Najstarsze z naszych świąt obchodzono przez cały weekend 15-17 maja w Łącku. Tradycyjne spotkanie sadowników – merytoryczne seminarium odbyło się w sobotnie popołudnie. Gospodarzem był wójt gminy Łącko Jan Dziedzina starający się, by w natłoku interesujących sadowników zagadnień każdy prelegent mógł zaprezentować swoje wystąpienie, a jednocześnie w miarę utrzymać się w harmonogramie czasowym. Konferencja i dyskusja przeciągnęła się do wieczora.
Sądeccy sadownicy jak zwykle z zainteresowaniem wysłuchali prof. Eberharda Makosza komentującego kończący się sezon sprzedaży. Profesor nazwał go rokiem niespodzianek, którymi były wprowadzone w sierpniu rosyjskie embargo, niskie ceny owoców utrzymujące się do lutego bieżącego roku, wzrost popytu na koncentrat soku jabłkowego ze strony USA oraz zwiększenie się krajowego popytu na jabłka.
Z powodu embarga 80% polskich jabłek zostało sprzedanych po bardzo niskich cenach nie zapewniających pokrycia kosztów produkcji. Także owoce trafiające do przemysłu były bardzo tanie. Dopiero w drugiej połowie lutego sytuacja mocno się zmieniła – deserowe jabłka uzyskiwać zaczęły ceny powyżej 2 zł/kg, zaś przemysłowe – powyżej 0,5 zł/kg. Po takich korzystnych cenach sprzedanych zostanie do 20% zbiorów z 2014 roku. Ceny te zawdzięczamy ssaniu ze strony Rosji, której rynek jednak nie potrafi zapełnić luki po naszych jabłkach i trafiają tam one różnymi drogami oraz nagłemu zwrotowi USA, które zakupem ponad 100 tys. ton KSJ w Europie (ponad 60 tys. t pochodziło z Polski) zmieniły swoją politykę zaopatrywania się w ten produkt niemal wyłącznie w Chinach.
Niskie ceny oraz rozdawnictwo jabłek na cele charytatywne zwiększyło krajowy popyt do około 800 tys. ton. Eksport można już teraz szacować na około 700 tys. ton lub więcej, przemysł przetworzył 2,2-2,3 mln ton. Zaczynają do nas napływać jabłka z zachodniej Europy – na rynku zaczyna brakować krajowych, a ceny hurtowe są w Polsce wyższe, niż na Zachodzie.
Poruszenie wywołało stwierdzenie prof. E. Makosza, że w miarę spokojną przyszłość mają gospodarstwa z 20-30 hektarami sadów – w rejonie podgórskim można takie sady policzyć na palcach jednej ręki, już 10 ha to tutaj dużo. Poruszeni sadownicy dociekali więc, jak to jest, że w Południowym Tyrolu da się utrzymać dysponując kilkoma tylko hektarami jabłoni. Odpowiedź była krótka. – Jesienią pytałem o to sadowników na północy Niemiec i w Tyrolu. Ci pierwsi odpowiadali, że musieli swoje 5-10-hektarowe gospodarstwa połączyć w większe (dzierżawami), by nie wypaść z rynku. Tyrolczycy zaś potwierdzili, że dają radę utrzymać się na nim pod warunkiem uzyskiwania plonów powyżej 80 ton z hektara w tym powyżej 60 ton jabłek wyboru ekstra.
Sadowników interesowała opinia prelegenta na temat, czy za 60 groszy można wyprodukować jabłko bardzo dobrej jakości. –A jakiej odmiany jabłka macie na myśli? – spytał prof. E. Makosz. Jeśli to był ‘Idared’ – jesienią nie dało się wziąć znacząco więcej, chociaż już wtedy ‘Gala’ potrafiła się sprzedać za 1-1,2 zł. Jeśli sezon będzie korzystny – na razie nie było przymrozków, może unikniemy gradów i innych kataklizmów – mamy prawie pewne przekroczenie produkcji 4-4,5 mln ton jabłek. Wtedy te 60 groszy będzie nam groziło jeszcze bardziej… Trzeba myśleć o zmianach. Stare drzewa – zwłaszcza ‘Idareda’ warto wykarczować, sadzić nowe, czerwone odmiany. Kto ma zbyt na ‘Idareda’, a drzewa są młode – niech korzysta. Jeśli nie stracimy rynku Rosji, ta odmiana będzie nadal potrzebna, ale powinny to być jej czerwone sporty.
Do tematów poruszanych na spotkaniu sadowników w Łącku podczas 55. Święta Kwitnącej Jabłoni będziemy na naszym portalu wracać.
pg
