Nosemoza to jedna z najbardziej powszechnych chorób pszczół. Wywołują ją grzyby z rodzaju nosema, które atakują komórki nabłonka jelita środkowego, skutkiem czego jest niedożywienie i osłabienie pszczół, a to z kolei powoduje ich zwiększoną podatność na inne choroby.
Obecnie nie ma dostatecznie skutecznej i bezpiecznej metody leczenia nosemozy u pszczół. Rozwój choroby hamują (choć nie niszczą zarodników grzybów) antybiotyki na bazie fumagiliny, jednak w związku z zagrożeniem przenikania fumagiliny lub produktów jej metabolizmu do miodu, od kilku lat w Europie obowiązuje całkowity zakaz jej stosowania. Pszczelarze stosują różne preparaty ziołowe np. wyciąg z kory dębu, które jednak nie likwidują ostatecznie choroby.
Wynalazek polskich naukowców, czyli preparaty roślinne mające zastosowanie we wspomaganiu leczenia nosemozy u pszczół oraz poprawy ich odporności zgłoszono do Urzędu Patentowego w grudniu 2015 r.
„Po dwóch latach dodatkowych badań oraz testów sprawdzających działanie preparatu w różnych porach roku i przeprowadzonych na kilkunastu rodzinach pszczelich – potwierdzono wyjątkową skuteczność i brak działań niepożądanych” – poinformowała we wtorek w komunikacie prasowym rzeczniczka Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Aneta Adamska.
Specyfik opracowany został przez zespół naukowców z trzech uczelni – Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego – w składzie: dr hab. Aneta Ptaszyńska, dr hab. Małgorzata Cytryńska, prof. Wiesław Mułeko, dr hab. Agnieszka Zdybicka-Barabas, dr hab. Grzegorz Borsuk i dr Daniel Załuski.
Opracowany przez naukowców specyfik przeznaczony jest do zwalczania grzybów, które powodują nosemozę u pszczół. „Charakteryzuje się przede wszystkim wyjątkowym składem opartym wyłącznie o naturalne substancje roślinne, wysoką skutecznością leczenia zakażeń pszczół miodnych grzybami Nosema spp. oraz wzmocnieniem ich odporności, wyrażonym wzrostem poziomu enzymu biorącego udział w odpowiedzi immunologicznej” – podała w komunikacie rzeczniczka UMCS.
Preparat wprowadzi na rynek firma Biowet Puławy, wytwarzająca różne leki dla zwierząt m.in. szczepionki, antybiotyki, preparaty przeciwpasożytnicze. „Preparat na bazie międzyuczelnianego wynalazku zostanie wprowadzony na rynek w ciągu kilku miesięcy” – zaznaczyła Adamska.
Dodała, że kolejnym efektem współpracy UMCS i Uniwersytetu Przyrodniczego z Biowet Puławy jest wspólne zgłoszenie patentowe nowego, innowacyjnego probiotyku dla pszczół na bazie szczepów bakterii z rodzajów Lactobacillus i Fructobacillus, który będzie miał zastosowanie w zwalczaniu i zapobieganiu chorób pszczół.
„Bakterie Lactobacillus kunkeei zostały wyizolowane z przewodów pokarmowych zdrowych pszczół pochodzących z rodzin o bardzo dobrej kondycji, co czyni ten produkt unikatowym na rynku i wyróżnia go z grupy dostępnych probiotyków zawierających mikroorganizmy nieukierunkowane na konkretną grupę zwierząt” – podała rzeczniczka.
Probiotyk ma być prezentowany na Międzynarodowych Targach Wynalazczości, które odbędą się w czerwcu w Paryżu. Adamska dodała, że firma Biowet Puławy, jako współtwórca wynalazku, planuje wprowadzenie komercyjnej postaci probiotyku na rynek jeszcze w tym roku. „Będzie to kolejne potwierdzenie kooperacji na linii nauka – biznes i przykład udanej komercjalizacji wyników badań naukowych” – zaznaczyła.
Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl
