Garden Girls
Początki hodowli C. vulgaris sięgają mniej więcej połowy XIX wieku. Przełomem ostatnich dziesięcioleci okazało się wprowadzenie na rynek tak zwanych pączkowych odmian, zwłaszcza późno kwitnących z grupy Garden Girls®. Hodowcą tej ostatniej jest Niemiec Kurt Kramer (fot. 1), który swoje prace rozpoczął około 30 lat temu. Pierwszą jego kreacją „pączkową” była 'Melanie’ o białych kwiatach, wprowadzona na rynek na początku lat 90. ub. wieku. Podstawową zaletą odmian „pączkowych” jest to, że pąki się nie rozwijają, kwiaty nie są więc zapylane i nie przekwitają, a — w efekcie — bardzo długo stanowią ozdobę rośliny (z reguły do 3 miesięcy). Pojawienie się długo kwitnących wrzosów przyczyniło się z kolei do wzrostu popularności tych roślin, zwłaszcza w uprawie doniczkowej — w Niemczech produkuje się ich rocznie 40 mln sztuk, z czego około 80% przypada właśnie na odmiany „pączkowe”.
Fot. 1. Kurt Kramer — hodowca wrzosów i innych roślin z rodziny wrzosowatych
Obecnie najpopularniejszymi ich przedstawicielkami są u naszych zachodnich sąsiadów: 'Marlies’, 'Marleen’ oraz te z grupy Garden Girls®, jak np.: 'Aphrodite’ (fot. 2), 'Bonita’ (o czerwonych liściach jesienią), 'Sandy’ (o jasnożółtych liściach). Jedną z najlepszych nowszych odmian K. Kramera jest 'The-resa’ (fot. 3), o żółtych liściach (intensywność barwy zwiększa się w miarę spadku temperatury) i różowych pąkach, którą w 2003 roku wyróżniono złotym medalem międzynarodowej wystawy ogrodniczej IGA Rostock. Wśród nowości, jakie hodowca ten zaprezentował jesienią ubieg-łego roku, znalazły się 'Jette’ (fot. 4) — mutant jego różowo kwitnącej odmiany 'Anette’ mający ciemniejsze pąki czy 'Suzanne’ — mutant, przypominającej dzikie formy odmiany 'Amethyst’, o jaśniejszych lila pąkach. Zapowiedział też rychłe wprowadzenie na rynek kreacji o pąkach „najczerwieńszych z dotychczasowych”, a także odmiany o intensywnie żółtych liściach, ale pozbawionej pąków kwiatowych (fot. 5), które — jak się wyraził — „zaburzają efekt kolorystyczny” u form o tej barwie liści. Jednak najważniejszym celem K. Kramera jest otrzymywanie odmian o możliwie długim okresie kwitnienia. Podaje, że w przypadku wrzosu pospolitego hodowla trwa 6–8 lat od pierwszych krzyżowań do wprowadzenia nowości na rynek. Okres ten uwzględnia procedury związane z uzyskaniem wyłącznego prawa do odmiany, gdyż przedstawicielki grupy Garden Girls® podlegają prawnej ochronie (w całej UE), a ich właściciel udziela licencji ograniczonych.
Fot. 2. 'Aphrodite’ — przedstawicielka grupy Garden Girls®
Fot. 3. 'Theresa’ — jedna z odmian wrzosów „pączkowych” o barwnych (żółtych) liściach, których kolor staje się intensywniejszy w miarę spadku temperatury (tu: zdjęcie z końca lata)
Fot. 4. 'Jette’ — nowość hodowli K. Kramera, mutant pochodzący od 'Anette’
Fot. 5. Kandydatka na odmianę — barwnolistna, niezawiązująca kwiatów
Na europejskim rynku coraz częściej pojawiają się w sprzedaży wrzosy w doniczkach określane mianem Twingirls®. Są to „bliźniacze” formy utworzone przez posadzenie do jednego pojemnika roślin dwóch odmian o kontrastowym zabarwieniu (fot. 6), np. 'Alicia’ + 'Aphrodite’. Mniej popularne są Girl-Trios, składające się z trzech elementów.
Fot. 6. Twingirls®, czyli dwie odmiany wrzosu pospolitego z grupy Garden Girls®
w jednym pojemniku
Beauty Ladies
Grupę odmian „pączkowych” o tej nazwie wprowadził mniej więcej 2 lata temu Holender Henk Hoekert. Jej przedstawicielki można było oglądać jako nowość na ubiegłorocznych targach Plantarium, na stoisku firmy Boomkwekerij Hoekert. Jest ich w sumie 14, np. 'Andrea’, 'Leonie’, Marielle’ (fot. 7), 'Samantha’, 'Veronique’, przy czym pierwsza litera nazwy danej odmiany podpowiada kolor liści (A — żółte) bądź pąków kwiatowych (L — lila, M — różowe, S — czerwone, V — białe).
Fot. 7. 'Marielle’ — przedstawicielka grupy Beauty Ladies wrzosów „pączkowych”
H. Hoekert zajmuje się hodowlą wrzosów prawie 20 lat, ok. 13 lat temu wprowadził na rynek odmianę 'Dark Beauty’ o pełnych czerwonych kwiatach, a protoplastę grupy Beauty Ladies otrzymał w 1999 r. Oprócz tego, ma w dorobku własne odmiany krzewów iglastych i liściastych (np. Euonymus japonica 'Green Rocket’ o sztywnych wyprostowanych pędach). Prace hodowlane prowadzi w ramach działalności spółki Eden’s Creations, którą wyodrębniono ze szkółki Hoekert.
Na jesień 2004 roku wyprodukowano (głównie w Niemczech) w sumie 3 mln wrzosów z grupy
Beauty Ladies (fot. 8) — dostępne były trzy odmiany: 'Victorious’, 'Shirlita’ i 'Marielle’. Rozmnażaniem zajmuje się na razie tylko kilka niemieckich zakładów, które podpisały umowę z agentem hodowcy, firmą Europlant Canders. Ta ostatnia zajmuje się sprawami licencyjnymi i egzekwowaniem wyłącznego prawa do tych chronionych odmian.
Fot. 8. Wrzosy z tej grupy oferowane na jednej z niemieckich giełd roślin ozdobnych
jesienią 2004 r.
