Na wysokość opłaty (w przeliczeniu na litr napoju) składają się następujące części:
- 0,50 zł za zawartość cukrów w ilości równej lub mniejszej niż 5 g w 100 ml napoju albo za zawartość w jakiejkolwiek ilości co najmniej jednej substancji słodzącej;
- 0,05 zł dodatkowo za każdy gram cukrów powyżej 5 g w 100 ml napoju;
- 0,10 zł dodatkowo w przypadku dodatku kofeiny lub tauryny.
Maksymalna wysokość opłaty wynosi 1,2 zł w przeliczeniu na 1 litr napoju.
Obowiązek zapłaty opłaty ciąży na:
- podmiocie sprzedającym napoje do punktów sprzedaży detalicznej albo prowadzącym sprzedaż detaliczną napojów w przypadku: producenta, podmiotu nabywającego napoje w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub importera napoju;
- zamawiającym, w przypadku gdy skład napoju objętego opłatą stanowi element zawartej przez producenta i zamawiającego.
Organem właściwym w sprawie opłaty jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę podmiotu zobowiązanego do wniesienia opłaty.
Opłata stanowi przychód Narodowego Funduszu Zdrowia (96,5%) i dochód budżetu państwa (3,5%). Narodowy Fundusz Zdrowia przeznacza uzyskane środki na działania o charakterze edukacyjnym i profilaktycznym oraz na świadczenia opieki zdrowotnej związane z utrzymaniem i poprawą stanu zdrowia świadczeniobiorców z chorobami rozwiniętymi na tle niewłaściwych wyborów i zachowań zdrowotnych (w szczególności z nadwagą i otyłością).
Z opłaty zwolnione są napoje:
- będące: wyrobami medycznymi, suplementami diety, żywnością specjalnego przeznaczenia medycznego, preparatami do początkowego żywienia niemowląt, preparatami do dalszego żywienia niemowląt czy wyrobami akcyzowymi;
- w których udział masowy soku owocowego, warzywnego lub owocowo-warzywnego wynosi nie mniej niż 20% składu oraz zawartość cukrów jest mniejsza lub równa 5 g w przeliczeniu na 100 ml napoju;
- będące roztworami węglowodanowo-elektrolitowymi, w których zawartość cukrów jest mniejsza lub równa 5 g w przeliczeniu na 100 ml napoju;
- będące wyrobami, w których na pierwszym miejscu w wykazie składników znajduje się mleko albo jego przetwory.
Szczegóły zawarte są w rozdziale 3a ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zdrowiu publicznym.
Źródło: IJHARS