Zbiory pomidorów w Krzeszowicach

W Krzeszowicach pomidory są uprawiane w szklarniach typu Venlo o wysokości słupa 4,5 m oraz 5 m i powierzchni 4,5 ha, a także w 1,5-hektarowej „bułgarce”, o wysokości 3 m. Pierwszy obiekt podzielony jest na 3 bloki o 22 lub 23 nawach w bloku, każda o szerokości 8 m. Pojedynczy blok ma kształt zbliżony do prostokąta, z chodnikiem od strony północnej. Boczne ściany są podwójnie oszklone. W każdym obiekcie zainstalowano górne kurtyny energooszczędne, a w jednym z obiektów dodatkowo na ścianach bocznych.

Uprawa prowadzona jest na rynnach (fot. 2), w wełnie mineralnej (kamiennej) Grotop Master. W krzeszowickim obiekcie pracuje jeden komputer klimatyczny holenderskiej firmy Sercom, której dystrybutorem jest firma Poldrip. Dzięki regularnym pomiarom i analizie danych gromadzonych przez komputer klimatyczny, można na bieżąco kontrolować warunki wzrostu i rozwoju roślin. T. Bogdana, ktory na stałe mieszka i prowadzi gospodarstwo ogrodnicze w Mielcu, dzieli znaczna odległość do Krzeszowic, dlatego informacje z czujników klimatycznych zamontowanych w szklarniach pod Krakowem może na bieżąco śledzić  w swojej rodzinnej miejscowości i zdalnie sterować klimatem, dostosowując go do aktualnych potrzeb.

Fot. 2. W Krzeszowicach uprawa prowadzona jest na podwieszanych rynnach

Zbiornik o pojemności 1000 m³, w którym przez wiele lat był magazynowany mazut, został wyremontowany i teraz spełnia zadanie zbiornika buforowego. W gospodarstwie pracuje nowoczesna kotłownia miałowa, która w czasie awarii jest wspomagana kotłownią gazową. Modernizację buforu oraz instalacji cieplnej powierzono firmie Jacek Jaksa.

Rośliny przez cały sezon uprawy są dokarmiane dwutlenkiem węgla. Producenci kupują ciekły gaz CO₂ od firmy Messer Polska. W momencie kiedy wietrzniki są otwierane, dawka tego gazu jest obniżana do 450–500 ppm. W każdej nawie zamontowane są dwie linie rozprowadzające CO₂. W uprawie stosowana jest ochrona biologiczna. Introdukowane są m.in.: dziubałeczek mączlikowy (Macrolophus caliginosus), a do zapylania kwiatów wykorzystywane są trzmiele (co 3 tygodnie firma Agroconsult dostarcza 5 uli na jeden blok o powierzchni 1,5 ha).

Na terenie krzeszowickiego gospodarstwa wciąż trwają prace remontowo-modernizacyjne. Niebawem zostanie oddany do użytku budynek biurowo-socjalny. W szklarniach wymieniono m.in.: węzły i rury grzewcze (o łącznej długości ok. 10 km), zawory trójdrożne, pompy transportowe. Część rynien uprawowych, które nie nadawały się już do użytku, zastąpiono nowymi. W kilku blokach wymieniono częściowo połać dachową, renowacji podlegały również wietrzniki. By zwiększyć dostęp światła, rury grzewcze we wszystkich obiektach pomalowano na biało. Jak twierdzi T. Bogdan, wykupienie obiektów w Krzeszowicach to tylko część nakładów finansowych, kolejna – to kosztowna modernizacja.

