Biostymulatory roślin to produkty zawierające jedną lub więcej substancji i/lub mikroorganizmy. Usprawniają naturalnie zachodzące procesy bez ich modyfikowania. Zastosowane na rośliny lub do ryzosfery stymulują naturalne procesy prowadzące do uzyskania dodatkowych korzyści, niezależnie od swojej wartości pokarmowej. Pozytywnie wpływają na pobieranie składników pokarmowych i ich wykorzystanie przez rośliny, zwiększają wytrzymałość na stres abiotyczny i zapewniają wyższą jakość plonu. Efekty działania biostymulatorów mogą być obserwowane na poziomie genów, komórek roślinnych i tkanek, a także całej rośliny. Zmiany w ekspresji genów, których produkty regulują przebieg procesów biochemicznych/fizjologicznych w komórkach, w oczywisty sposób wpływają na ich przebieg. Z kolei mniej lub bardziej aktywny przebieg fotosyntezy, pobierania składników pokarmowych czy ich transport w obrębie komórek i tkanek bezpośrednio przekładają się na to, co obserwujemy na poziomie rośliny, czyli lepszy wzrost wegetatywny, rozwój generatywny i związaną z obu tymi procesami akumulację biomasy.
TechnologiaPhysioActivator™
Firma Arysta LifeScience ma w swojej ofercie biostymulatory oparte na technologii PhysioActivator™. Technologię tę opracowała i opatentowała firma Goëmar, która ma blisko czterdziestoletnie doświadczenie w produkcji preparatów zawierających wyciągi z alg. PhysioActivator™ to jedyna na polskim rynku opatentowana technologia obejmująca proces produkcji od pozyskiwania surowca (
Ascophyllum nodosum), poprzez produkcję głównego składnika aktywnego – biologicznie aktywnego filtratu GA 142, aż do końcowego produktu. Głównym składnikiem tego filtratu są oligosacharydy, zawiera on także witaminy, aminokwasy, fitohormony i betainy.
Badania przeprowadzone we współpracy z INRA (Narodowy Instytut Badań Rolniczych) oraz uniwersytetami w Rennes, Bordeaux i Marsylii potwierdziły korzystny wpływ filtratu GA 142 na następujące procesy fizjologiczne: ● odżywianie mineralne – stymulacja aktywności enzymów odgrywających kluczową rolę w pobieraniu składników pokarmowych (reduktaza azotanowa, fosfatazy, reduktaza żelaza); ● fotosynteza– wzrost zawartości chlorofilu w liściach, usprawnienie przemian energetycznych w komórce; ● kwitnienie i wiązanie owoców – stymulacja syntezy poliamin endogennych, substancji odgrywających ważną rolę w procesie zapylenia i zapłodnienia oraz w podziałach komórkowych zachodzących intensywnie w młodych zawiązkach owoców; ● przyrost biomasy – efekt optymalnego odżywienia roślin i bardziej wydajnej fotosyntezy. W badaniach polowych wykazano, że zastosowanie produktów opartych na tej technologii prowadzi do wzrostu plonu i poprawy jego jakości.
Stymulacja pobierania składników pokarmowych
Jedną z ważniejszych korzyści, które zapewniają produkty oparte na technologii PhysioActivator™ jest wydajniejsze pobieranie składników pokarmowych. Filtrat GA 142 zwiększa bowiem aktywność enzymów odpowiedzialnych za ich pobieranie (np. reduktazy azotanowej) bądź za ich przekształcanie do form dostępnych dla roślin (np. fosfatazy). W warunkach laboratoryjnych po potraktowaniu roślin pomidora roztworem GA 142 stwierdzono 15-krotny wzrost aktywności reduktazy azotanowej w korzeniach i 7-krotny wzrost aktywności fosfatazy. Oczywiście wartości te różnią się dla poszczególnych gatunków roślin, nie można też ich bezpośrednio ekstrapolować na warunki polowe. Tym niemniej obserwacje prowadzone w warunkach polowych na różnych roślinach rolniczych wykazały 11–15-procentowy wzrost zawartości azotu (N), 4–15-procentowy wzrost zawartości fosforu (P), 10–38-procentowy wzrost zawartości magnezu (Mg) oraz 9–13-procentowy wzrost zawartości boru (B) w suchej masie roślin.
