Nie można stosować
Dobór fungicydów został pomniejszony o środki zawierające iprodion. Właściwie już od drugiej połowy 2018 r. części preparatów handlowych zawierających tę substancję nie można było stosować. Usunięte więc zostały z rejestru Iprodione 500 SC oraz Rovral Aquaflo 500 SC. Jedynym w Polsce środkiem zawierającym iprodion, który wciąż figuruje w polskim rejestrze jest Grisu 500 SC. Według ministerstwa, można ten preparat stosować w uprawie truskawki w polu i pod osłonami jeszcze wyłącznie do 30 kwietnia br.
Do ochrony roślin sadowniczych przed szkodnikami nie można już używać insektycydów: Actara 25 WG (zawierała tiametoksam), Apacz 50 WG (chlotianidyna=klotianidyna), Dimilin 480 SC (diflubenzuron).
Dobór herbicydów został pomniejszony o usunięty z rejestru Chikara DUO (flazasulfuron + glifosat).
Wycofywane w trakcie sezonu 2019
Decyzją unijną, obwiązującą wszystkie kraje członkowskie, o nieprzedłużeniu zgody na stosowanie został objęty – tiuram. Środki zawierające tę substancję, używane do opryskiwania roślin (sprawa zapraw rozpatrzona została wg nieco innych zasad), mogą znajdować się w handlu tylko do 31 marca br., a stosowane mogą być w praktyce wyłącznie do 30 kwietnia br. Przepis ten dotyczy fungicydów: Aplosar 80 WG (zarejestrowany do ochrony jabłoni i gruszy przed parchem), Sadoplon 75 WP (zarejestrowany do ochrony: jabłoni i gruszy przed parchem, maliny przed szarą pleśnią i zamieraniem pędów, truskawki przed szarą pleśnią, wiśni przed gorzką zgnilizną, leszczyny przed moniliozą) i Thiram Granuflo 80 WG (zarejestrowany do ochrony jabłoni przed parchem i szarą pleśnią, brzoskwini przed kędzierzawością liści, truskawki przed szarą pleśnią).
Rejestracja wygasa także na Antracol 70 WG (propineb), który jest dopuszczony do stosowania w ochronie jabłoni przed parchem tylko do 22 czerwca br., przy czym z handlu już został wycofany 22 grudnia 2018 r.
Środek zarejestrowany do kompleksowego odkażania gleby przygotowywanej pod uprawę truskawki – Basamid 97 GR – można stosować do 21 lipca br. W tym jednak przypadku to żadna strata. Został on bowiem zastąpiony nowym produktem o wiele szerszej rejestracji (czyt. akapit dotyczący nowości).
Rejestracja wygasa także dla środka Inpower 130 WG (mającego szeroką rejestrację), który może się znajdować w sprzedaży i może być stosowany do 31 października br. Zostają jednak na rynku dwa inne insektycydy o identycznym składzie i zakresie rejestracji.
Być może to tylko kwestia wznowienia rejestracji, ale teraźniejsza wygasa także dla regulatora wzrostu SmartFresh 03 VP (1-metylocyklopropen). Data, do której można stosować środek to 6 sierpnia br.
Herbicyd Orkan 350 SL (glifosat + MCPA) może być stosowany do 5 grudnia br.
Rozszerzenie rejestracji
Zakres zaleceń stosowania został poszerzony dla fungicydu Pomax SC (pirymetanil + fludioksonil). Obecnie może być używany także do ochrony gruszy przed chorobami przechowalniczymi: gorzką zgnilizną i szarą pleśnią.
Siarkol 800 SC (siarka) – zarejestrowany ogólnie przeciwko mączniakom prawdziwym – może być stosowany również w ochronie: agrestu, porzeczek (czarnej, czerwonej i białej), borówki wysokiej, maliny, truskawki, gruszy, brzoskwini, moreli, śliwy.
Teldor 500 SC (fenheksamid) został dopuszczony także do ochrony przed szarą pleśnią: agrestu, borówki wysokiej, porzeczek (czarnej, czerwonej i białej), żurawiny, jeżyny i malinojeżyny. Dwa ostatnie z wymienionych gatunków zabezpiecza także przed zamieraniem pędów.
Tercel 16 WG (ditianon + piraklostrobina) może być używany obecnie także do opryskiwania grusz przeciwko parchowi.
Coragen 200 SC (chlorantraniliprol) uzyskał rozszerzenie rejestracji o zastosowanie do ochrony gruszy przed owocówką jabłkóweczką, śliwy przed owocówką śliwkóweczką, winorośli przed zwójkami – krzyżóweczką i kwasigroneczką.
Kanemite 150 SC (acekwinocyl) może być używany także do zwalczania przędziorków żerujących na: czereśni, śliwie, wiśni, malinie i jeżynie.
SpinTor 240 SC (spinosad) może być stosowany również w sadach gruszowych przeciwko zwójce siatkóweczce i piędzikowi przedzimkowi, czyli gąsienicom uszkadzającym w głównej mierze liście.
