 9′. Chcąc jednak osiągać wysokie plony z jabłoni na 'P 22′ i zbierać duże owoce musimy pamiętać o podstawowej zasadzie niskiej okulizacji. Za optymalną wysokość uszlachetniania na tej podkładce należy uznać 10 cm nad powierzchnią gleby. Z kolei drzewa powinno się sadzić 5 cm głębiej niż rosły w szkółce, tak aby w sadzie miejsce okulizacji znajdowało się 5 cm nad ziemią. | |||||