W krzeszowickim kombinacie uprawia się głównie pomidory Admiro F₁ (fot. 3). By urozmaicić asortyment we własnym punkcie sprzedaży detalicznej, na niewielkiej powierzchni w „bułgarkach” uprawiane są pomidory malinowe Tomimaru Muchoo F₁ firmy Monsanto (De Ruiter) oraz różnokolorowe pomidory koktajlowe z projektu „Tęcza smaków” firmy Syngenta. Nieszczepioną, jednopędową (Admiro F₁) i dwupędową (Tomimaru Muchoo F₁) rozsadę zakupiono w Gospodarstwie Ogrodniczym T. Mularski „Bory Malinowskie”. Rośliny do obiektów Venlo wstawiono 8 stycznia br., a do „bułgarek”– trzy tygodnie później. Po około 25 dniach rozsada ustawiona została w otworach w macie uprawowej. Początkowe zagęszczenie wynosiło 2,5 wierzchołka/m². Po wypuszczeniu dodatkowych pędów (między 7. a 10. gronem, w zależnościod kondycji roślin), nasadzenie zagęszczono do 3,1 wierzchołka/m². 

Fot. 3. Zasadniczo uprawiana jest odmiana Admiro F₁

Przez cały sezon jest regulowana liczba owoców w gronach – do 5 sztuk, co umożliwia uzyskanie 70% owoców o kalibrze BB i BBB w plonie rocznym owoców. Plasti kowe łuczki zakładane są do 8. grona – poźniej nie jest to konieczne, ponieważ przy wysokiej radiacji latem grona są na tyle mocne, by mogły się samodzielnie utrzymać i równomiernie dojrzewać. W tym roku zbiory owoców rozpoczęły się w pierwszym tygodniu kwietnia. W połowie kwietnia kwitło 9. grono. Średnia temperatura dobowa w obiektach wynosiła 20,5–21,5°C, a EC i pH maty – odpowiednio 5–5,5 mS/cmi 6–6,2, przelew nie przekraczał 25%. Wodę do pożywki podgrzewano do 19°C.

W dniu spotkania (18.04.) rośliny byływ bardzo dobrej kondycji, miały zdrowe, mocne wierzchołki (fot. 4) i dobrze rozbudowany system korzeniowy (fot. 5). W czasie intensywnego plonowania rośliny zasilane są stałą pożywką w dawce 140 ml/kroplownik. Częstotliwość nawadniania jest uzależniona od nasłonecznienia i wilgotności maty, a także od pozostałych czynników pogody i wyglądu roślin. Pożywka jest komponowana z wieloskładnikowych nawozów firmy Yara. By prowadzić rośliny generatywnie, producent stosuje m.in. przednocne obniżenie temperatury (ang. pre-night). W uprawie utrzymywano „płaski klimat”,szczególnie w momencie wypuszczania dodatkowego pędu. Rośliny tworzyły krótkie międzywęźla i atrakcyjne, regularne owoce (fot. 6).

Fot. 4. W dniu odwiedzin gospodarstwa rosliny miały zdrowe wierzchołki…

Fot. 5. … oraz mocny system korzeniowy przerastający podłoże

Fot. 6. Liczba owoców w gronie jest regulowana

Przygotowanie do sprzedaży

Owoce są zbierane do plastikowych skrzynek i przed sortowaniem wstępnie schładzane w komorze chłodniczej. Sortowanie (sortownicą 4-ścieżkową) odbywa się na linii firmy Greefa Machinebouw BV. W pakowni znajduje się składarko-sklejarka RI-600, polskiej firmy RIAS – System Informatyzacji Przemysłu, do opakowań kartonowych, która pracuje z wydajnością 30 opakowań/min. Pomidory z sortowni trafiają do gotowych pudełek z logo gospodarstwa „Pomidory z Krzeszowic”. Część obiektu zajmują dwie komory chłodnicze, w których pomidory są przechowywane przed wysyłką (fot. 7) do docelowych odbiorców. Owoce z gospodarstwa odbierane są przez hurtowników. Trafiają głównie na rynek lokalny oraz do Francji, Hiszpanii i krajów Europy Wschodniej.

Fot. 7. Owoce przygotowane do wysyłki

Tekst i zdjęcia: Anna Wilczyńska