W ubiegłym roku PIORiN poinformował EPPO (European and Mediterranean Plant Protection Organization) o dwóch przypadkach wykrycia na terytorium kraju wiroida wrzecionowatości bulw ziemniaka (Pospiviroid, PSTVd).
To pierwsze potwierdzone testami RT-PCR wystąpienie tego organizmu w Polsce – wcześniejsze doniesienia o jego pojawieniu się nie zostały potwierdzone. Wiroid zasiedla gatunki z rodziny psiankowatych – u nas ziemniaka, pomidora, paprykę oraz rosliny ozdobne z tej rodziny botanicznej. Sam organizm stanowi naga pojedynczą nić RNA bez osłony białkowej, ze zdolnością do replikacji. W ostatnich latach jego obecność wykrywano na pomidorach i papryce w Holandii, Belgii, Szwajcarii, zaś na ozdobnych – w Chorwacji i Polsce.
Objawami na ziemniaku jest zahamowanie wzrostu roślin, pionowe uniesienie pędów, zmniejszenie się liści i ostre ich zakończenia. Bulwy są wydłużone, z mocno zaznaczonymi oczkami. Porażone rośliny pomidora są mniejsze, z chlorozami w części wierzchołkowej. W późniejszym okresie liście skręcają się, chloroza potęguje, mogą pojawiać się fioletowe przebarwienia. Na papryce objawy są łagodne – pofałdowaniu ulegają brzegi blaszek liściowych. Na roślinach ozdobnych często brak objawów porażenia.
W Polsce zwalczanie wiroida PSTVd jest obowiązkowe. Wyznaczane zostają strefy porażone i potencjalnie porażone i objęte kwarantanną. W obu w sezonie przypadkach wykrycia wiroida na ziemniakach (na powierzchni 2,8 ha oraz 5 ha) wyznaczono obszary odpowiednio 22 ha i 10,56 ha. Zainfekowane i narażone na infekcję bulwy zostały przeznaczone na przerób w gorzelni, maszyny, sprzęt i pomieszczenia w gospodarstwach były odkażane. W bieżącym roku w wyznaczonych strefach nie można uprawiać gatunków podlegających porażeniu a samosiewy ziemniaka będą niszczone. W przyszłym roku (2018) uprawy roślin z rodziny psiankowatych będą kontrolowane przez PIORiN.
za: gd.eppo.int
pg
