Zużyte opakowania po środkach ochrony roślin stanowią jeden z najpowszechniej występujących w gospodarstwach rolniczych czy ogrodniczych odpadów niebezpiecznych. Sposób postępowania z odpadami tego typu zależy od rodzaju stwarzanych przez nie zagrożeń oraz od aktualnych przepisów.
Wymogi ustawowe
Obowiązująca obecnie w Polsce ustawa o ochronie roślin klasyfikuje środki ochrony roślin pod względem ich zagrożenia dla zdrowia na:
bardzo toksyczne (T+),
toksyczne (T),
szkodliwe (Xn), l pozostałe.
Zakwalifikowanie środków ochrony roślin bardzo toksycznych i toksycznych dla ludzi, pszczół i organizmów wodnych do grupy środków chemicznych niebezpiecznych niesie konieczność ustalenia przez producentów i importerów kaucji na opakowania po tych środkach, którą powinien pobierać handlujący. Jednocześnie ustawa nakazuje producentom, importerom, sprzedawcom środków ochrony roślin zorganizowanie systemu odbioru i utylizacji opakowań po tych środkach zgodnego z przepisami dotyczącymi odpadów niebezpiecznych.
W celu rozwiązania problemu gospodarki opróżnionymi opakowaniami po środkach ochrony roślin na początku bieżącego roku Polskie Stowarzyszenie Ochrony Roślin w porozumieniu z Polskim Systemem Recyklingu — Organizacja Odzysku opracowało „Program zbiórki, transportu, magazynowania i unieszkodliwiania odpadów opakowaniowych po środkach ochrony roślin”.
Cel
Program ten dotyczy opakowań objętych kaucją oraz tych, dla których przewiduje się kaucję zerową w ramach dobrowolnej umowy (zawartej pomiędzy przedstawicielem Ministerstwa Środowiska a zainteresowanym sektorem gospodarczym). Jest to innowacyjny w skali kraju program przeciwdziałający obciążaniu środowiska niebezpiecznymi odpadami. Swoim zasięgiem obejmie teren całego kraju i będzie polegał na odbiorze zużytych opakowań po wyrobach wprowadzanych na rynek przez uczestników programu z ustalonej sieci placówek handlowych, a następnie zapewnieniu odzyskiwania tych opakowań lub unieszkodliwienia, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Zbiórka opróżnionych opakowań po środkach ochrony roślin rozpocznie się 1 października 2004 r.
Nadrzędnym celem jest zebranie i zagospodarowanie jak największej ilości odpadów niebezpiecznych pochodzących z opakowań środków niebezpiecznych, przy czym koszty z tym związane powinien pokryć producent (importer) tych środków. Koszty samego systemu pobierania kaucji są stosunkowo wysokie i nie zawsze wpływają pozytywnie na system zbierania i zagospodarowania zużytych opakowań.
Uczestnikami pilotażowego programu są największe firmy produkujące i importujące środki ochrony roślin, między innymi: Arysta Agro Polska Sp. z o.o., BASF Polska Sp. z o.o., Bayer CropScience (dział Bayer Sp. z o.o.), Dow AgroSciences Polska Sp. z o.o., Du Pont Poland Sp. z o.o., F&N Agro Sp. z o.o., Makhteshim-Agan Poland Sp. z o.o., Monsanto Polska Sp. z o.o., Rokita-Agro SA, Sumi-Agro Poland Sp. z o.o., Syngenta Crop Protection Sp. z o.o.
Obowiązki rolnika
Zgodnie z założeniami programu, w systemie zbiórki opróżnionych opakowań do rolnika należą następujące obowiązki:
Każde opakowanie po środkach ochrony roślin powinno być dokładnie opróżnione z zawartości.
Nadające się do mycia opakowania po środku ochrony roślin powinny być trzykrotnie przepłukane wodą, a popłuczyny wlane do zbiornika opryskiwacza z cieczą użytkową.
Przygotowane, w tym przepłukane, opakowania należy gromadzić w worku foliowym lub pojemniku plastikowym i przechowywać z dala od miejsc dostępnych dla osób niepowołanych.
Trzeba zabezpieczyć miejsca przechowywania przed kradzieżą, uniemożliwiając w ten sposób przekazanie opakowań do recyklingu.
Po 1 października 2004 r. przekazać opakowania do najbliższego punktu sprzedaży środków ochrony roślin, który przygotowany będzie do odbioru opakowań.
Autorzy i wykonawcy programu zapewnią realizację całości tych działań oraz ich koordynację w ramach ustaleń wynikających z zawartej umowy. Szczególne miejsce przewidziano dla działań informacyjnych i edukacyjnych. Planowane jest szerokie włączenie do działań informacyjno-edukacyjnych wytypowanych pracowników firm uczestniczących w programie, w tym wykorzystanie sieci handlu.
Materiały informacyjne Polskiego
Stowarzyszenia Ochrony Roślin
