Jork |
|
W Stacji Doświadczalnej w Jork położonej w okolicach Hamburga 19 ha zajmują jabłonie, 5 ha czereśnie, 1 ha śliwy i 0,5 ha truskawki. Poletka z czereśniami chronione są przed ptakami siatką, która użytkowana jest przez 10 lat (fot. 1).
Fot. 1. Lekka konstrukcja na siatkę zabezpieczającą drzewa przed ptakami
|
Drzewa prowadzone są w formie wrzecionowej, zasadą jest, że boczne konary nie mogą być grubsze niż 50% grubości przewodnika. Ze względu na siatkę ochronną wysokość drzew ograniczona jest do 6 metrów. W doświadczeniu założonym w 1989 roku oceniana jest przydatność 22 różnych podkładek dla odmiany 'Regina’. Spośród badanych najwyższymi plonami wyróżniły się drzewa szczepione na podkładkach 'Weiroot 158′, 'Gi 209/1′ i 'GiSeLA 5′. Najwyższym wskaźnikiem plenności odznaczały się drzewa na 'Gi 209/1′, a następnie na 'GiSeLA 10′, 'GiSeLA 5′ i 'GiSeLA 4′. Według dr. Rolfa Stehra ze stacji Jork, obok już polecanej do towarowej uprawy podkładki 'GiSeLA 5′, interesujący jest klon oznaczony symbolem 'Gi 209/1′. Pochodzi on z tego samego programu hodowlanego, co 'GiSeLA 5′ realizowanego Giessen, ale został wyselekcjonowany w Ahrensburgu. Jork to również miejsce hodowli wielu nowych odmian czereśni. Prace nad nimi zapoczątkowano w latach pięćdziesiątych ubiegłego stulecia. To stąd pochodzą takie odmiany, jak: 'Erika’, Johanna’, 'Valeska’, 'Oktavia’, 'Viola’, 'Karina’ i — ciesząca się coraz większą popularnością także w Polsce — 'Regina’. Poszukuje się również wartościowych czereśni o różnej porze dojrzewania owoców, które zdaniem dr. R. Stehra, powinny być dostępne na rynku co najmniej przez 7 tygodni. Z wczesnych odmian w doświadczeniach sprawdzają się 'Naprumi’i 'Merchant’, a spośród średnio wczesnych — 'Namare’ i 'Sunburst’. Dla odmian późnych rodzimej hodowli, takich jak 'Oktavia’, 'Viola’ czy 'Karina’, dużą konkurencją jest czeska 'Kordia’, która przewyższa je pod względem wielkości owoców. Najmniej jest odmian bardzo późnych, których owoce dojrzewałyby po 'Reginie’. Dwie, będące obecnie w badaniach nie spełniają oczekiwań — 'Sweethart’ jest wrażliwa na choroby kory i drewna, a 'Hudson’ słabo plonuje. W doświadczeniu założonym w 1995 roku ocenie poddane są drzewa odmian 'Viola’, 'Oktavia’, 'Regina’ i 'Kordia’ szczepione na podkładkach 'Weiroot 13′, 'Weiroot 53′, 'Weiroot 154′, 'Weiroot 158′, 'GiSeLA 5′ (fot. 2), 'Colt’ oraz na stanowiących kontrolę siewkach czereśni ptasiej. Jak do tej pory najwyżej oceniana jest 'GiSeLA 5′. Od trzech lat w badaniach znajdują się jeszcze podkładki z serii Piku z Dresden-Pillnitz oraz 'P-HL A’ i 'P-HL B’ z Czech, ale na ich ocenę jest jeszcze za wcześnie.
