Wapnowanie gleb to ważny zabieg agrotechniczny kształtujący odczyn gleby. W Polsce większość uprawianych roślin wymaga gleb lekko kwaśnych o odczynie zbliżonym do obojętnego, jednak duża część użytkowanych rolniczo gleb należy do kwaśnych i bardzo kwaśnych, stąd konieczność ich okresowego wapnowania. Woj. śląskie należy do nielicznych regionów, gdzie możliwe jest uzyskanie dofinansowania na ten cel.
– Finansując wapnowanie gleb wychodzimy naprzeciw potrzebom i oczekiwaniom rolników; ustalając zasady programu uwzględniliśmy ich sugestie – powiedział rzecznik Funduszu Maciej Gramatyka.
Program realizuje Śląska Izba Rolnicza w Katowicach, gdzie trafiają wnioski zainteresowanych wapnowaniem rolników. Środki pozwalają na częściowe sfinansowanie zakupu nawozów wapniowych i wapniowo-magnezowych, stosowanych do odkwaszania tych gruntów rolnych, do których zakwaszenia przyczyniła się działalność przemysłowa. W tym roku pieniędzy wystarczy na ok. 10 tys. ton czystego składnika odkwaszającego.
W latach 2011-2015 ze środków katowickiego Funduszu na zakup nawozów wapniowych wydano ok. 5,8 mln zł; nawóz wysiano na ponad 28 tys. ha gruntów rolnych.
W przeszłości, do 2007 r., Fundusz systematycznie wspierał wapnowanie gleb, jednak po wejściu Polski do UE początkowo uznano, że wapnowanie jest typowym zabiegiem agrotechnicznym, a nie związanym z ochroną środowiska. Później resorty rolnictwa i środowiska uzgodniły, że uzasadnione może być dofinansowanie z funduszy ekologicznych zakupu nawozów wapniowych, o ile działanie to służy ochronie środowiska (tzn. zakwaszenie łączy się z kwaśnymi deszczami lub emisją zanieczyszczeń do atmosfery) i zmierza do przywrócenia stanu gleby do optymalnego poziomu.
Przeprowadzone w woj. śląskim badania potwierdziły, że główną przyczyną degradacji chemiczno–biologicznej gleb w regionie są skutki przemysłowej działalności człowieka. W 2011 r. stało się to podstawą do podjęcia przez katowicki Fundusz decyzji o pomocy finansowej na wapnowanie gleb kwaśnych w regionie. Rocznie ze wsparcia korzystało nawet kilkuset rolników, a zainteresowanie wciąż jest duże.
Głównym celem wapnowania jest odkwaszenie gleby, co poprawia jej urodzajność i zwiększa przyswajalność przez rośliny m.in. fosforu, potasu i magnezu oraz mikroelementów. Ziemia staje się mniej podatna na przenikanie metali ciężkich, maleje toksyczne działanie glinu czy manganu. Efektywniejsze są procesy rozkładu substancji organicznej, poprawia się jakość płodów rolnych. Należy jednak starannie dobierać dawki nawozu i uważać, aby nie doszło np. do przesuszenia gleby.
Źródło: