Nowości dla praktyki
Janusz Miecznik szczególną uwagę zwrócił na niedawno zarejestrowany insektycyd Imidan 40 WG. Substancja czynna tego środka to fosmet. Preparat ten należy do grupy insektycydów fosforoorganicznych. W Polsce zarejestrowany jest do zwalczania owocówki jabłkóweczki w uprawie jabłoni i gruszy (dawka: 1,25 kg/ha). Wykazuje szerokie spektrum działania na wszystkie stadia rozwojowe owocówek: jaja, larwy i osobniki dorosłe, ale najlepsze efekty można uzyskać, stosując go w fazie tzw. czarnej główki. Przy czym, jak informował J. Miecznik, przy stosowaniu tego fungicydu pH cieczy używanej do zabiegów warto doprowadzić do 5,5 (sugerowane jest jej zakwaszenie, np. przy użyciu nawozu Rosaphos). Optymalna temperatura do wykonania zabiegu to powyżej 15°C.
Od lewej: Janusz Miecznik, Robert Binkiewicz
W ubiegłym roku dobre efekty w wielu sadach produkcyjnych i na plantacjach przyniosło stosowanie płynnego nawozu RSM przy użyciu belki herbicydowej. Nawóz ten zawiera azot w trzech formach: szybko działający azot azotanowy i amonowy oraz wolniej działający amidowy. Jak informował J. Miecznik, RSM szczególnie polecany jest do nasadzeń na glebach obojętnych i zasadowych oraz w okresie deficytu wody. Jednorazowa dawka azotu w postaci RSM nie powinna przekraczać 40 kg N/ha, czyli 100 l RSM/ha. W sadach, w których nawozy PK zastosowano jesienią, zalecał RSM użyć wczesną wiosną, najlepiej 20–30 dni przed kwitnieniem, a kolejną dawkę od pełni kwitnienia do końca kwitnienia. W sadach jabłoniowych trzecią dawkę azotu zwykle stosuje się po opadzie czerwcowym. Tam, gdzie nawożenie NPK wykonano wczesną wiosną bezchlorkowymi nawozami wieloskładnikowymi, należy uwzględnić dawkę azotu podanego w tych nawozach i RSM zastosować w pełni – pod koniec kwitnienia oraz po opadzie czerwcowym.
Od kwitnienia w sadach jabłoniowych należy także rozpocząć pozakorzeniowe dokarmianie wapniem. Jak przekazał J. Miecznik, dobre rezultaty od kilku lat przynosi używanie do tego celu nawozu Metalosate Calcium. Poprawia on zaopatrzenie w wapń, a to przekłada się bezpośrednio na jakość oraz trwałość i zdolność przechowalniczą owoców. Wapń z tego nawozu, ze względu na zawartość kompleksu aminokwasów, jest łatwo przyswajalny. Stosowanie Metalosate Calcium od wiosny do zbioru owoców ogranicza ryzyko wystąpienia strat spowodowanych chorobami fizjologicznymi, takimi jak gorzka plamistość podskórna jabłek. Z dotychczasowych doświadczeń wynika, że stosowanie tego nawozu w jagodnikach zdecydowanie poprawia jędrność i trwałość owoców miękkich: truskawek, malin, porzeczek.
Robert Binkiewicz, doradca sadowniczy Agrosimex, poinformował o możliwości zastosowania nawożenia startowego „pod korzeń”. W tym sezonie wielu sadowników zdecydowało się na Microstar PZ – nawóz azotowo-fosforowy z cynkiem i siarką w postaci mikrogranulatu. Przed sadzeniem należy podać go pod system korzeniowy (15–40 g nawozu/roślinę), a w istniejących nasadzeniach wysiać wokół pnia (zwykle 40 g/drzewo).
W ub.r. w badaniach wdrożeniowych (nie jest jeszcze dostępny w sprzedaży) był także nowy produkt – Novovit® Frutta – nawóz azotowo-fosforowo-potasowy (NPK- 7-36-9) zawierający także mikroelementy oraz organiczne polimery Periox®. Jak informował R. Binkiewicz, jest to pierwszy nawóz z funkcją gromadzenie wody w glebie. Jego zaletą jest długotrwałe działanie: nawożenie do 8 miesięcy, gromadzenie wody do 5 lat.
Latem, podczas jednego ze spotkań planowanych przez Agrosimex w sadzie pp. Barańskich w Golianach – jak poinformował R. Binkiewicz – będzie można zobaczyć efekty stosowania programów ochrony i nawożenia w kwaterach odmiany ‘Golden Delicious’, w tym ww. nawozów startowych. Drugie doświadczenie pilotażowe obejmuje stosowanie na jednej z kwater jabłoni programu fertygacyjnego z wykorzystaniem nawozów dystrybuowanych przez Agrosimex, w tym z linii Rosasol oraz tiosiarczanu potasu (ASX-KTS) i tiosiarczanu wapnia (ASX CaTS).
– Doświadczenie z przerzedzaniem zawiązków u odmiany ‘Gala’ rozpoczęte w ub.r. będzie kontynuowane również w tym sezonie (w ub.r. ta odmiana w większości sadów wymagała przerzedzania). W ub. sezonie wykorzystywano do tego głównie Globaryll 100 SL (zawiązki 10 mm), natomiast w tym roku będzie sprawdzany dodatkowo nowy produkt zawierający metamitron – Brevis 150 SG (może być także stosowany, gdy zawiązki są już większe – 12 mm-14) – informował R. Binkiewicz.
Choroby, w tym parch i mączniak jabłoni
– Podczas pełni kwitnienia oraz opadania płatków jabłonie należy chronić nie tylko przed samym sprawcą parcha, lecz także mączniaka i szarej pleśni. Program ochrony sadów należy dostosować do podatności odmian na wspomniane choroby, z uwzględnieniem strategii antyodpornościowych – informował Tomasz Gasparski z firmy Bayer. W tym czasie doradca zaproponował ochronę z wykorzystaniem jednego z najnowszych fungicydów do ochrony drzew przed sprawcami wszystkich trzech wymienionych chorób – Luna Experience 400 SC. Ten dwuskładnikowy produkt (s.cz. fluopyram i tebukonazol) w ochronie przed parchem jabłoni i mączniakiem można stosować zapobiegawczo i interwencyjnie od fazy pąków kwiatowych do początku rozwoju owoców (owoc średnicy 2 cm). W przypadku zabezpieczania jabłoni wyłącznie przed parchem jabłoni i szarą pleśnią można na początku kwitnienia poszczególnych odmian zastosować Pomarsol Forte 80 WG. Ponieważ fungicyd Luna Experience 400 SC, ze względu na strategię antyodpornościową, może być stosowany tylko raz w sezonie, dlatego sadownik musi podjąć decyzję, w jakim terminie go użyć.
Drugi termin na wykonanie zabiegu tym środkiem to faza, gdy owoc osiągnie 60% typowej wielkości (zabieg można wykonywać do fazy dojrzewania owoców – BBCH 76–85). W tym czasie substancje czynne zabezpieczą przedzbiorczo jabłka przed wystąpieniem gorzkiej zgnilizny, parcha przechowalniczego, szarej pleśni, brunatnej zgnilizny i sinej pleśni (mokra zgnilizna).
Zalecenia do ochrony gruszy są podobne, a w obu uprawach karencja wynosi 14 dni. Należy jednak pamiętać, że optymalny zakres temperatury dla preparatu Luna Experience 400 SC to 12–25°C.
Tomasz Gasparski
Jak poinformował T. Gasparski, w stacji doświadczalnej Bayer w Kozietułach według wskazań sporetrapów największe wysiewy zarodników workowych Venturia inaequalis (sprawcy parcha jabłoni) odnotowano 18, 20 i 27 kwietnia.
W sadzie jabłoniowym pp. Barańskich w Golianach w programie ochrony drzew przed chorobami i szkodnikami wykorzystywane w tym roku już były i jeszcze do końca sezonu będą m.in. produkty firmy Bayer. Przed kwitnieniem, w fazie zielonego/różowego pąka zastosowano Antracol 70 WG, w czasie kwitnienia natomiast wykonano dwa zabiegi: pierwszy z użyciem fungicydu Luna Experience 400 SC i drugi – mieszaniny Zato 50 WG (0,15 kg/ha) + Antracol 70 WG (1,5 kg/ha) ze względu na zagrożenie ze strony mączniaka jabłoni. W kwaterach odmian podatnych na mączniaka T. Gasparski radził stosować naprzemiennie fungicydy z różnych grup chemicznych, co 2 tygodnie. Poprzedni rok był bardzo trudny pod względem zagrożenia ze strony grzyba Podosphaera leucotricha, gdyż ograniczona była liczba zabiegów przeciwko parchowi jabłoni. Zwykle środki działają równocześnie na obie te choroby – wyjaśniał doradca firmy Bayer.
Do zabiegów po kwitnieniu radził wykorzystać Pomarsol Forte 80 WG, który oprócz zwalczania parcha jabłoni ogranicza także szarą pleśń. W tym samym czasie uwagi wymagają szkodniki – należy prowadzić lustracje, m.in. na obecność przędziorków. – W sadzie w Golianach w bieżącym sezonie stosowany będzie insektycyd Movento 100 SC o dość wszechstronnym działaniu: zwalcza mszycę jabłoniowo-babkową, bawełnicę korówkę, ogranicza pordzewiacze i przędziorki. Zastosowany w odpowiednich warunkach i terminie od początku do połowy czerwca zastępuje trzy zabiegi środkami owadobójczymi – informował T. Gasparski.
Swoją ofertę pokazały także firmy Polsad Kutno, Sorter i Pluimers, o czym poinformujemy na naszych łamach wkrótce.
Tekst i fot. Dorota Łabanowska-Bury