Fot. 2. Regina na podkładce GiSeLA 5 w czwartym roku po posadzeniu
|
|
|
Witzenhausen |
|
W niewielkiej Stacji Doświadczalnej w Witzenhausen niedaleko Kassel na powierzchni 11 ha prowadzone są wspólnie z Instytutem w Giessen badania dotyczące głównie czereśni. Rosną tutaj najstarsze w Niemczech, bo posadzone w 1982 roku, drzewa na podkładce 'GiSeLA 5′. Rejon ten słynie z produkcji czereśni i, jak twierdzą znawcy, owoce stąd są smaczniejsze niż z innych tertenów Niemiec. W Witzenhausen od 1986 roku prowadzone jest doświadczenie, w którym oceniana jest przydatność podkładki 'GiSeLA 5′ dla 15 odmian czereśni (fot. 3).
Fot. 3. Intensywny sad czereśniowy złożony z drzew na podkładce GiSeLA 5
|
Drzewa wszystkich odmian rosną na niej wyraźnie słabiej niż na 'F 12/1′ i równocześnie dobrze plonują. Na uwagę zasługuje fakt, że czternastoletnie czereśnie na podkładce 'GiSeLA 5′ są w dobrej kondycji i nie tworzą wcale odrostów korzeniowych. Także wielkość owoców jest zadowalająca. Sad doświadczalny nie był nawadniany, a mimo to owoce z drzew szczepionych na tej podkładce nie były istotnie mniejsze od tych zebranych z drzew rosnących na 'F 12/1′. Drzewa posadzono jednak na bardzo dobrej glebie, w rejonie, gdzie opady sięgają około 700 mm rocznie, średnia roczna temperatura wynosi 8,5°C, a słońce świeci tu przeciętnie przez 1100 godzin w ciągu roku. Zdaniem dr. Franken-Bembenka z uniwersytetu w Gissen, czereśnie na podkładce 'GiSeLA 5′ powinny otrzymywać nie mniej niż 500 mm opadów rocznie, ale najlepiej, gdy zapewni się im sztuczne nawadnianie. Spośród podkładek nowszej generacji naukowiec ten za obiecujące uważa wyhodowane w Niemczech 'Gi 195/20′ oraz 'Piku 4′. Pierwsza z nich jest „siostrą” 'GiSeLi 5′ i pochodzi z programu hodowlanego realizowanego na Uniwersytecie w Gissen, a druga — z Dresden-Pilnitz. Drzewa na tych podkładkach rosną słabiej niż na 'GiSeLA 5′ i bardzo dobrze plonują. Jednak na razie trudno pokusić się o ich pełną ocenę. Z podkładek zagranicznych w tych warunkach może mieć przyszłość 'Damil’ (selekcji belgijskiej). |
|
Veitshchheim |
|
Wiosną 1995 roku założono doświadczenie, w którym badane są odmiany 'Regina’ i 'Hedelfińska’ rosnące na podkładkach: 'GiSeLA 4′, 'GiSeLA 5′, 'Gi 195/20′ (fot. 4), 'Gi 497/8′, 'Weiroot 154′, 'Weiroot 158′, 'Piku 3′, 'Piku 8.1′, 'Damil’, 'Tabel Edabriz’ oraz 'Ahrensburg 318/17′.
