Budowa i regulacja
Większość dostępnych na naszym rynku sadzarek to maszyny zawieszane na trzypunktowym układzie zawieszenia ciągnika. Ich konstrukcję stanowi stalowa rama wsparta na kołach, do której zamontowane są odkładnice zasypujące, koła ugniatające, znacznik następnego przejazdu, siedzisko dla osoby podającej rośliny oraz dwa zasobniki na drzewka.
W maszynach przeznaczonych do sadzenia drzewek owocowych, oprócz odkładnic zespołu sadzącego, stosuje się także inne rozwiązania (tab.). Na przykład firma Agromod z Sierzchowy (gm. Cielądz) produkuje sadzarki (DS-1/N) – fot. 1 – wyposażone w zbiornik wykonany ze stali kwasoodpornej na nawóz mineralny dozowany bezpośrednio „pod korzeń” sadzonego drzewka. Zbiornik ten jest zamontowany pod siedziskiem operatora. Płynną regulację dawki nawozu umożliwia silnik hydrauliczny napędzający rolkę wysiewającą. W sadzarkach DS-1 i DS-1/N zamontowane są dwa zasobniki na drzewka. W zależności od modelu, mogą to być zbiorniki, w których drzewka umieszcza się w pionie lub w poziomie. Ponadto po zdemontowaniu tylnej części maszyny, można ją wykorzystywać jako głębosz (z możliwością wymiany części roboczej). Maszyna ta jest też wyposażona w znacznik odległości sadzenia oraz znacznik kolejnego toru przejazdu.
W ofercie firmy Ditta-Seria ze Żdżar k. Nowego Miasta znajduje się maszyna typu sadzarko- głębosz DSG (fot. 2). Wyposażona jest ona w pojemne kosze na drzewka oraz dwa znaczniki wyznaczające odległość między drzewkami oraz między rzędami. W zależności od rozstawy drzewek, prędkości jazdy ciągnika oraz umiejętności operatora maszyny, za jej pomocą można wysadzić od 500 do 800 drzewek w ciągu godziny. Oprócz podstawowego zastosowania, po zdemontowaniu tylnej części sadzarki, może ona służyć jako głębosz, przy użyciu którego można spulchniać i kruszyć glebę na głębokość 70 cm (zabieg ten stwarza lepsze warunki dla rozwoju systemu korzeniowego roślin). Podczas pracy tą maszyną wymagany jest ciągnik o mocy 40–70 KM.
Fot. 2. Sadzarko-głębosz DSG wykorzystywany do sadzenia drzewek owocowych oraz do jednoczesnego spulchniania gleby na głębokość 70 cm, fot. Ditta-Seria
Firma Jagoda J.P.S. ze Skierniewic oferuje sadzarkę jednorzędową Daria 2 (fot. 3) o szerokości redlicy 16 cm lub 22 cm, przeznaczoną do sadzenia drzewek owocowych oraz krzewów. W zależności od rodzaju wysadzanych roślin, do sadzenia, oprócz operatora ciągnika, potrzebna jest dodatkowo jedna lub dwie osoby. Sadzarka wyposażona jest w dwa kosze długości 145 cm, szerokości 55 cm i wysokości 25 cm, umieszczone z dwóch stron siedziska operatora.
Do pracy wymagany jest ciągnik o mocy 45 KM, który podczas sadzenia powinien poruszać się z prędkością od 0,2 km/godz. do 2,0 km/godz.
Fot. 3. Daria 2 do sadzenia drzewek i krzewów owocowych, fot. Jagoda J.P.S.
[NEW_PAGE]Natomiast w ofercie firmy Wiesława Królika z Warki są dwa modele sadzarek SDK i SDK-DN jednorzędowych, zawieszanych na trzypunktowym układzie podnośnika hydraulicznego ciągnika. Za pomocą tych maszyn można posadzić od 400 do 500 drzewek w ciągu godziny. Ponadto sadzarka SDK-DN jest wyposażona w dozownik umożliwiający aplikowanie określonych porcji nawozu sypkiego pod drzewko.
Produkowane przez Mazowieckie Centrum Maszyn Sadowniczych sadzarki jednorzędowe SD do drzewek i krzewów przeznaczone są do współpracy z ciągnikami klasy 0,6–0,9, o mocy około 40 KM. Dwa kosze zamieszczone po dwóch stronach siedziska operatora sadzarki mogą pomieścić od 50 do 200 roślin, w zależności od ich wielkości. Maksymalna głębokość pracy maszyny wynosi 35 cm. Zasobniki na drzewka i znacznik poprzeczny są składane do transportu (fot. 4). Do pracy tą maszyną wymagany jest ciągnik o mocy 40 KM.
Ośrodek Techniki Leśnej w Jarocinie oferuje zaś sadzarki jednorzędowe, model GNKp. Za ich pomocą można sadzić drzewka na głębokość do 25 cm. Elementami roboczymi są dwie gumowe tarcze o średnicy 120 cm. W celu zabezpieczenia ich przed nadmiernymi przeciążeniami, sadzarka wyposażona jest w kroje przednie. Maszyna ta waży 850 kg, a do pracy z nią wymagany jest ciągnik o mocy 70 KM.
Fot. 4. Dwa kosze na drzewka oraz znacznik poprzeczny są składane do transportu, fot. Mazowieckie Centrum Maszyn Sadowniczych
Do sadzarek dodatkowo można zamontować dozownik do nawozów otoczkowanych (fot. 5) Basacote® Plus 6M oferowany przez firmę Compo. Urządzenie to jest proste w obsłudze i pozwala na dokładne dozowanie nawozu pod korzeń drzewka.
Fot. 5. Dozownik odmierzający porcję nawozu pod korzenie sadzonych roślin, fot. Compo
Anna Wilczyńska