Z praktycznego punktu widzenia warto zauważyć, że technologia PhysioActivator™ pozwala lepiej wykorzystać nawożenie doglebowe poprzez stymulację pobierania składników pokarmowych, również w niesprzyjających temu warunkach. Warto pamiętać, że rośliny nawet w optymalnych warunkach nie wykorzystują składników pokarmowych wprowadzonych do gleby – szacuje się, że w przypadku azotu stopień wykorzystania składnika to około 50%, jeszcze gorzej wygląda to w przypadku fosforu – z reguły rośliny wykorzystują nie więcej niż 25% dostarczonego składnika. Dlatego też każdy czynnik, który umożliwia im pobranie większej ilości składników pokarmowych z nawozów doglebowych zasługuje na szczególną uwagę, gdyż umożliwia efektywniejsze wykorzystanie środków zainwestowanych w nawożenie doglebowe.
Odżywienie roślin a rozwój systemu korzeniowego
W uproszczeniu lepsze zaopatrzenie roślin w składniki pokarmowe (przede wszystkim P, K, a także niektóre mikroelementy, np. Zn) sprzyja rozbudowie systemu korzeniowego. Z drugiej strony lepiej rozwinięty system korzeniowy może pobierać składniki pokarmowe z większej objętości gleby i tak cykl się zamyka, a oba procesy wzajemnie się stymulują. W praktyce zastosowanie biostymulatorów opartych na technologii PhysioActivator™ w produkcji sadzonek truskawki przyczynia się do znacznego wzrostu masy systemu korzeniowego (15–30%) oraz jego objętości. Przy czym na uwagę zasługuje fakt, że intensywnie rozwijają się korzenie włośnikowe– najbardziej aktywne w pobieraniu wody i składników mineralnych. Technologia ta sprawdza się również w przypadku podlewania drzewek po posadzeniu– w doświadczeniach prowadzonych na jabłoniach uzyskano średnio 16-procentowy wzrost długości przyrostów pędów i 23-procentowy przyrost pola przekroju poprzecznego pnia rok po posadzeniu drzewek i zastosowaniu preparatu.
Stymulacja kwitnienia i wiązania owoców
Oligosacharydy zawarte w filtracie GA142 stymulują syntezę poliamin. Główne funkcje poliamin to udział w procesach podziału komórek roślinnych, stabilizacja błon komórkowych i transport różnych substancji poprzez błony komórkowe. Poliaminy są niezbędnymi regulatorami przebiegu kwitnienia, zapłodnienia i zawiązywania owoców. Lepsze zapłodnienie = więcej nasion = lepsze odżywienie zawiązków = większe i bardziej wyrównane owoce. Zwiększając szybkość podziałów komórkowych, zwiększają liczbę komórek w zawiązkach owoców. Zastosowanie filtratu z alg GA142 w trakcie kwitnienia jabłoni zwiększa 2,4-krotnie zawartość poliamin endogennych. U jabłoni położenie i wielkość zawiązka owocu są bezpośrednio skorelowane z zawartością poliamin– zawiązek centralny (królewski) ma około 20% więcej poliamin niż zawiązki lateralne.
Dlatego też zastosowanie biostymulatorów opartych na technologii PhysioActivator™ w trakcie kwitnienia zapewnia: ● poprawę zawiązania owoców (szczególnie w niesprzyjających warunkach) – średnio o około 16% w przypadku jabłoni – zabezpieczenie przyszłego plonu; ● szybsze różnicowanie się zawiązków dominujących (centralnych) – około 30% więcej kwiatostanów z pozostałym dominującym zawiązkiem (przed przerzedzaniem); ● bardziej równomierne owocowanie/lepsze rozmieszczenie owoców w obrębie korony – mniej kwiatostanów, w których nie zawiązały się żadne owoce; ● większe i bardziej wyrównane owoce. W przypadku zastosowania biostymulatorów opartych na technologii PhysioActivator™ w okresie intensywnego wzrostu zawiązków zyskujemy: wzrost średniej masy owocu/średnicy oraz poprawę struktury plonu – nawet kilkukrotny spadek udziału owoców o wielkości niehandlowej w plonie. Na podkreślenie zasługuje fakt, że wzrost wielkości i jakości plonu dotyczy zarówno drzew owocowych (ziarnkowe, pestkowe), jak i roślin jagodowych.
Biostymulatory oparte na technologii PhysioActivator™ polecane w uprawach sadowniczych to: ● Goëmar BM 86 – dostosowania przed i w trakcie kwitnienia, wzbogacony o Mg, B i Mo; ● Calibra– do stosowania po kwitnieniu w trakcie intensywnego wzrostu zawiązków, wzbogacony o Mn i Zn; ● Colorado – do stosowania w trakcie dojrzewania owoców w celu poprawy wybarwienia, wzbogacony o Mn i Zn; ● Goteo – do stosowania w trakcie ukorzeniania sadzonek, podkładek, a także po posadzeniu roślin w celu stymulacji wzrostu i rozwoju systemu korzeniowego, wzbogacony o P i K.
Dr Piotr Pawlak, Arysta LifeScience Polska Sp. z o.o.
