W ostatnim okresie na chryzantemach uprawianych pod osłonami stwierdzono występowanie nowej w Polsce choroby - mączniaka rzekomego powodowanego przez grzyb Peronospora radii. Z uwagi na podobieństwo objawów tej choroby do symptomów wywołanych przez szarą pleśń nie jest wykluczone, że mączniak rzekomy występował już w poprzednich sezonach wegetacyjnych.
W gospodarstwach, w których zidentyfikowano patogen (na odmianach 'Butcon’ i 'Moby’ z grupy gałązkowych) trzeba było usunąć i spalić 60% porażonych kwiatostanów. Było to efektem zbyt późno wprowadzonej, prawidłowej ochrony chemicznej. | |||
Objawy chorobowe… | |||
…pojawiają się na kwiatach języczkowatych („płatkach”). Zwykle poczynając od wierzchołka lub brzegu „płatków”, a niekiedy w ich środku widoczne są wodniste, brązowe powierzchnie obumierających tkanek. Zamierają pojedyncze kwiaty lub całe kwiatostany. W przypadku odmian z grupy gałązkowych obumiera najpierw wierzchołek porażonego kwiatu języczkowatego, a martwica przesuwa się w kierunku nasady. Przy dużej wilgotności powietrza na powierzchni „płatków”, często nawet tych bez objawów plamistości, pojawiają się liczne, czarne, nieco wzniesione skupienia zarodników — widoczne jako punkty o średnicy 0,2–0,3 mm. Dla prawidłowej diagnostyki konieczna jest jednak obserwacja chorych tkanek pod mikroskopem. Na powierzchni zainfekowanych kwiatów można wówczas dostrzec trzonki konidialne grzyba, wyrastające poprzez aparaty szparkowe. Nie stwierdzono objawów chorobowych na innych częściach rośliny. Rozwojowi grzyba sprzyja wilgotność powietrza powyżej 90% oraz temperatura 10–20°C. Warunki takie panują latem pod osłonami — szczególnie nocą. Uwalniane zarodniki wraz z kroplami rozpryskującej się wody (np. podczas podlewania) lub przy udziale owadów przenoszone są na sąsiednie rośliny i dokonują zakażenia. W warunkach bardzo dużej wilgotności powietrza kwiaty porażone przez grzyb Peronospora radii wtórnie opanowywane są przez Botrytis cinerea. | |||
Zapobieganie i zwlaczanie | |||
– Pomieszczenia, w których uprawia się chryzantemy, należy dość często wietrzyć. – Powinno się unikać zbyt gęstego sadzenia chryzantem. – Nie należy dopuszczać, aby woda skapywała na rośliny z konstrukcji szklarni lub tuneli foliowych. – Po stwierdzeniu objawów chorobowych trzeba opryskiwać rośliny kilkakrotnie (liczba zabiegów zależy od warunków pogodowych), używając przemiennie preparatów: Amistar 250 EC (0,1%), Discus 500 WG (0,03%), Fongarid 25 WP (0,05%), Gal-ben M 73 WP (0,15%), Galben Rame 37 WP (0,25%), Previcur 607 SL (0,3%) lub Spinacer 607 SL (0,3%), Ripost M 67,2 WP (0,1%), Sandofan Manco 64 WP (0,2%). Dr A. Wojdyła i prof. dr hab. L. Orlikowski są pracownikami Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach, mgr K. Białobłocka pracuje w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Roślin we Wrocławiu |