Ślimaki – konieczne natychmiastowe zwalczanie

Po całonocnym opadzie (z 1 na 2 maja) rano, zaledwie w niespełna minutę nazbierałam kilkanaście osobników ślimaków nagich, będących w różnym stadium rozwoju. Muszlowych było stosunkowo niewiele. Szczególnie dużą ich liczebność stwierdzałam w pobliżu zakrzewień.

Najbardziej zagrożone będą rozsadniki, świeżo posadzona w pole rozsada, plantacje warzyw (sałaty, kapustnych), truskawek, rabatowe rośliny ozdobne sąsiadujące z wieloletnimi roślinami, także miedzami i nieużytkami rolniczymi, w których obrębie ślimaki znajdowały dogodne do przezimowania kryjówki.

Walka z tymi szkodnikami upraw jest bardzo trudna, chociaż nie niemożliwa.

Higiena uprawy – czyli usuwanie resztek roślinnych po zbiorach, likwidowanie potencjalnych kryjówek (stert kamieni, desek, liści, gałęzi) tych szkodników (przed silnym słońcem szukają schronienia w miejscach gwarantujących cień i wilgoć) pomaga częściowo w ograniczaniu liczebności populacji tych szkodników.

Pułapki pokarmowe – zdają egzamin na niewielkich powierzchniach. Warto wkopać w ziemię pojemnik wypełniony piwem, tak, aby brzegi znajdowały się na równi z powierzchnią podłoża. Zwabione do tej pułapki liczne mięczaki należy wybierać i „neutralizować”. Pozostawione bowiem stworzą na powierzchni płynu „platformę”, po której wydostawać się mogą na powierzchnię gleby świeżo schwytane.

Innym sposobem jest wykładanie fragmentów roślin będących źródłem atrakcyjnego dla ślimaków pokarmu. W tej grupie przeważają wszelkie liściowe (np. sałata masłowa) oraz te bogate w węglowodany (np. kawałki banana, skórka banana).

Rośliny pułapkowe – szczególnie te bardzo atrakcyjne, preferowane przez ślimaki, można wykorzystać w celu zwabiania tych szkodników. Spośród ozdobnych bylin palmę pierwszeństwa zdają się dzierżyć pod tym względem funkia oraz jednoroczna aksamitka. Dużo ślimaków muszlowych obserwowałam także na rabarbarze.

Bariery – wokół szczególnie atrakcyjnych roślin ozdobnych czy warzywnych w ogrodach przydomowych, działkowych, także na rabatach w terenach zieleni można usypać kilkudziesięciocentymetrowej szerokości obwódki z gruboziarnistego piasku, grysu z ostrymi kantami, samodzielnie lub zmieszanych z wapnem gaszonym. Będzie to przeszkoda trudna do pokonania ze względu na uszkadzanie przez ostre krawędzie delikatnego płaszcza ślimaków. Wapno natomiast działa parząco.

Ochrona chemiczna – w zeszłym sezonie zarejestrowano kilka moluskocydów (selektywnych środków do zwalczania tej grupy szkodników roślin). Nie wszystkie mogą być jednak wykorzystane do ochrony upraw ogrodniczych. W tabeli wyszczególniam zakres zastosowań. Wymienione środki należy aplikować zgodnie z instrukcją w formie etykiety dołączonej do opakowania produktu handlowego.

Uwaga! Środki ochrony roślin w przypadku spożycia mogą być śmiertelny dla psów i innych  zwierząt domowych oraz gospodarskich. Zwierzęta domowe oraz gospodarskie należy utrzymywać poza obszarami poddanymi działaniu środka ochrony roślin.

Opór środowiska – spośród lądowych ślimaków nagich nie wszystkie są roślinożerne. Część niektóre płucodyszne, np. rodziny Testacellidae, Zonitfdae, i Oleacinidae są drapieżne. Pełzają one bardzo szybko (jak na tę grupę zwierząt), a ich ofiarami są inne ślimaki i dżdżownice. Trwają badania nad wykorzystaniem tych gatunków w biologicznej walce ze ślimakami – szkodnikami roślin uprawianych pod osłonami.

W walce biologicznej ze ślimakami sprawdziły się już natomiast nicienie, które komercyjnie są produkowane i oferowane w formie preparatu handlowego Nemaslug^®. Zawiera on pasożytnicze nicienie Phasmarhabditis hermaphrodita (84%) i obojętny nośnik z wodą (16%). Preparat należy stosować interwencyjnie – robaki wnikają przez powłokę do wnętrza ślimaka, odżywiają się jego kosztem i się w nim rozwijają. Martwe ciało głowonoga opuszczają, przenosząc się na kolejnego żywiciela.

Ślimaki nagie zebrane 2 maja w niespełna minutę

Tekst i fot. Katarzyna Kupczak