W uprawie występują dwie odmiany botaniczne endywii (Cichorium endivia), różniące się budową liści — eskariola o szerokich i falistych oraz — endywia kędzierzawa o postrzępionych i kędzierzawych blaszkach liściowych.
Wymagania | |||
Endywia dobrze rośnie na glebie lekkiej, o dużej zawartości próchnicy, starannie uprawionej. Mało zasobne, piaszczyste lub ciężkie gliniaste oraz zaskorupiające się nie nadają się do jej uprawy. Zapotrzebowanie na składniki pokarmowe jest podobne, jak sałaty. Gleba nie powinna być zbyt kwaśna — pH nie niższe niż 6,5. Warzywo to szczególnie dobrze udaje się na stanowiskach zacisznych i słonecznych, w rejonach o ciepłej jesieni. Dobrze znosi wczesne, lekkie przymrozki. | |||
Płodozmian | |||
Endywię uprawia się najczęściej jako poplon po roślinach wcześnie schodzących z pola — kalafiorach, wczesnej kapuście, szpinaku, grochu na zielono. Nie powinna ona rosnąć co roku na tym samym polu, a także po sałacie, cykorii. | |||
Uprawa | |||
Nasiona endywii są małe. W jednym gramie znajduje się ich około 600–800 sztuk. – Z r o z s a d y. Na obsadzenie hektara wystarczy wysiać 200–500 g nasion. Produkcja rozsady trwa 4–5 tygodni. Dobra i silna powinna mieć 4–6 wykształconych liści. Sadzi się ją pod koniec lipca i w sierpniu na taką samą głębokość, na jakiej rosła na rozsadniku, liście „sercowe” powinny pozostawać nad ziemią. Zalecana rozstawa to 30 x 40 cm. – Z s i e w u. Na miejsce stałe sieje się od połowy do końca czerwca. Przy zbyt wczesnym siewie rośliny łatwo wybijają w pędy kwiatostanowe. Po wzejściu rośliny się przerywa. Zalecana rozstawa 30 x 30–40 cm. | |||
Pielęgnacja | |||
Polega na regularnym spulchnianiu gleby i zwalczaniu chwastów. Endywia ma płytki system korzeniowy, dlatego w okresie silnego wzrostu roślin — od sierpnia do połowy września — zaleca się jej regularne podlewanie. W okresie bielenia należy robić to ostrożnie, aby nie doprowadzić do gnicia roślin. | |||
Bielenie liści | |||
Endywia nie tworzy główek, tylko szerokie rozety liściowe — u większości odmian uprawnych wyglądem przypominające sałatę liściową. Zawiera znaczne ilości inuliny powodującej gorzki smak wyrośniętych zielonych liści, jednak te pozbawione chlorofilu i wydelikacone przez odcięcie dopływu światła, tracą goryczkę. Rozety liści bieli się w polu — po ukształtowaniu pierwszych okółków liści podnosi się je i obwiązuje sznurkiem, aby zamknąć dopływ światła do wnętrza rozety. Zamiast sznurka można używać opasek papierowych, dokładnie osłaniających rośliny. Nie należy nakładać na rośliny papierowych kołpaków, ponieważ do wnętrza rozety musi dopływać powietrze, a na zewnątrz odparowywać woda — w przeciwnym razie środkowe, delikatne liście szybko gniją. Nie poleca się również obsypywania roślin ziemią — główki endywii są wówczas zbyt słabo zamknięte i pojawia się niebezpieczeństwo wystąpienia chorób gnilnych podstawy rozet, mimo że gatunek ten jest odporniejszy od sałaty na choroby infekcyjne i zaburzenia fizjologiczne. Bielenie główek jest pracochłonne, wyhodowano jednak odmiany, które — nawet niebielone — mają jasne, delikatne wnętrze. Autorki są pracownikami IW w Skierniewicach |