Nowości
Dobory środków ochrony roślin zostały powiększone zarówno o produkty handlowe zawierające znane polskim sadownikom substancje czynne, jak i wiele nowych z grup syntetycznych związków także mikroorganizmy (tabele 1, 2, 3, 4).
Tabela 1. Zakres rejestracji nowych fungicydów powiększających dobór, należących do poszczególnych grup chemicznych
| Grupa chemiczna | Nazwa substancji czynnej | Nazwa handlowa środka | Chronione gatunki roślin sadowniczych |
| Anilinopirymidynowe | pirymetanil | Scala | jabłoń, grusza, pigwa pospolita, nieszpułka zwyczajna, świdośliwa, winorośl, truskawka, malina, jeżyna, agrest, borówka wysoka, porzeczka biała, porzeczka czerwona, porzeczka czarna |
| Xedathane-HN | jabłka | ||
| Antrachinony | ditianon | Caldera 700 WG | jabłoń, grusza |
| Metised 700 WG | jabłoń, grusza | ||
| Ditiokarbaminiany | mankozeb | Trimanoc DG | jabłoń, agrest, porzeczka czarna, porzeczka czerwona |
| Dodynowe (pochodne guanidyny) | dodyna | Diana 500 SC | jabłoń |
| Syllit 544 SC | jabłoń, grusza, czereśnia, wiśnia, brzoskwinia | ||
| Fenyloacetamidy | cyflufenamid | Tonki 50 EW | jabłoń, grusza, winorośl |
| Ftalimidowe | kaptan | Arvemus 80 WG | jabłoń |
| Kollin 80 WG | |||
| Lekaro 80 WG | |||
| Winner 50 WP | jabłoń, grusza, wiśnia | ||
| miedziowe | tlenochlorek + wodorotlenek | Airone SC | jabłoń, wiśnia, śliwa, brzoskwinia, nektaryna, morela, winorośl |
| Badge WG | wiśnia, śliwa, brzoskwinia, nektaryna, morela, winorośl | ||
| wodorotlenek | Champ Flow | winorośl | |
| Cuprablau Z 35 WP | winorośl | ||
| Medistar Extra Miedź | jabłoń, grusza, winorośl | ||
| tlenochlorek | Dalion 50 WP | jabłoń, grusza, wiśnia, czereśnia, brzoskwinia, orzech włoski, leszczyna, porzeczka czarna, winorośl | |
| Kares 350 SC | jabłoń, grusza, czereśnia, wiśnia, brzoskwinia, orzech włoski, leszczyna, porzeczka czarna, winorośl | ||
| Spator 50 WP | jabłoń, grusza, czereśnia, wiśnia, brzoskwinia, orzech włoski, leszczyna, porzeczka czarna, winorośl | ||
| Olejki eteryczne | olejek pomarańczowy | Limocid | brzoskwinia, jabłoń, grusza (1 dzień), grusza azjatycka, truskawka, malina, czarna porzeczka, winorośl |
| Polisacharydy | COS-OGA | Fytosave SL | truskawka, winorośl |
| Tiodazynowe | dazomet | Basamid | jabłoń, grusza, pigwa, śliwa, wiśnia, czereśnia, brzoskwinia, morela, orzech włoski, truskawka, borówka wysoka, malina, porzeczka czerwona, porzeczka czarna, porzeczka biała, jeżyna, agrest, żurawina, aronia, winorośl, leszczyna: |
| Triazolowe (IBE) | difenokonazol | Ferten 250 EC | jabłoń, wiśnia |
| Mavita 250 EC | jabłoń, grusza, czereśnia, wiśnia | ||
| Valor 250 EC | jabłoń, wiśnia | ||
| Żywe organizmy/mikroorganizmy | Aureobasidium
pullulans |
Blossom Protect | jabłoń, grusza, pigwa |
| Candida
oleophila |
Nexy | jabłka, gruszki | |
| Iminoacetylomocznikowe + miedziowe | cymoksanil + wodorotlenek miedzi | Copforce Extra | winorośl |
| Cupman | winorośl | ||
| Karboksyamidowe + triazolowe (IBE) | difenokonazol + fluksapyroksad | Dagonis | truskawka |
| Ortofenyloamidy + triazolowe (IBE) | difenokonazol + izopirazam | Embrelia 140 SC | jabłoń, grusza, grusza azjatycka, pigwa pospolita, pigwowiec, jarząb |
| Inne | wodorowęglanu potasu | VitiSan | jabłoń, grusza, winorośl |
Tabela 2. Zakres rejestracji nowych insektycydów powiększających dobór, należących do poszczególnych grup chemicznych
| Grupa chemiczna | Nazwa substancji czynnej | Nazwa handlowa środka | Chronione gatunki roślin sadowniczych |
| Alkohole alifatyczne | (E,E)-8,10 – dodecadien-1-ol + 1-dodecanol + 1-tetradecanol + (Z)-11-tetradecen-1-yl acetate + (Z)-9-tetradecen-1-yl acetate + (Z)-8-tetradecen-1-yl acetate + (Z)-8-tetradecen-1-ol | Isomate CLS | jabłoń, grusza, czereśnia, wiśnia |