Fot. 4. Pięcioletnie drzewo odmiany Hedelfińska na podkładce Gi 195/20
|
Podobne do tego doświadczenia założono w siedmiu różnych pod względem klimatycznym miejscowościach. Drzewa rosną w rozstawie 4,5 x 2,5 m i nie ma żadnych problemów z utrzymaniem ich koron we właściwych rozmiarach. Od momentu posadzenia prowadzone są metodą Vogela. Metoda ta zakłada, między innymi, usuwanie w pierwszych latach po posadzeniu pąków z przewodnika w celu osłabienia jego wzrostu i uzyskania większych kątów rozwidleń. Ostatecznie drzewu nadaje się kształt stożka i systematycznie wymienia się pędy w koronie, tak aby jak najwięcej było w niej pędów 2-4 letnich, a więc tych rodzących najwyższej jakości owoce. Dr Siegler ze stacji Veitshchheim, scharakteryzował krótko wady i zalety najciekawszych z tych podkładek. 'Weiroot 13′ jest dobrą podkładką w warunkach niemieckich. Drzewa na niej szczepione nie rosną za silnie i bardzo dobrze plonują — przeciętnie uzyskuje się z jednego 35 kg owoców. Wadą tej podkładki jest jednak tworzenie zbyt dużej liczby odrostów korzeniowych. 'Weiroot 72′ jest bardzo interesująca. Drzewa na niej są karłowe — mniejsze niż na podkładkach 'Weiroot 53′ czy 'GiSeLA 5′ i bardzo dobrze owocują. Jako najlepszą spośród karłowych podkładek dla czereśni poleca ją do zakładania intensywnych sadów czereśniowych wszędzie tam, gdzie 'GiSeLA 5′ rośnie zbyt silnie. 'Weiroot 154′ — szczepione na niej czereśnie rosną dość silnie, ale jednocześnie bardzo dobrze plonują, podkładka ta nie wpływa ujemnie na wielkość owoców. Podobnie jak większość klonów podkładki Weiroot również i ten w sadzie tworzy zbyt dużą liczbę odrostów korzeniowych. 'Weiroot 158′ ma podobną siłę wzrostu jak 'GiSeLA 5′. Na tej podkładce uzyskuje się bardzo dobrą jakość owoców, ale z wszystkich czterech badanych odmian mniejsze plony niż na 'GiSeLA 5′. 'Tabel Edabriz’ — szczepione na niej drzewa są małych rozmiarów, podobnie jak drzewa na podkładce 'Weiroot 72′. 'Tabel Edabriz wpływa jednak wyraźnie na drobnienie owoców i głównie z tego względu dr Siegler nie polecałby jej do zakładania sadów towarowych. 'Damil’ — drzewa są na niej nieco mniejsze niż na podkładce 'GiSeLA 5′, o kształtnych koronach. Wadą czereśni szczepionych na 'Damil’ jest w warunkach stacji zbyt słabe kwitnienie drzew — przyczyny nie wykryto — w związku z tym słabiej owocują. Ponadto, pomimo niewielkich plonów, obserwuje się drobnienie owoców. 'Maxma 14′ to dobra podkładka, porównywalna z 'Weirootem 13′, ale w przeciwieństwie do niego nie tworzy odrostów korzeniowych. Drzewa szczepione na 'Maxma 14′ rosną słabiej niż na podkładce 'GiSeLA 5′ i są plenne. Nie wykluczone, że może być cennym uzupełnieniem asortymentu słabo rosnących podkładek dla czereśni. GiSeLA 4′ — podkładce tej nie wróży większej przyszłości. Drzewa na niej szczepione powinny rosnąć słabiej niż na poprzedniej, ale ponieważ wiele z nich zamiera jest to dość trudne do zaobserwowania. 'GiSeLA 5′ — podkładka jakiej potrzebują niemieccy sadownicy. Spośród wielu ocenianych podkładek 'GiSeLA 5′ także i u nas ma największą liczbę zwolenników. Drzewa na niej, jak wynika z badań prowadzonych w ISK w Skierniewicach, również w polskich warunkach klimatycznych rosną słabiej niż na siewkach czereśni ptasiej i dobrze owocują. Okulanty czereśni na tej podkładce są coraz częściej dostępne w krajowych szkółkach. Spośród wszystkich badanych dr Siegler uważa ją za najlepszą. Spełnia ona większość wymagań stawianych podkładkom używanym do produkcji drzew dla nowoczesnych, intensywnych sadów czereśniowych. W stopniu zadowalającym osłabia siłę wzrostu drzew, korzystnie wpływa na ich owocowanie i nie powoduje pogorszenia jakości owoców. Drzewa na niej wcześnie rozpoczynają owocowanie, nie tworzą odrostów korzeniowych, są łatwe w formowaniu i wytrzymałe na mróz. Spośród czereśni sprawdzających się w uprawie w tym rejonie wymienił odmiany: 'Burlat’, 'Summit’, 'Sylvia’ i 'Regina’. |