| (E,Z)-2,13-octan oktadekadienylu + (E,Z)-3,13-octan noktadekadienylu | Isonet Z | agrest, porzeczka czarna, porzeczka czerwona, porzeczka biała | |
| Antranilowe diamidy | cyjanotraniliprol | Verimark 200 SC | truskawka |
| Butenolidy | flupyradifuron | Sivanto Prime | jabłoń, grusza, truskawka |
| Karboksamidowe | flonikamid | Mainman 50 WG | jabłoń, grusza, śliwa |
| Makrocykliczne laktony | abamektyna | Abamex 018 EC | grusza, truskawka, malina, jeżyna |
| benzoesan emamektyny | Affirm OPTI | jabłoń, śliwa | |
| Neonikotynoidowe | acetamipryd | Aceptir 200 SE | jabłoń, grusza, czereśnia, wiśnia, śliwa, orzech włoski, leszczyna |
| Apis 200 SE | |||
| Los Ovados 200 SE | |||
| Carnadine 200 SL | jabłoń | ||
| Kestrel 200 SL | jabłoń | ||
| Olejki eteryczne | olejek pomarańczowy | Limocide | jabłoń, grusza (1 dzień), grusza azjatycka, truskawka, czarna porzeczka, malina, winorośl, aktinidia |
| Tiodazynowe | dazomet | Basamid | jabłoń, grusza, pigwa, śliwa, wiśnia, czereśnia, brzoskwinia, morela, orzech włoski, truskawka, borówka wysoka, malina, porzeczka czerwona, porzeczka czarna, porzeczka biała, jeżyna, agrest, żurawina, aronia, winorośl, leszczyna: |
| Żywe organizmy/mikroorganizmy | Metarhizium anisopliae var. anisopliae | 1020 | agrest, aktinidia, aronia, bez czarny, borówka czarna, borówka wysoka, jeżyna, morwa, malina, porzeczka czarna, porzeczka biała, porzeczka czerwona, truskawka, winorośl, żurawina błotna |
| Met52 granular | |||
| Bacillus thuringiensis ssp. kurstaki szczep SA-11 | Delfin WG | jabłoń, grusza, winorośl | |
| Beauveria bassiana szczep ATCC 74040 | Naturalis | truskawka |
Tabela 3. Zakres rejestracji nowych regulatorów wzrostu
| Nazwa substancji czynnej | Nazwa handlowa środka | Traktowane gatunki roślin sadowniczych |
| etefon | Kobra 510 SL | jabłonie |
| Korekt 510 SL | jabłonie | |
| Reducer 510 SL | jabłonie | |
| kwas 1-naftylooctowy | Fixor 100 SL | jabłonie, grusze |
| kwas giberelinowy | Falgro Tablet | winorośl, grusza |
Tabela 4. Zakres rejestracji nowych herbicydów
| Nazwa substancji czynnej | Nazwa handlowa środka | Do niszczenia chwastów w sadach i na plantacjach |
| chizalofop-P-etylowy | Labrador Extra 50 EC | na plantacjach truskawek |
| Labrador Pro | ||
| Wizjer 50 EC | ||
| dimetenamid-P + pendimetalina | Spectrum Plus | w sadach gruszowych |
| Wing P 462,5 EC | ||
| MCPA | Chwastox Professional 750 SL | w sadach jabłoniowych |
| MCPA + glifosat | Rayder 350 SL | w sadach: jabłoniowych, gruszowych, wiśniowych, czereśniowych, śliwowych, brzoskwiniowych, morelowych |
| napropamid | Baristo 500 SC | na plantacjach truskawek |
| Inventor 500 SC | ||
| Wicher 500 SC | ||
| propachizafop | Aria 100 EC |
Nowe gatunki roślin sadowniczych w programie
Coraz więcej producentów środków ochrony roślin ubiega się o rejestrację swoich produktów na zasadach zastosowania małoobszarowego. Oznacza to, że środek może być, zgodnie z prawem, używany do ochrony upraw mało popularnych gatunków, czy przeciwko zagrożeniom występującym czasowo/lokalnie. Reagujemy więc na te czynności firm fitofarmaceutycznych i informujemy użytkowników naszego „Programu…” o tym, jakie środki uzyskały rejestrację do ochrony: aktinidii, aronii, jagody kamczackiej, pigwy, rokitnika czy żurawiny. Wskazówki o środkach możliwych do wykorzystania w ochronie wymienionych gatunków nie mają formy tak dokładnej, jak inne opracowane przez nas szczegółowe programy ochrony ważnych gospodarczo gatunków roślin sadowniczych, gdyż środków dla nich dopuszczonych jest wciąż jeszcze jest za mało. Jednak wraz z przybywaniem środków będziemy szczegółowym programom nadawali formę wyczerpującą pełną wiedzę i stan prawny.
Katarzyna Kupczak
